De bever is terug in het Grote Netewoud
Er is een bever opgedoken in het Grote Netewoud, een natuurgebied dat zich uitstrekt over de gemeentes Balen, Meerhout, Mol en Geel in de provincie Antwerpen. “Doordat we verschillende stukken natuur met elkaar gaan verbinden, wordt dit gebied een echte aantrekkingspool voor de bever en wie weet ooit ook de otter”, aldus Manu Büscher van Natuurpunt, die er een Europees LIFE-project coördineert.
De aanwezigheid van bevers wordt vaak verraden door vraatsporen. Bevers zijn uitgesproken vegetariërs en eten onder andere riet, bast, twijgjes en bladeren van bomen. Grotere takken worden gebruikt om hun burchten en dammen te bouwen. Om aan de takken te kunnen, vellen ze de boom door aan de voet te knagen. Toen er in 2014 zulke sporen werden gevonden in het Grote Netewoud, werd door het lokale beheerteam een wildcamera opgehangen. Hiermee lukte het de bever op foto vast te leggen. Daarna leek het dier verdwenen te zijn uit het gebied. Maar deze en vorige maand werden opnieuw vraatsporen ontdekt op verschillende plaatsen langs de Grote Nete. Op 22 en 27 mei werd het dier ook zwemmend waargenomen door toevallige passanten. De bever is helemaal terug.
Bevers leven in kleine familiegroepen in de buurt van water. Meestal leven er zo'n vijf of zes bevers in een groep, bestaande uit een volwassen paartje en hun jongen van de twee laatste worpen. Jongen blijven een tweetal jaar in een familiegroep, waarna ze in het voorjaar hun eigen territorium gaan zoeken. Vermoedelijk is de bever in het Grote Netewoud zo’n jong dier dat op zoek is naar nieuw leefgebied. “Waar het dier precies vandaan komt is niet zeker maar de kans is groot dat het dier vanuit Mol of Dessel via het kanaal Dessel-Kwaadmechelen het gebied bereikte”, zegt Manu Büscher van Natuurpunt.
Het Grote Netewoud strekt zich langs de kronkelende Grote Nete en Molse Nete uit tussen Mol, Balen, Meerhout en Geel. Het gebied maakt deel uit van Natura 2000, een Europees netwerk van waardevolle natuurgebieden. Tijdens het LIFE-project dat er momenteel loopt, worden de bestaande natuurwaarden versterkt. Daarbij wordt geprobeerd een aantal deelgebieden meer met elkaar te verbinden. Het gebied zal hierdoor in de toekomst alleen maar aantrekkelijker worden voor de Bever. “En hopelijk keert ook de Otter op een dag terug naar het gebied”, aldus Manu.
Maar naast dieren en planten zijn ook bezoekers welkom om de natuur te komen beleven. “In het Grote Netewoud is plaats voor avontuurlijke natuurbeleving met kijkwanden, wilde wandelingen en plankenpaden”, vertelt Manu. Vorig jaar genoten meer dan 18.000 bezoekers van de bloemrijke graslanden, moerassen en vennen, heide en landduinen en zeldzame broekbossen die het gebied zo bijzonder maken. En voor de kinderen werd er bij het bezoekerscentrum Grote Netewoud een heuse ‘beverburcht’ geplaatst waar ze op speelse wijze kennis kunnen maken met de knager.
De laatste bever van Vlaanderen werd geschoten in 1848. De soort werd fel gegeerd voor haar pels, vlees en castoreum of bevergeil, een kostbaar product dat gebruikt werd in parfum, drank en als vervangende smaakstof in vanille-ijs. Het was wachten tot 2000 alvorens er weer een bever in Vlaanderen opdook. Dit gebeurde nabij Heverlee in de Dijle. Sindsdien verspreidde het dier zich gestaag verder en momenteel zijn er naar schatting 150 bevers in Vlaanderen aanwezig. Minstens eentje daarvan zit in het Grote Netewoud.
Tekst: Manu Büscher, Natuurpunt
