Dossier Beheerresten

Interreg-project GrasGoed - Natuurlijk Groen als Grondstof

Met het Interreg-project ‘GrasGoed – Natuurlijk Groen als Grondstof’ geven natuurbeheerders, bedrijven en kennisinstellingen in de grensregio Vlaanderen en Nederland de resten van natuurbeheer een tweede leven.

Bij het beheer van natte gebieden (o.a. rietland, natte graslanden, vochtige heide) wordt het maaisel vaak niet of beperkt benut. Jammer, want daar komen jaarlijks duizenden tonnen maaisel vrij. Niet alleen is het logistiek moeilijk om het maaisel uit de gebieden te verwijderen, ook maaisel storten is een dure aangelegenheid. Dit project wil die problemen oplossen door maai-, transport- en verwerkingsmachines te verbeteren, nieuwe producten te ontwikkelen en een afzetmarkt te creëren.

‘GrasGoed - Natuurlijk Groen als Grondstof’ brengt zo duurzame ketens van aanbod, inzameling, verwerking en afzet tot stand. De focus ligt hierbij op drie natuurgebieden in de grensregio met name Grenspark De Zoom-Kalmthoutse Heide, Altena-Biesbosch- Vlijmens Ven en Dommeldal-Vallei van de Zwarte Beek.

Project graskracht

Na het maaien van graslanden blijft het maaisel als afval over. Hiervoor moeten we een oplossing zoeken, want er schuilt heel wat kracht in. Als het maaisel vergist, kunnen de vrijgekomen gassen elektriciteit of warmte opwekken. Zo kan 1.000 ton vergist gras ongeveer 100 gezinnen een jaar lang van groene stroom voorzien! Deze nieuwe manier om duurzame energie op te wekken is uitdagend en veelbelovend.

• Eindrapport Inverde

Nieuwe perspectieven voor beheerresten

In 2007 voerde Natuurpunt met steun van de Vlaamse overheid het project “Nieuwe perspectieven voor beheerresten” uit. In het eindrapport maakten we een schatting van de hoeveelheid biomassa die jaarlijks vrijkomt bij het beheer van onze natuurgebieden en hoe we deze kunnen verwerken.

• Download hieronder het rapport.

Kleinschalig composteren

In juni 2008 startte het project ‘Kleinschalig composteren van beheerresten’, gefinancierd door het Fonds Duurzaam Afval- en Energiebeheer.

• Download hieronder de cursus Kleinschalig composteren

Energie uit natuur en landschap

In 2009 ging het project 'Energie uit natuur en landschap' van start. Dat onderzocht vergisting en het verbranden van houtsnippers. Het Fonds Duurzaam Afval- en Energiebeheer financierde het project.

• Download hieronder het artikel: Uw beheergras naar een vergister?

Composteren is een proces waarbij organische reststromen door micro-organismen omgezet worden tot compost, een aardeachtig product dat een waardevolle bodemverbeteraar is. Je kan dit aankopen bij gecertificeerde producenten, maar wanneer je als landbouwer en natuurbeheerder alle nodige stromen beschikbaar hebt om compost te maken, loont het om hier zelf mee aan de slag te gaan, via “boerderijcompostering”. Landbouwers composteren op hun eigen terrein hun eigen reststromen en passen die toe als compost. Zo bespaar je in afvoerkosten, en behoud je lokaal aanwezige organische stoffen. Voor een goede compostering moet er wel steeds een goede verhouding van groene (nutriëntrijke) en bruine (meer koolstofrijke) reststromen zijn, en niet elke landbouwer heeft deze binnen zijn eigen bedrijfsvoering ter beschikking. Om boerderijcompostering te faciliteren werd het begrip in mei 2019 al verruimd in het Mestdecreet (MAP6), zodat het mogelijk zou zijn om met drie partijen een samenwerking aan te gaan. Hierbij mogen ook biomassareststromen van natuurbeheerders worden ingezet. Helaas kan dat vandaag de dag nog niet.

Er lopen al jaren proeven en projecten via oa. ILVO en Vlaco waardoor de nodige wetenschappelijke kennis er is en vanuit de betrokken partijen (landbouw en natuur) is er veel interesse om hier samen mee aan de slag te gaan. Het enige dat ontbreekt is een werkbaar regelgevend kader waardoor landbouwers en natuurbeheerders in heel Vlaanderen samenwerkingen kunnen opzetten. We roepen de overheid dan ook op om dit eindelijk in orde te maken.

Meer info kan je volgend nieuwsbericht vinden: 

https://www.natuurpunt.be/nieuws/boerderijcomposteren-een-mooie-samenwe….

In de nota onderaan vind je de oproep ism landbouw- en natuurorganisaties om boerderijcompostering mogelijk te maken.