De Blankaart

Provincie West-Vlaanderen

Beleef een unieke wilderniservaring met de fluisterboot

Observeer de zee-arenden Paul en Betty die hier een nest bouwen

Ontdek lepelaars, zilveraars en andere bijzondere vogels vanuit 5 kijkpunten

Wandelen in De Blankaart

Het gebied is toegankelijk via de bewegwijzerde paden van zonsop- tot zonsondergang. Het kasteelpark en de voorste zone van het natuurgebied zijn goed toegankelijk, ook met rolwagens. Pas je wandelschoeisel aan aan het seizoen en de weersomstandigheden. De Blankaart is een overstromingsgebied en dus niet of moeilijk toegankelijk tijdens heel natte periodes.

De verschillende plankenpaden zorgen er voor dat je de vogelkijktoren en de vogelkijkhut kan bereiken zonder natte voeten. Zo kan je ten volle genieten van de aalscholvers, grutto’s, lepelaars, kiekendieven en zee-arenden.

De Blankaart herbergt niet enkel een vogelkijkhut maar ook een heuse vogelkijktoren. Zo kan je ook vanuit de hoogte de brede waaier aan vogelsoorten in dit gebied ongestoord observeren.

Het romantische boogbrugje aan het eind van het kasteelpark biedt een prachtig zicht over de grote Blankaartvijver en het Blankaartmoeras. Het standbeeld van de otter laat je wegdromen naar de tijd van weleer toen otters onder de brug verstoppertje speelden. Helaas is de otter nog niet terug, maar hij blijft het symbool voor het ambitieus herstelplan van de IJzervallei.

Toegankelijkheid

  • Leuk voor kinderen

  • Laarzen of stevige schoenen aanbevolen

  • Honden zijn welkom aan de leiband

Eigenschappen

Zeer groot gebied: > 100 ha
  • wandelpad

Kaart van het gebied

3 routes

Blankaart wandelpad

wandelpad
9.56km
Gemiddeld 140 minuten wandeltijd

Rhillewandeling

wandelpad
5.24km
Gemiddeld 80 minuten wandeltijd

Radio 2 Wandeling

wandelpad
1.78km
Gemiddeld 27 minuten wandeltijd

Startpunten

Bezoekerscentrum De Blankaart

Iepersteenweg 56
Diksmuide
België

Bereikbaarheid

De regio van de Blankaart leent zich ideaal voor een fietstocht: huur een fiets bij:
- Fietsen Catrysse, Kaaskerkestraat 56, Diksmuide, www.fietsencatrysse.be (1,7 km van station Diksmuide, nabij fietsknooppunt 74)
- Buitenbeentje, Heernisse 1, Diksmuide, 0496-69 75 11, [email protected]
- Domein Ysermonde, Zeemeerminnendreef 1, Nieuwpoort.

Of neem je fiets mee op de trein: NMBS-station Diksmuide ligt bij fietsknooppunt 1. 

49 km
Start: NMBS-station Diksmuide
Volg de fietsknooppuntnummers: 1-59-92-61-68-19-80-45-21-56-63-5-28-58-11-34-64-51-54-47-78-23-46-70-93-61-35-38-39-5-85-88-82-74-75-6-69-1.

32 km
Start: Havengeul ter hoogte van Westdiep, einde Louisweg, zijstraat van de kustweg Albert I-laan), bij fietsknooppunt 82, Nieuwpoort.
Volg de fietsknooppuntnummers: 82-67-8-70-10-46-95-37-30-36-39-38-35-89-57-7-67-82

Zien en doen

Vaar mee met de fluisterboot

Verken de Blankaart vanop het water en wandel terug onder begeleiding van een natuurgids. De fluisterboot vaart uit tussen 15 april en 15 september, voor zover de waterstand het toelaat. Deze boottocht is een unieke, bijna poëtische ervaring. De boot voert je geruisloos langs de oevers en geeft je een unieke kijk op de fauna van het Blankaartgebied. 

Kom je deze zomer Fluistervaren en broekwandelen?

