Munkbosbeekvallei
Toegankelijkheid
Het hele jaar vrij toegankelijk op de paden. Laarzen of stevige wandelschoenen aangeraden. Honden welkom, aan de leiband.
In de Munkbosbeekvallei heeft Natuurpunt 2 bewegwijzerde wandelroutes uitgestippeld. De rode route loopt enkel langs verharde wegen en is geschikt voor kinderwagens. De blauwe wandelroute is een aanrader voor de liefhebbers van voetwegen. Die route loopt langs soms eeuwenoude, onverharde buurtwegen die deel uitmaken van een verbinding tussen de dorpen Dikkele en Beerlegem. De blauwe route is niet geschikt voor kinderwagens of rolstoelen en wandelschoenen of laarzen zijn er aangeraden.
Beschrijving van het gebied
De bronnen van de Munkbosbeek, plaatselijk ook Opstalbeek of Stampkotbeek genoemd, liggen in de omgeving van de Munkboshoeven in Velzeke. De beek is ongeveer 7 km lang en mondt uit in de Schelde naast de brug tussen Nederzwalm en Zingem. De Munkbosbeek glooit nog door het landschap zoals vroeger en is daarom een van de mooiste beken van de Vlaamse Ardennen. De waterkwaliteit is er slecht aan toe omdat veel afvalwater ongezuiverd in de beek terecht komt. Door het groeiend aantal woningen en bedrijven wordt dat probleem groter.
De vallei en de beek zijn genoemd naar het Munkbos, het Monnikenbos, dat eigendom was van de abdij van Ninove. Het bos was ooit de schuilplaats van Jan de Lichte, een beruchte bendeleider uit de 18de eeuw. In de eerste helft van de 19de eeuw werd het Munkbos grotendeels gekapt en omgevormd tot landbouwgrond. De vallei bleef gespaard van grote ingrijpende veranderingen zoals de aanleg van industrieterreinen en grote verbindingswegen. Historische kouters, holle wegen, oude hagen, knotbomen en hakhoutstoven getuigen van het rijke cultuurhistorische verleden. Door de erfgoedwaarde is een groot deel van de vallei beschermd als landschap.
Bloemrijke graslanden zijn in Vlaanderen heel zeldzaam geworden doordat landbouw intensiever werd. Binnen een meer natuurgericht beheer van de vallei, verdient daarom ook de ontwikkeling van graslanden meer aandacht.
Dieren en planten
Typisch voor de regio zijn de vele bronnen omgeven door loofbos. In het voorjaar zijn die bossen erg kleurrijk door de bloei van planten zoals bosanemonen en sleutelbloemen. In de directe omgeving van bronnen vind je specifieke planten en dieren die gebonden zijn aan het bronwater. Bronbossen zijn waardevolle maar ook kwetsbare bossen die een betere bescherming en een meer natuurgericht bosbeheer verdienen.
Natuurbeheer
Natuurpunt heeft een toekomstplan uitgewerkt voor het behoud en de ontwikkeling van de natuur en het landschap in de Munkbosbeekvallei. Natuurpunt beheert nu al verschillende percelen bos en weiland in de vallei en wil in de toekomst nog meer natuur veilig stellen. Vooral hakhoutbeheer wordt hier toegepast.
Vroeger zag je vaak hakhout in onze bossen. Hakhout groeit op stoven, knotbomen laag bij de grond geknot. Het is een vorm van bosbeheer waarbij de bomen niet op één stam groeien, maar ze na een aantal jaren gekapt worden om daarna opnieuw uit te groeien. Bomen in hakhout worden veel ouder dan gewone bomen. Ook in de Munkbosbeekvallei zijn de oudste bomen hakhoutbomen. Vooral van haagbeuk en tamme kastanje zijn er erg oude exemplaren die een omtrek hebben van meer dan 6 meter. Boven de grond zie je vooral de stammen die na de laatste hakhoutbeurt zijn gegroeid. Om hakhout goed in stand te houden is het nodig dat het onderhoud blijft gebeuren, en moet er dus regelmatig gekapt worden. Afhankelijk van de boomsoort is dit om de 5 tot 15 jaar. Zowat alle inheemse loofboomsoorten lenen zich tot hakhoutbeheer.
Verder wandelen
Horeca
Dorpsherberg De Casino, Brouwerijstraat 9, 9630 Zwalm
Agenda
- Gebieden aankopen en beheren is de beste manier om de natuur te beschermen
- Voor elke gift van 40 euro of meer krijg je een fiscaal attest
Help Munkbosbeekvallei groeien
Gift via overschrijving
Op stap met een ervaren wandelgids
Wil je de Munkbosbeekvallei verkennen onder begeleiding van een ervaren wandelgids? Boek dan een afspraak met Laurent Flostroy, 0498-67 71 09.
Iets te melden?
Zijn er wandelbordjes verdwenen? Heb je iets te melden over een natuurgebied? Bezorg ons je feedback.