Natuurherstel in De Maten

Natuurgebied DE MATEN (Genk en Diepenbeek)

In De Maten wisselen de heidegebieden en het vijverlandschap elkaar af en dat geeft een rijke waaier aan bijzondere planten- en diersoorten.

Het vijversysteem in De Maten is al eeuwenoud en het waren de viskwekers die het onderhoud deden van dijken en vijvers. De omliggende heide werd door koeienhoeders en turfstekers in stand gehouden. Toen deze activiteiten stopten, begonnen de heide te verbossen  en de vijvers te verlanden.

In de jaren 2000 voerden we grote werken uit om meer dan 3 km aan dijken te herstellen en te verbreden. Een groot deel van de dijken werd ontdaan van bomen  die een ernstige bedreiging vormden (wortelgroei in de dijken) en met hun bladeren en schaduw nadelig waren voor de watervegetaties.

Herstel heide en duinen, inrichting speelzone

In 2017 gingen weer grootschalige werken van start. Een naaldhoutplantage en jonge struiken werden gerooid om de typische heide en duinen te herstellen. Daarnaast werd een poel en een kruidenakker aangelegd, een oude boerderij afgebroken en werden heel wat lekkende vijverdijken hersteld. Enkele overwoekerde vijvers zijn opnieuw vrijgemaakt en stukken heide werden hersteld.

In dat open vijverlandschap liggen mooie kansen voor soorten die elders in Vlaanderen bijna uitgestorven zijn zoals de roerdomp, woudaap en boomkikker. De open duin- en heidelandschappen van het gebied zijn dan weer belangrijk voor de nachtzwaluw, heivlinder en warmteminnende insecten zoals de zandloopkever of de mierenleeuw.

Ook voor recreanten is er heel wat veranderd in het gebied. Zo is ter hoogte van de Slagmolen een speelzone van 5 hectare ingericht.

Dringende exotenbestrijding in combinatie met heide- en venherstel in de natuurverbinding De Maten-Het Wik

Dankzij de uitvoering van deze projectsusidie natuur is er een eerste aanzet gegeven van een functionele natuurverbinding van de Maten richting Craenevenne en het Wik. Via het Natuurinrichtingsproject Bokrijk-Kiewit, zal deze natuurverbinding verder gezet worden in noordelijke richting.

De natuurverbinding ter hoogte van het Sint-Jozefcollege bestaat nu uit een mozaïek van droge heide, duinheide, soortenrijk grasland, bramenkoepels, struweel van spork en lijsterbes, eiken-berkenbos en in totaal 5 visvrije waterpartijen. Deze mozaiek is zeer interessant voor heel wat amfibieën zoals Boomkikker, Knoflookpad, Rugstreeppad en Heikikker, maar zeker ook voor libellen en andere fauna.

Volgende concrete inrichting werd uitgevoerd:

• Duurzaam verwijderen van exoten parelvederkruid, Japanse duizendknoop, valse acacia en Amerikaanse vogelkers in de projectzone
• Herstel van droge heidevegetaties (habitat 4030) door middel van plaggen
• Maaiklaar maken van grasland (rbbhc en hp*)
• Verontdiepen van 4 waterpartijen zodat ze in een droge zomer cyclisch kunnen uitdrogen en op die manier visvrij blijven in functie van amfibieën (met name Knoflookpad en Boomkikker). Na het verontdiepen verwachten we ook mooie 3130 en 3150 vegetaties.

Deze herstelwerken worden uitgevoerd met de steun van de Vlaamse Overheid (het Agentschap Natuur en Bos) en ELFPO.

Bezoekersinfo

Praktische info en wandelkaartjes vind je hier