Dit was 2019 voor Natuurpunt & de natuur

• We sloten 2019 af met 114.173 leden. Dat zijn er 3867 meer dan 2018.
• 1437 nieuwe vrijwilligers zetten zich belangeloos in voor de natuur. Dat brengt ons totale aantal op 4875 geregistreerde vrijwilligers.Naar schatting 200.000 mensen namen deel aan een Natuurpuntactiviteit.
• Sinds eind 2019 heeft Natuurpunt 25.000 hectare natuur in beheer.
• We hebben 35 hectare nieuw bos aangeplant, met de massale hulp van vrijwilligers, bedrijven en buurtbewoners.
• Op de website www.waarnemingen.be werden 5,35 miljoen waarnemingen ingegeven. Dit is een stijging van 750.000 waarnemingen ten opzichte van 2018.
• Natuurpunt kreeg 2.170.000 euro aan giften in 2019. Dit is 8 % meer dan vorig jaar

We hadden eindelijk nog eens een Belgische herfst: erg wisselvallig en met veel paddenstoelen. Maar ook veel vlinders! Er vlogen massaal atalanta’s rond, met een uitzonderlijke telling van 71 in 1 tuin. De vlinders waren op zachte dagen volop nectar aan het drinken om nog energiereserves op te slaan. Sommigen vertrokken nog naar het Zuiden, maar velen verkozen er voor om bij ons te overwinteren. Benieuwd wat de lente brengt voor de soort!

In de Uitkerkse Polder (LIFE Oostkustpolders) huisde een broedend paapje. De soort wordt hier jaarlijks op doortrek gezien, zowel in het voorjaar als de herfst. Meestal blijven ze maar enkele dagen, tot ze weer ‘volgetankt’ zijn en verder trekken naar hun broed- of overwinteringsgebieden. Maar dit koppeltje bleek een blijver. Een uniek broedgeval in Vlaanderen!

De veldparelmoervlinder was lange tijd één van de zorgenkindjes onder onze dagvlinders. Op de Vlaamse Rode lijst (2013) wordt hij als ‘ernstig bedreigd’ beschouwd. Een opsteker dus dat 2018 een erg goed jaar was. Maar de aanhoudende zomerdroogte deed veel weegbree, de waardplant voor de rupsen, verdrogen. Er werd gevreesd voor een rampjaar. Onterecht, zo bleek: er werden in Vlaanderen sinds de eeuwwisseling nooit zoveel veldparelmoervlinders gezien als in 2019!

In het natuurgebied De Blankaart werden de voorbije jaren heel wat natuurinrichtingswerken uitgevoerd. De focus van het natuurinrichtingsplan lag vooral op rietvogels. In de oude rietlanden werden o.a. populieren en wilgen gekapt, om het broedhabitat van soorten als roerdomp te herstellen. De beheerwerken werpen alvast mooie resultaten af: sinds 30 maart is het spook van de Blankaart terug.

De voorbije 12 jaar zijn aan landbouw gebonden vogelsoorten verder blijven afnemen. Typische voorbeelden zijn alom bekende soorten als kievit en patrijs. Beide soorten zijn sinds de start van de metingen in 2007 sterk verminderd in aantal, en de afname zette zich ook in 2019 door.

Het aantal egels gaat dramatisch achteruit in Vlaanderen: tussen 2008 en 2018 is hun aantal maar liefst gehalveerd. Verder onderzoek moet uitwijzen wat de oorzaken zijn en hoe we kunnen vermijden dat de egel over 10 jaar uitsterft in Vlaanderen.

Nog nooit werden zo weinig merels en mussen gezien in Vlaamse tuinen. Dat bleek uit een diepgravende analyse van het Grote Vogelweekend, de tuinvogeltelling die Natuurpunt organiseerde op 26 en 27 januari 2019.