Antitankgracht - Haachts Broek
OPGELET!!! Delen van de rode route zijn momenteel moeilijk tot niet toegankelijk. Hieronder vind je meer informatie.
De Antitankgracht en het aangrenzende Haachts Broek liggen in Haacht. Met zijn rijke loofbossen, broekbossen en hooilanden is dit één van de weinige plekken in Vlaams-Brabant waar je kan wandelen en het gevoel krijgen dat je er kan verdwalen.
Toegankelijkheid
Heel het jaar door vrij toegankelijk op de wandelpaden. Laarzen zijn nodig, het is immers een moerasgebied. De vele bruggetjes en knuppelpaden maken het wandelparcours heel het jaar bereikbaar. Honden welkom, aan de leiband.
Opgelet! De combinatie van het natte voorjaar en de activiteiten van 2 beverfamilies maakt dat het Haachts Broek zijn naam eer aan doet, het is nat zeer nat. Dit maakt dat de wandelingen moeilijk tot niet meer bewandelbaar zijn. Op het kaartje kan je info hier omtrent terug vinden. Zodra de toestand verandert zullen we deze info aanpassen.
Beschrijving van het gebied
De Antitankgracht, het Haachts Broek en het Schorisgat vormen samen de prachtige groene gordel van de vallei van de Leibeek. De Antitankgracht is een overblijfsel uit de Tweede Wereldoorlog, waar nu amfibieën kwaakconcerten geven. In het Schorisgat kan je wandelen over de oudste weg van Haacht, aangelegd door de Kelten.
Het Haachts broek is een nat gebied omdat de lemig zand- en kleibodem moeilijk doordringbaar is. Net omdat het gebied zo waterrijk is, bleef het gespaard van bebouwing. De natte gronden werden gebruikt als weiland, de hoger gelegen en dus drogere gronden waren geschikt als akker.
Dit is een vrij groot natuurgebied met heel wat variatie. Het is een lappendeken van bos, wei, akker en struweel. Met behulp van begrazing proberen we het beheer wat uit handen te geven.
Naast genieten van de prachtige natuur kan je hier ook een portie erfgoed ontdekken. Zo kan je de Antitankgracht, die werd gebouwd in 1939 en is erkend als oorlogsmonument en natuurgebied, gaan bekijken. Zij had als doel om bij een vijandige invasie pantserwagens tegen te houden. De Antitankgracht vormde een onderdeel van de KW-linie: die liep van Koningshooikt tot Waver.
Vlakbij de Antitankgracht kan je de overblijfselen van het Kasteel van Roost ontdekken. Het kasteel heeft een rijk verleden dat terug gaat tot de veertiende eeuw. Enkel een gedeelte van de buitenste slotgracht is zichtbaar gebleven.
Dieren en planten
In het voorjaar wordt het Haachts Broek getooid met een prachtig bloementapijt van bosanemoon, muskuskruid, slanke sleutelbloem en donkersporig bosviooltje. De aangelegde poelen in het Haachts Broek lokken heel wat amfibieën. Iets later op het seizoen kan je hier de zeldzame dauwnetel ontdekken.
's Zomers weerklinkt vanuit de hoge moerasvegetaties de typische zang van de sprinkhaanzanger. Insecten gonzen intussen rond de akkerbloemen en in de ruigtes. Later op de avond kan je er de baltsvluchten van de houtsnip gadeslaan of ontmoet je misschien een ree. Bosuilen en grootoorvleermuizen zijn er meesters van de nacht. Die laatsten brengen de winter door in de bunkers van het Haachts broek.
In de herfst is het hier een waar paddenstoelenparadijs: populierenmelkzwam, tijgertaaiplaat en wortelende aardappelbovist zijn maar enkele van de vele paddenstoelensoorten die het hier naar hun zin hebben.
Het grondwater van de Antitankgracht is van zeer goede kwaliteit, het krioelt er van het waterleven. In het voorjaar vind je er naast talrijke padden en kikkers ook watersalamanders. Waterviolier, zwanenbloem en dotterbloem zijn maar enkele van de talrijke water- en oeverplanten die er voorkomen. In de braamruigtes langs de rand van de Antitankgracht vinden kleine zoogdieren en vogels een veilig onderkomen en voedsel.
Natuurbeheer
Natuurpunt werkt hier hard om het lappendeken van grasland, ruigtes, bossen, akkers en moerassen te herstellen. Waar nodig worden populierenbossen opnieuw omgezet naar weiland. Niet overal natuurlijk. Nachtegalen houden van de ruigtes op de bosbodem en de wielewaal moet het hebben van de boomtoppen. Het zachte hout van dode populieren is dan weer zeer geliefd bij de grote en kleine bonte specht.
In de jaren '50 en '60 moderniseerde de landbouw en vervingen machines paarden. Hierdoor daalde de vraag naar hooi en werd een groot deel van het gebied beplant met populieren. Soortenrijke hooilanden verdwenen en maakten plaats voor braam- en brandnetelruigtes.
Nu past Natuurpunt hier traditionele akkerbouwmethodes toe, zodat akkerplanten nieuwe kansen krijgen De voormalige akkertjes worden ondiep geploegd om typische akkerplanten kansen te geven. Resultaat: de zeldzame akkerandoorn is terug. Op andere percelen biedt tarwe of rogge een extraatje voor zaadetende vogels zoals grauwe en gele gors, groenling en vink.
Poelen dienen als toevlucht voor amfibieën. Dat de poel 's zomers wel eens volledig droogvalt, is niet nadelig. Integendeel. Hierdoor blijft de poel visvrij. Vissen zouden anders de amfibieëneitjes opeten.
De aanwezigheid van grote grazers brengt dynamiek in het gebied. Door het grazen creëren ze open plekken, gegeerd bij zonnekloppers zoals vlinders en andere insecten. Wroetplekken, natuurlijke bemesting en zaadtransport via mest of vacht geven kansen aan heel wat planten.
Natuurpunt Haacht zette de laatste jaren al heel wat acties op om zijn koesterburen te steunen. De Antitankgracht werd deels gecompartimenteerd en er werden 2 poelen aangelegd ten voordele van de kamsalamander. Voor de huiszwaluw en boerenzwaluw werden nestkasten opgehangen. De betonie en de dauwnetel worden gekoesterd en goed opgevolgd. De sleedoornen huisvesten de sleedoornpage en onlangs werd enkele hectaren hoogstamboogaard aangelegd ten voordele van de eikelmuis.
Verder wandelen
Horeca
Taverne Den Dijk
Dijkstraat 1, 3150 WespelaarRestaurant De Oude Hansbrug (nabij de onthaalsite Antitankgracht)
Hansbrug 16, 3140 Keerbergen
Agenda
Op stap met een ervaren wandelgids
Wil je de Antitankgracht verkennen onder begeleiding van een ervaren wandelgids? Boek dan een afspraak bij Bernard Lemaitre, 016-60 61 62.
Iets te melden?
Zijn er wandelbordjes verdwenen? Heb je iets te melden over een natuurgebied? Bezorg ons je feedback.
