Image
Kievit - Elwin van der Kolk

Kievit

Northern Lapwing
Vanellus vanellus
Plevieren (Charadriidae)

Die kievit is met zijn kenmerkende roep, zijn acrobatische baltsvluchten en zijn fraaie kuif een opmerkelijke weide- en akkervogel.

 

 

 

Grootte
28 - 31 cm - spanwijdte: 82 - 87 cm
Gewicht
220 gram
Levensverwachting

23 jaar

 

 

Favoriete maaltijd

Het voedsel bestaat uit op de grond levende insecten(larven), regenwormen, slakjes, kleine hoeveelheden zaden en ander plantaardig materiaal.

 

Burgerlijke staat

Man heeft soms meerdere vrouwtjes.

 

 

Status
Algemeen
Woonplaats

n het broedseizoen vind je kieviten vooral in schrale graslanden, weilanden en akkers. Tijdens de voor- en najaarstrek en in de winter vind je soms heel erg hoge aantallen bij elkaar, vooral in vochtige hooi- en graslanden.

 

 

Karakter

Moedig en alert

 

 

Verleiding

Het mannetje steelt de show met een acrobatische luchtvoorstelling. Vervolgens graaft hij een tiental nestkuiltjes uit, waaruit het vrouwtje dan haar plekje om haar eieren te leggen mag kiezen.

 

Afkomst
Inheems

Hoe herken je de kievit?

  • onmiskenbaar zwart-wit verenkleed
  • bovendelen donker met fraaie groenpaarse metaalglans
  • onderdelen wit met roestbruine onderstaart
  • unieke, lange, dunne kuif (langer bij mannetje dan bij vrouwtje)
  • typische flapvlucht en acrobatische baltsvlucht

De kievit is ongeveer zo groot als een duif. Zijn rug heeft een mooie groenpaarse glans. Zijn witte buik steekt fel af tegen zijn zwarte hals en kop. Op de kop zijn enkele witte strepen. De kievit heeft een heel karakteristieke zwarte kuif achteraan op de kop. De lange poten zijn rood-roze van kleur.

Kievit - Elwin van der Kolk
kievit vliegend - Elwin van der Kolk
kievit vrouwtje - Elwin van der Kolk
kievit jong en ei - Elwin van der Kolk
kievit vliegend - Elwin van der Kolk

Het geluid van de kievit

Het geluid van de kievit schel en scherp. Met wat verbeelding hoor je hem ‘kievit’ roepen.

Audio file
Beluister hier

Deze soort lijkt op

  • Goudplevier
  • Zilverplevier
  • Scholekster
     

Hoe leeft de kievit

Wat eet de kievit?

Het voedsel bestaat uit op de grond levende insecten(larven), regenwormen, slakjes, kleine hoeveelheden zaden en ander plantaardig materiaal.

Afbeelding
Kievit - Wim Dirckx
Wim Dirckx
Afbeelding
Kievit - waarnemingen.be - Louis Cuylaerts
waarnemingen.be - Louis Cuylaerts

Hoe plant de kievit zich voort?

Het mannetje zet de verleiding in met een acrobatische luchtvoorstelling. Naast het verleiden van de vrouwtjes, laat hij zo ook zien aan de andere mannetjes dat dit zijn territorium is. Het mannetje krabt vervolgens een tiental nestkuiltjes uit.  Waarna hij met opgepompte borstkas het vrouwtje achtervolgt en haar probeert te verleiden met zo’n witte onderkant. Het vrouwtje kiest dan één van die aangeboden kuiltjes uit en legt daarin vanaf half maart een viertal eieren. Hoewel kieviten gewoonlijk slechts één broedsel grootbrengen, is hun vermogen om vervanglegsels te produceren legendarisch. Beide partners bebroeden het legsel. Wanneer een legsel verloren gaat, volgt er meestal een vervolglegsel (met iets kleinere eieren).

Icon
Icoon - Wist je dat

Wist je dat?

  • In 2016 werd de kievit door de International Union for the Conservation of Nature (IUCN) op de Europese Rode Lijst geplaatst in de categorie ‘bedreigd’.

  • In de Nederlandse provincie Friesland is het traditie om het eerste kievitsei aan te bieden aan de Commissaris van de Koning. Vroeger werd dit eerste ei zelfs aan de koningin aangeboden. Het eerste kievitsei staat symbool voor het begin van het voorjaar. Het is in de Europese Unie verboden kievitseieren te rapen. 

