10x actief: klimaatbuffers
Klimaatverandering en biodiversiteitsverlies stellen ons voor grote uitdagingen. Zo mogen we ons verwachten aan meer hevige neerslagpieken, hittegolven, langere droogteperiodes en zeespiegeling. Gelukkig kunnen robuuste natuurgebieden ons hiertegen beschermen. Natuur als klimaatbuffer met veengebieden, moerassen, bossen, slikken en schorren, brede rivieroevers en stadsnatuur.
Provincie Antwerpen
Kleine Netevallei, Lier tot Zandhoven
Tijdens hevige regenbuien wordt de waterbergende functie van de Kleine Netevallei pas echt goed duidelijk. Door de omvorming van zonevreemde weekendverblijven in valleigebied creëren we hier een win-win voor waterberging en natuur. Doordat het water hier tijdelijk kan blijven staan, worden meer bebouwde gebieden verderop beschermd tegen overstromingen. In het deelgebied Zomerklokje volgt het water mee de getijden op de Kleine Nete. Twee maal per dag loopt het onder water. Erg mooi om te zien.
>> Download het wandelplannetje
Het Waverwoud
In de vroege Middeleeuwen strekte het Waverwoud zich uit tussen Nete en Dijle. Wat nu nog rest van het woud, ademt nog steeds de magie van weleer. Natuurpunt wil het woud opnieuw fors uitbreiden. Zo hebben we onlangs 7 ha bijgekocht om de komende jaren te bebossen. Bossen zijn immers cruciaal zijn voor de toekomst gezien hun temperende werking op het klimaat. Ze leggen niet alleen CO2 vast, maar doen ook dienst als anti-overstromingsmaatregel en zorgen voor afkoeling. Bossen houden daarnaast ook water vast en geven het vertraagd af. Cruciaal tijdens drogere periodes.
>> Download het wandelplannetje
Kalmthoutse Heide
In het verleden verwaarloosde natuur kan soms ook een bron van CO2 zijn. Zo ligt in de Kalmthoutse heide groot stuk uitgedroogd veen te verdorren, waarbij veel CO2 vrijkomt. De oorzaak is een gracht die belangrijk is voor de omliggende landbouw. Die kan niet gedempt worden omwille van de landbouwactiviteiten, maar er wordt wel een foliescherm gebouwd dat het water tegenhoudt om via die gracht het gebied uit te lopen. Als de nieuwe methode werkt, en de veengroei komt weer op gang, kan ze ook elders worden toegepast. Op die manier wordt dit stuk verdroogd hoogveen, van een CO2-uitstoter opnieuw een CO2-opnemer.
Provincie Limburg
Vallei van de Zwarte Beek
In de vallei van de Zwarte Beek wordt gewerkt aan veenherstel. Veen is erg belangrijk in de strijd tegen klimaatverandering. Het werkt als een gigantische spons en gaat zo wateroverlast en droogte tegen. Groeiend en goed bewaard veen kan daarnaast - indien goed aangepakt - veel CO2 uit de lucht halen. Via het Interreg-project Care-Peat zal Natuurpunt extra inzetten op dit klimaatbufferend vermogen.
>> Download hieronder de verschillende wandelplannetjes:
- Vallei van de Zwarte Beek (Beringen)
- Vallei van de Zwarte Beek (Halen) (Zelem)
- Vallei van de Zwarte Beek (Hechtel-Eksel) - Resterheide
- Vallei van de Zwarte Beek (Laren), Lummen
- Vallei van de Zwarte Beek (Lummen) - Venusberg & Schurfert
Schulensbroek
In het Schulensbroek komen Demer, Gete en Herk samen. Een groot deel van het regenwater dat afgevoerd wordt vanuit Brabant en Limburg passeert langs dit van oudsher groot open moerasgebied. In het kader van een Europees LIFE project werkt Natuurpunt op een veilige en multifunctionele manier opnieuw aan het herstel van de natuurlijke waterbergende functie, met hoge grondwaterstanden en regelmatige overstromingen. Functies die in het verleden werden aangetast. Daarnaast wil het project de leefgebieden van bedreigde soorten zoals grote modderkruiper, kwartelkoning en bruine kiekendief opnieuw verbeteren.
Provincie Oost-Vlaanderen
Bourgoyen-Ossemeersen
Grote natuurgebieden gelegen aan de rand van een stad zoals de Bourgoyen-Ossemeersen bij Gent zijn op warme dagen verschillende graden koeler dan hun stedelijke tegenhangers Dit maakt van hen cruciale buffers in periode van hittestress. Met behulp van goed gerichte ventilatie-assen en stadsrandbossen krijgen we koele lucht vanuit het buitengebied tot in het hart van de stad.
>> Download het wandelplannetje
Sigmaplan, de Schelde en haar zijrivieren
Het Sigmaplan rond de Schelde is het grootste klimaatproject in Vlaanderen en was een sterk antwoord op de watersnood in 1976. Het moest water uit de huizen houden door het verplaatsen van dijken worden verplaatst en rivieren krijgen opnieuw ruimte. Door overstromingsgebieden aan te leggen, beschermen we steden en dorpen voor wateroverlast. Omwille van de zeespiegelstijging en de dreiging van meer en hevigere stormen als gevolg van de klimaatopwarming werd dit plan in 2004 bijgesteld.
Provincie Vlaams-Brabant
Zuunvallei
De Zuunbeek is een 19 km lange regenrivier met sterk wisselende waterstanden. De grote overstromingen van november 2010 waren het signaal dat de nood voor een betere buffering in het stroomgebied hoog was. Een nieuw waterbeheersingsplan met veel aandacht voor natuurgebaseerde oplossingen zal inzetten op het vertragen van de afvoer van de neerslag naar de beken en riolen door aanleg van gecontroleerde overstromingsgebieden. Natuurgebieden van Natuurpunt helpen mee aan de buffering van water.
Provincie West-Vlaanderen
Poldergraslanden
Poldergraslanden beschermen onze kustgemeenten tegen overstromingen. Zonder polders zouden kustgemeenten, en zelfs steden als Diksmuide en Brugge, na zware regenval onder water staan. Daarnaast houden ze een grote hoeveelheid CO2 vast, wat belangrijk is in de strijd tegen de klimaatopwarming. Omgeploegde graslanden brengen de CO2 weer in de lucht en moet dus zoveel mogelijk vermeden worden.
Het Zwin, Knokke-Heist
Het natuurgebied is een uitgestrekte zandvlakte die is ingesloten door een brede duinenrij en een dijk, en die via een getijdengeul in verbinding staat met de zee. Sinds kort stroomt er opnieuw zeewater het 120 hectare grote uitbreidingsgebied in en uit, waardoor nieuwe slikken en schorren worden gevormd. Dit natuurtype wordt meer en meer gelauwerd als een fantastische klimaatbuffer. In een goed ontwikkeld slik en schor kan gemiddeld per hectare acht keer zoveel CO2 opgeslagen liggen als in een hectare bos.
>> Naar www.zwin.be