Leuk voor kinderen

Tussen de parking en het bezoekerscentrum ligt een speelzone met wilgenhutten. Het speelbos maakt deel uit van het Blankaartpark en ligt in de schaduw van het kasteel. Het is maar enkele hectaren groot maar als enige plek waar je de bospaden mag verlaten, is het een ideale ravotzone. Er staan enkele monumentale bomen en heel wat dood hout ligt er voor het grijpen om er kampen mee te bouwen. Aan de bospomp kan je je handen wassen, of modder maken. Enkele bomen zijn echte klimbomen. En wie goed zoekt, kan ergens doorheen de stam van een boom kruipen. Misschien bots je wel op één van de veeneiken, mysterieuze zwarte stammen die 3000 tot 5000 jaar geleden geleefd hebben en hier als totempalen terug rechtop zijn gezet. 

In het bezoekerscentrum zijn gezinszoektochten ter beschikking. Ze nemen je mee op ontdekkingstocht in het Blankaartpark. De kaart is te verkrijgen aan het onthaal voor 2 euro. Voor kinderen vanaf 5 jaar de ideale manier om de omgeving te ontdekken.

Daarnaast kan je via QR-codes de Radio-2-wandeling maken, en ook De Gevederde Vrienden van de Blankaart leren kennen. Alle info is beschikbaar aan het onthaal.

Met Jaek en Nink naar De Blankaart (22 km, start op de Grote Markt Diksmuide aan fietsknooppunt 1) is een kindvriendelijke fietstocht die je naar de Blankaart, enkele hoeveboerderijen en het drinkwaterproductiecentrum brengt. Er zijn verschillende stopplaatsen waar kinderen zich even kunnen uitleven of genieten van een lekkernij. De routekaart is gratis verkrijgbaar in het bezoekerscentrum. Je kan de route ook downloaden voor je smartphone via West-Vlinderen.

Wil je de Blankaart verkennen onder begeleiding van een ervaren wandelgids, of met de fluisterboot? Boek dan een afspraak bij het Bezoekerscentrum De Blankaart: 051-54 52 44

Agenda

Bekijk alle activiteiten

Dieren en planten

In putje winter herbergen de IJzerbroeken en de Handzamevallei, net als de Uitkerkse Polder, steevast tienduizenden ‘vriezeganzen’. Een volkse verzamelnaam voor alle ganzensoorten die deze streek in de winter opzoeken. In de IJzervallei gaat het vooral om de kolgans.

Bij elke winterse overstroming duiken ook de prachtige kleine zwanen weer op in de IJzer- en Handzamevallei. Niemand blijft onberoerd als hij een vlucht zwanen ziet én hoort voorbijvliegen. De trage, ruisende vleugelslag en het geknor, getoeter of keffend geroep is indrukwekkend. Kleine zwanen zijn telkens weer een statige, ‘edele’ verschijning om intens van te genieten.

Rietvogels, zoals de kleine karekiet en de rietzanger hebben riet nodig. In het jonge riet vinden ze voedsel. Oud riet is voldoende hoog om in te schuilen en een nest te maken. Dus zorgen we voor een lappendeken van oud en jong riet.

De natuurinrichtingswerken hebben heel wat extra ondiepe waterpartijen opgeleverd. Ideaal voor voedsel zoekende lepelaars die sinds 2013 in het gebied broeden. De Blankaart is de tweede locatie voor Vlaanderen waar deze steltloper zich als nieuwe broedvogel heeft gevestigd.

Op de kasteelvijver en de vijver langs het plankenpad naar de kijktoren groeit de wilde waterlelie. Ook in de kanaaltjes en grachtjes tussen de Blankaartvijver en IJzer keert de soort terug.

De zeldzame sierlijke zwanenbloem groeit op de grens van water en land. Onopvallend aanwezig, maar in bloei een prachtige plant met een scherm vol roze bloemen. De stampers lijken op sierlijke zwaantjes. Kijk maar eens goed als je er één ziet.

Bij avondschemering klonk vroeger op de Blankaart wel eens een aanhoudend klagelijk geloei dat uit de rietkragen opsteeg. “Hoort! Dat is het spook van De Blankaart”, zeiden de ouderen met opgeheven wijsvinger tot de kleintjes, waarmee ze hen zonder problemen ervan konden overtuigen altijd voor zonsondergang thuis te zijn. In werkelijkheid was het eigenaardige misthoorngeluid afkomstig van de roerdomp waarvan vroeger op de Blankaart jaarlijks enkele koppeltjes broedden. Als er gevaar dreigt, richt hij zich kaarsrecht op tussen de rietstengels, met de snavel in de lucht, zodat hij haast onzichtbaar wordt voor mogelijke belagers. De roerdomp is in de jaren 1970 verdwenen als broedvogel en komt sindsdien enkel nog overwinteren. Met de natuurinrichtingswerken hopen we de kans verhoogd te hebben dat hij opnieuw zal komen broeden.

