Red de poldergraslanden
Wat?
Poldergraslanden zijn eeuwenoude ecologische en historisch belangrijke graslanden, ideaal voor duizenden vogels en toeristen
Wat is het probleem?
Steeds meer poldergraslanden worden omgezet in monotone maïsakkers of wintergraanvelden, waardoor het leefgebied van vogels verdwijnen en de aantrekkingskracht van het open en gevarieerde landschap afneemt.
Wat is de stand van zaken?
Van 13 oktober 2014 tot 12 december 2014 liep er een openbaar onderzoek over een ontwerpkaart met alle poldergraslanden. Natuurpunt stuurde meer dan 1600 bezwaarschriften in om de poldergraslanden te behouden. Meer informatie vind je hier. Het was wachten tot 27 november 2015 vooraleer de Vlaamse regering een beslissing nam over de kaart en het beschermingsstatuut van de daarop vermelde percelen. Op de website van het Agentschap voor Natuur en Bos kan je de definitieve kaart bekijken.
De definitieve kaart is goed nieuws. De mate waarin de poldergraslanden op de kaart beschermd worden is echter onvoldoende. De poldergraslanden die al beschermd waren via de natuurwetgeving, blijven beschermd. De overige poldergraslanden worden zogezegd beschermd via landbouwwetgeving. Omdat Natuurpunt dat onvoldoende vindt, stelde zij samen met Vogelbescherming Vlaanderen en de West-Vlaamse Milieufederatie de Vlaamse regering in gebreke op 3 maart 2016. Het persbericht kan je hier lezen.
Lees de ingebreke stelling en de reactie van Vlaams minister Schauvliege van 28 september 2016:
In gebreke stelling (84.05 KB) antwoord minister Schauvliege (483.33 KB)Poldergraslanden?
Polders en de bijbehorende graslanden vind je van aan het achterland van de Belgische kust, over het noorden van Oost-Vlaanderen tot de Beneden- Schelde. Landbouw speelt een belangrijke rol bij poldergraslanden. Ze worden al eeuwenlang gebruikt om vee te laten grazen of als hooiland of wisselweide. Typisch zijn de vele poelen, greppels en sloten om het waterpeil te regelen en de kleine reliëfverschillen. Geen strakke, egale grasperken dus, maar een gevarieerd landschap met een unieke mix aan kruiden en grassoorten, waar vogels, kikkers, vlinders en andere insecten thuis zijn.
Sinds 2005 is al meer dan 200 hectare poldergrasland omgezet in maisakker en wintergraanveld. De laatste tien jaar is met andere woorden één op de tien poldergraslanden verdwenen. Dat komt omdat er geen wettelijke basis is om alle poldergraslanden te beschermen.
Sinds kort is er wel een wetenschappelijke kaart met alle poldergraslanden. In het najaar start de regering een openbaar onderzoek over die kaart om te beslissen welke poldergraslanden beschermd moeten worden. Op dat moment hebben we jouw hulp nodig om de regering duidelijk te maken dat die graslanden moeten blijven.
Bescherming is nodig
Uit het INBO rapport blijkt dat poldergraslanden eeuwenoude en unieke biotopen zijn.
Hotspot voor dieren en planten
Dankzij het open landschap en de sloten en poelen zijn de polders het gedroomde leefgebied voor veel weidevogels zoals velduil, zomer- en wintertaling, grutto en veldleeuwerik of roofvogels als bruine kiekendief, torenvalk en buizerd. Grote groepen smienten, kolganzen en kleine rietganzen uit het hoge noorden brengen hier de winter door. Als de polders verdwijnen, vinden die soorten bij ons geen thuis meer.
Beschermt tegen water
Poldergraslanden beschermen onze kustgemeenten tegen overstromingen. Zonder polders zouden kustgemeenten, en zelfs steden als Diksmuide en Brugge, na zware regenval onder water staan. Daarnaast houden ze een grote hoeveelheid CO2 vast, wat belangrijk is in de strijd tegen de klimaatopwarming. Omgeploegde graslanden brengen de CO2 weer in de lucht.
Toeristische trekpleister
Het unieke netwerk aan fiets- en wandelroutes door de West-Vlaamse polders biedt een volwaardig alternatief voor een strandbezoek. Horeca-uitbaters in de polders lokken zelfs internationale bezoekers die in de polders aanvullende verpozing vinden.
