Goudhaan
De goudhaan is met z’n 8,5 cm het kleinste vogeltje van Europa. Goudhaantjes hebben een uitgesproken voorkeur voor naaldbossen.
Levensverwachting: doorgaans 1 tot 2 jaar - maximum 5 jaar
Insecten en spinnen
Monogaam per broedseizoen
In de toppen van sparren
Kunnen zeer tam zijn
Mannetje zet zijn geeloranje kruinveren rechtop
Hoe herken je de goudhaan?
- Zeer klein, compact zangvogeltje (8,5 tot 9,5 cm groot en 4 tot 7 gram zwaar)
- Bovenaan lichtgroen met witte vleugelstreep, onderaan vuilwit
- Donker oog als een peperkorrel met een wit brilletje errond
- Opvallende kruinstreep: fel oranje bij mannetje, citroengeel bij vrouwtje; bij beide geslachten omgrensd door een zwarte band
De goudhaan is een zeer klein vogeltje en valt het meest op door de felle kruinstreep.
Het geluid van de goudhaan
Zingt door zeer hoog ritmisch op en neer te pompen, eindigend op een trilletje. Door de hoge frequentie is dit liedje vaak moeilijk te horen voor mensen met een minder goed gehoor. Hun roep bestaat uit een paar hoge, opeenvolgende ‘zrie’ klanken.
Hoe leeft de goudhaan
Wat eet de goudhaan?
Goudhanen eten vooral insecten en spinnen. Ze gaan in de boomkruinen op zoek naar hun voedsel. Soms hangen ze biddend voor een spinnenweb om er de insecten uit te plukken.
Hoe plant de goudhaan zich voort?
Strenge winters kunnen de aantallen decimeren. Extra veel jongen in de jaren erna compenseren de winterse verliezen. Om het vrouwtje te versieren, zet het mannetje zijn geeloranje kruinveren rechtop. Goudhaantjes hebben doorgaans twee legsels per jaar, elk goed voor ongeveer 10 jongen. Opvallend: beide legsels overlappen. Terwijl in het ene nest nog jongen zitten, begint het vrouwtje al aan de eileg in een tweede nest. Vanaf dat ogenblik neemt het mannetje de volledige broedzorg van het eerste nest op zich. Van zodra de jongen van het eerste nest zijn uitgevlogen en zelfstandig zijn, springt het mannetje bij in de broedzorg voor het tweede legsel.
Wist je dat?
Waar vind je de goudhaan?
De goudhaan is een broedvogel van gemengd loof- en naaldbos, met een uitgesproken voorkeur voor sparrenbossen. Ze leven vooral in de boomtoppen. Vaak vertoeven ze in het gezelschap van andere kleine zangvogels, zoals mezen. Als je een wandeling door een naaldbos maakt en let op hoge geluiden en snel bewegende vogelgroepjes in de boomkruinen, heb je de meeste kans om een goudhaan te zien.
Goudhanen worden in toenemende mate aangetroffen in grotere tuinen met naaldbomen of tuinen met wat grotere sierconiferen. In de trektijd en winter zijn ze ook te zien in loofbos, parken en tuinen.
> Bekijk deze soort op waarnemingen.be
Kom deze soort veel voor?
Ook al is de goudhaan een talrijke broedvogel in Vlaanderen, toch krijg je de soort niet snel te zien. Goudhanen verraden hun aanwezigheid enkel door hun hoge zang of roep. Mensen met een slechter gehoor horen die hoge tonen echter minder goed of niet.
Start tijdig met het voederen van de vogels in je tuin
Help de goudhaan
Leer soorten herkennen en geef je waarnemingen door
Trek met je telefoon naar buiten en identificeer soorten met de gratis app ObsIdentify: de natuurherkenner in je broekzak. Door je waarnemingen op te slaan, lever je tegelijk een belangrijke bijdrage aan het onderzoek rond soorten. Download de app hier:
Ontvang nieuws over onze natuur en activiteiten rechtstreeks in je mailbox.
Abonneer je op onze nieuwsbrief