  • Wereldwijd zijn er 24 soorten kieviten. Slechts drie soorten hebben een kuif.

  • In oude vakliteratuur (uit 1842) wordt de kievit omschreven als een vrij talrijke broedvogel in de uitgestrekte moerassige weiden van de Kempen en de polders. De eieren waren toen zeer gegeerd voor consumptie. Er werden er veel verkocht op de markt van Maastricht, maar hun gelijkenis met kraaieneieren - die ook zeer smakelijk zijn - leidde meer dan eens tot oplichterij.

  • Mannetjes hebben een spectaculaire zangvlucht waarbij ze zich (om de vier à vijf vleugelslagen) van de ene zijde op de andere gooien waardoor de opvallende onderzijde naar alle kanten zichtbaar wordt en de handpennen tegelijkertijd een ritmisch zoevend geluid voortbrengen. Aan deze opvallende ‘flapvleugelvlucht’ heeft de soort ook haar Engelse naam (Lapwing) te danken.

  • Bij plots invallende vorst verplaatsen kieviten zich massaal naar het zuidwesten, om de voortschrijdende vorstgrens voor te blijven.  Dit fenomeen staat beter bekend als ‘vorststrek’.

  • De kievit heeft gevatte jachttechnieken. Zo bootst hij met zijn poten het geluid van de regen na, zodat de wormen uit de grond gekropen komen.

Waar vind je de kievit?

In het broedseizoen vind je kieviten vooral in schrale graslanden, weilanden en akkers. Tijdens de voor- en najaarstrek en in de winter vind je soms heel erg hoge aantallen bij elkaar, vooral in vochtige hooi- en graslanden.

De zangvluchten van de kievit zijn zo opvallend dat kieviten speuren in de baltsperiode (van half maart tot midden april) echt gemakkelijk wordt. In het begin van het broedseizoen gedragen kieviten zich heel erg agressief t.o.v. alle passanten. Elke overvliegende kraai, kauw, ekster, blauwe reiger, fazant, torenvalk of meeuw wordt met veel gebaar verjaagd.
 

> Bekijk deze soort op waarnemingen.be

Kom deze soort veel voor

De soort komt algemeen voor.

Natuurgebieden

Alle natuurgebieden

Leer soorten herkennen en geef je waarnemingen door

Afbeelding
ObsIdentify - Shutterstock
NP

Trek met je telefoon naar buiten en identificeer soorten met de gratis app ObsIdentify: de natuurherkenner in je broekzak. Door je waarnemingen op te slaan, lever je tegelijk een belangrijke bijdrage aan het onderzoek rond soorten. Download de app hier:
 

Download voor iOS    Download voor Android

Icon
Icoon - Vrijwilligers - Helpende handen

Help de kievit

Wat kan jij doen?

Weidevogels hebben het moeilijk. Steeds meer poldergraslanden worden gescheurd, meersen worden voorzien van drainagegreppels, het aantal koeien per perceel neemt toe. Jij kan ons helpen met de bescherming van deze kwetsbare habitats.  Stort jouw gift op rekening IBAN = BE56 2930 2120 7588, BIC = GEBABEBB van Natuurpunt, Coxiestraat 11, 2800 Mechelen en vermeld Project 5519 Uitkerkse Polder. 

Wat doet Natuurpunt?

  • Natuurpunt staat op de bres voor het behoud van het traditionele weidevogellandschap. De Uitkerkse Polders is één van de kroonjuwelen van Natuurpunt: een bastion voor kievit, tureluur en grutto.
  • De Werkgroep voor Weide- en Akkervogels (WWA) werd opgericht met als doel een betere bescherming van weide- en akkervogels in Vlaanderen te bekomen door het ondersteunen van vrijwilligers en werkgroepen op terrein, het bundelen van kennis en informatie en het delen van ervaringen.
Icon
Icoon - Vogelhut

Start tijdig met het voederen van de vogels in je tuin

Vanaf de herfst zoeken vogels actief naar een voedselplek voor de winter. Door je voedertafel dan al te vullen, weten ze dat ze in de winter in jouw tuin terecht kunnen.
Wanneer het echt koud wordt, kan je vetbollen en pindaslingers aanbieden.

Hoe voeder je tuinvogels, en wie eet wat?