Grote Geule

Toegankelijkheid

Het gebied zelf is enkel op aanvraag toegankelijk. Een kort wandelpad verbindt wel de Tragel in Kieldrecht met de weide naast het fietspad en de provinciale baan. Hier staan enkele rustbanken en is een picknickplaats ingericht. Het pad sluit aan op het Vingerlingenpad aan de overzijde van de baan.

Je fietst ook langs de Grote Geule op de Eco-route lus 2. De Grote Geule ligt tussen fietsknooppunt 12 en 67.

Beschrijving van het natuurgebied

De Grote Geule is een oude overstromingsgeul die ontstaan is tijdens de tachtigjarige oorlog. Het huidige landschap kreeg vorm tijdens de daaropvolgende inpoldering (1653). Rijen knotwilgen, riet en een open plas vormen een mooi landschappelijk geheel. Het 'Vissersparadijs', het boothuis van de vorige eigenaar, draagt bij tot het pittoreske beeld van de Grote Geule.

Het gebied werd aangekocht door Natuurpunt in 2003, en in 2007 volgde de erkenning als natuurgebied. Natuurpunt Waasland Noord beheert het natuurgebied in overleg met Natuurpunt WAL.

Hoogtepunten

Langs de oostelijke kant, vanop de weide heb je een mooi overzicht op het langgerekte vrije wateroppervlak, dat omzoomd is met knotwilgen. De Grote Geule maakt deel uit van het Europees vogelrichtlijngebied 'Schorren en Polders van de Beneden-Schelde'. De plas en de omliggende polders zijn in de winter een belangrijk rust- en foerageergebied voor grauwe ganzen. Ook kolganzen, smienten en verschillende soorten eenden kan je hier zien. Groepen van een duizendtal ganzen zijn geen zeldzaamheid. Tijdens de maanden oktober tot december verblijven er op de plas regelmatig 150 slobeenden. Een speciale soort in de winter is de grote zaagbek. In Vlaanderen zijn er op dit ogenblik nog maar een honderdtal.

Aan de andere kant, ter hoogte van het brugje in de Sint-Kornelisstraat ligt er een prima observatieplek. Hier heb je een mooi zicht over het water, de rietvelden en de vochtige weiden. Tijdens de lente kan je hier verschillende soorten rietvogels zien en beluisteren. Met wat geduld zie je hier ook de bruine kiekendief boven het riet zweven. Langs beide oevers heeft zich aan de kant van het water een mooie kraag van riet en kleine lisdodde gevormd. Langs de zuidelijke oever gaat de rietkraag geleidelijk over in een oevervegetatie, met onder andere veldjes van watermunt, rode ogentroost en zilverschoon.

De Grote Geule stond vroeger in verbinding met de Schelde. Sinds de havenuitbreiding op de Linkerscheldeoever is deze verbinding afgesloten en is het zoutgehalte langzaam verminderd. Heden ten dage is het water zoet met een licht brakke invloed.

Dieren en planten

In de winter kan je op de Grote Geule terecht voor grauwe ganzen, kolganzen, Canadese ganzen, smienten, futen, bergeenden, slobeenden en de zeldzamere grote zaagbekken. Van mei tot juli is het gebied vooral belangrijk voor een aantal rietvogels zoals: de kleine karekiet, de bosrietzanger, de rietgors en de blauwborst. De snor en de sprinkhaanzanger zijn onregelmatige gasten. De bruine kiekendief is misschien wel de meest speciale soort van het gebied. Vooral tijdens de maanden juni en juli kan je hem goed waarnemen.

Voor de plantenliefhebber is de Grote Geule bijzonder. In de rietkragen vind je de grote egelskop en de gele lis. Waar het riet overgaat in een moerasvegetatie, groeien zeldzaamheden zoals het groot moerasscherm, het pijptorkruid, de kleine watereppe, de valse voszegge, de hoge cyperzegge, de oeverzegge, de zeegroene ganzenvoet, de platte rus, het blauw glidkruid en heen. In de veenlens groeien waternavel, kamvaren en drie soorten veenmossen. In het daarnaastliggende weiland is de zilte invloed nog altijd merkbaar. Tijdens een recente planteninventarisatie werd er onder andere zilte greppelrus, stomp kweldergras, zilte schijnspurrie, aardbeiklaver en moeraszoutgras gevonden. Tevens werd er hier een nieuwe groeiplaats van het kruipend moerasscherm gevonden.

Natuurbeheer

In 2003 werd 21 hectare nieuw gebied aangekocht, dit werd verder uitgebreid met 1460 vierkante meter in 2004, en in 2008 werd het nog eens uitgebreid met 6810 vierkante meter. In 2013 werd er een plankenpad aangelegd, zodat de groepswandelingen kunnen gebeuren met droge voeten. Er werden een aantal eenmalige beheerswerken uitgevoerd, zoals het herstel van de rietkragen door het kappen van enkele kleinere bosjes en het verwijderen van jonge elzen in het riet. In een tijdspanne van drie jaar werden alle wilgen geknot, een werk dat nu om de vijf jaar herhaald wordt. Het veeraster werd vernieuwd zodat er op de zuidelijke oever terug een begrazingsbeheer met enkele koeien kan gebeuren.

Er werd ook een poging gedaan om visdiefjes aan te trekken door het bouwen van een broedplatform voor sternen, voorlopig nog zonder succes. In de veenlens worden de struiken jaarlijks gekapt, om de zeldzame veenvegetatie te behouden. Jaarlijks worden er van oktober tot maart tellingen van watervogels uitgevoerd. Tijdens de lente worden de soorten en de aantallen broedvogels bepaald. Onze vereniging koopt ook verschillende percelen natuur aan langs de Kieldrechtse watergang. Op deze wijze willen we een natuurverbinding realiseren waarlangs dieren en planten veilig kunnen migreren.