Over dit gebied

Een kasteel bouwen aan de rand van de overstroombare IJzervallei, dat was de jongensdroom van Baron Gustave de Coninck de Merckem in de negentiende eeuw. Dankzij de erfgenamen van de baron heeft Natuurpunt hier zijn vaste stek. De familie was sociaal ingesteld en had een hart voor de natuur. In 1959 bouwden ze het kasteel om tot een vormingscentrum en gaven ze de Blankaartvijver en het omliggende moeras in beheer aan Natuurpunt.

De Blankaart ligt in het hart van de overstroombare IJzervallei. Water is hier het sleutelwoord. Bij hevige regen kunnen de IJzer en andere ‘vaarten’ het vele water niet onmiddellijk afvoeren en lopen de omliggende hooi- en weilanden als natuurlijk ‘wachtbekken’ vol. Op die manier blijven de dorpen van wateroverlast gespaard.

Het waterpeil en de waterkwaliteit blijven ook vandaag nog van levensbelang voor het natuurgebied. De natte hooilanden en graasweiden zijn het hele jaar door een uitgelezen plek voor duizenden weide-, riet- en watervogels.

In het gebied en de rest van de IJzervallei kan je de vogels op verschillende manieren ontdekken: via de talrijke vogelkijkhutten en -wanden of langs uitgestippelde fietstochten en wandelpaden.

De naam Blankaart verwijst naar ‘blank staan, onder water staan’. De Blankaartvijver is een restant van vroegere turfwinning en is dus door de mens uitgegraven. De Blankaart werd voor het eerst als waterplas afgebeeld op een kaart rond 1560.

Het hart van het natuurgebied is alleen via het water toegankelijk. Het beheer van de rietlanden wordt daardoor extra bemoeilijkt. Het gebeurt vaak met de werkboot, een traditionele houten platbodem, een ‘schuytte’ van inlandse eik, voor De Blankaart gemaakt door één van de laatste authentieke ambachtelijke botenbouwers in Noord-Frankrijk. Dergelijke platbodems werden destijds in de streek ingezet voor het transport van turf. Wil je de Blankaart ook verkennen van op het water, laat je dan op sleeptouw nemen door onze bootsman en stap aan boord van de fluisterboot. Een unieke manier om de pracht van het gebied en zijn zeldzame bewoners te ontdekken!

Geschiedenis van het gebied

Het huidig kasteel dateert van 1925. Voorheen was er een groter kasteel dat helaas tijdens Wereldoorlog I werd vernietigd. Ook in het park stond toen amper nog iets recht. Het aansluitende natuurgebied heeft een opvallend grote vijver. Het is een oude uitvening en wordt sinds 1979 samen met het aanliggend overstroombare riet- en grasland beheerd door Natuurpunt.

Wat doet Natuurpunt

Den dunderdagploeg

Elke donderdag komen een 15-tal vrijwilligers van Natuurpunt samen om 1.000 hectare natuurgebied in de Blankaart te onderhouden.

“Riet moet gemaaid worden. Bomen moeten geknot worden. We leggen ook nieuwe wandelpaden aan en onderhouden het plankenpad. Dat zijn het soort werken dat we hier doen”, vertelt Dirk Wybo van den dunderdagploeg De Blankaart, de ancien onder de vrijwilligers. “Na mijn pensioen als beroepsmilitair begon ik hier in 2001. Deze bezigheid is mij goed bevallen en ik werd hier ook bootsman. Onze groep groeide uit tot een vriendenbende. Er wordt gelachen en gewerkt, en we halen hier voldoening uit. De komst van de zeearenden bewijst dat ons werk iets uithaalt.”

Steun Natuurpunt

Doe een gift voor De Blankaart

Liever overschrijven?

BE56 2930 2120 7588
Vermeld 'De Blankaart' bij je overschrijving

  • Giften vanaf €40 zijn fiscaal aftrekbaar
  • Jouw gift gaat rechtstreeks naar je gekozen project

Word lid van Natuurpunt

  • Bescherm de natuur
  • Ontvang de Fiets- en Wandelgids
  • Krijg korting bij onze partners

Ja, ik word lid van Natuurpunt

Afbeelding
Wandelaars aan het water