Onvervangbaar erfgoed
De mens bewerkt al eeuwenlang de poldergebieden via veen- en klei-ontginningen, inpoldering en landbouw. Daardoor ontstond een uniek lappendeken van reliëfrijke graslanden dat je niet zomaar kan vervangen of verwijderen.
Hoe worden poldergraslanden beschermd?
Door de historische poldergraslanden een duidelijk beschermd statuut te geven kunnen we vermijden dat ze omgeploegd of bebouwd worden. Dat gebeurde al in bekende poldergebieden zoals de Handzamevallei in Diksmuide en de Uitkerkse Polders in Blankenberge, maar duizenden hectaren polders liggen er nog altijd onbeschermd bij.
Een beschermd statuut geeft duidelijkheid aan overheden, landbouw, milieu, natuur en landschap over hoe het gebied beheerd moet worden. Dat bewijzen voorbeelden zoals het Europese Life-project in de Uitkerkse Polders, de polders rond Damme, de ‘3 Mussen’ in de Handzamevallei en het weidegebied van Lampernisse. Veel lokale landbouwers voeren hier in samenspraak met natuurorganisaties het beheer uit.
Om een beschermd statuut te verkrijgen, was het noodzakelijk om eerst alle poldergraslanden in kaart te brengen. In samenwerking met het INBO, ANB en de VLM werd er een kaart opgesteld met 12.000 hectare aan poldergraslanden. In het najaar van 2014 was er een openbaar onderzoek over de INBO-kaart van de poldergraslanden.
Meer informatie
Openbaar onderzoek over de INBO-kaart liep af op 12 december 2014
Het Instituut voor Natuur- en bosonderzoek (INBO) maakte een wetenschappelijke kaart over de poldergraslanden. De Vlaamse regering stelde een aangepaste versie van deze kaart voorlopig vast. Je kan de kaarten hier raadplegen.
Tijdens het openbaar onderzoek over de kaart, kon iedereen bezwaarschrift indienen over die kaart. Het openbaar onderzoek liep van 13 oktober 2014 tot en met 12 december 2014.
Na het openbaar onderzoek, dat aangekondigd wordt door Vlaams minister voor ruimte, landbouw en natuur mevr. J. Schauvliege beslist een verificatiecommissie of en hoe de kaart aangepast wordt, waarna de Vlaamse regering de kaart zal vaststellen. Elk perceel dat ingetekend is in de definitieve kaart, is juridisch beschermd, wat nu niet altijd het geval is. Nu zijn enkel de percelen in groene bestemmingen beschermd.
Natuurpunt, SOS Kustpolders en de West-Vlaamse Milieufederatie willen dat elk ingetekend perceel op de INBO-kaart een wettelijk en dus beschermd statuut krijgt.
Bedankt om mee te werken aan het openbaar onderzoek van de poldergraslanden.
De polderstudiedag was een succes
Op 15 november kon je op onze polderstudiedag ontdekken waarom de bescherming van de poldergraslanden zo belangrijk is. Was je er niet bij? Je kan hier enkele van de presentaties bekijken.
Lees hier het verslag van Vogelbescherming Vlaanderen.
polderstudiedag_eckhart_kuijcken.pdf (3.97 MB) polderstudiedag_franky_de_block.pdf (94.38 KB) polderstudiedag_john_van_gompel.pdf (2.21 MB) polderstudiedag_maurice_hoffmann.pdf (5.16 MB) polderstudiedag_patrick_meire.pdf (3.12 MB) polderstudiedag_wilfried_vandaele.pdf (189.87 KB)Ga nog snel van de poldergraslanden genieten
Uitkerkse Polders (Blankenberge)
Geen bomen of hagen, maar wel een wijds open landschap van 1400 hectare dat vrijheid uitademt. Eeuwenlang werd het gebied overspoeld door de zee. Daarom vind je er ‘zilte’ graslanden die typische planten en duizenden vogels aantrekken.
Maak gebruik van de Poldertas voor gezinnen, geniet van de vogelweelde in een van de kijkhutten, of laat je kids op stap gaan met de Boeboeks.
- Aanbevolen: Uitkerkse Polderwandelroute, 7,6 km,
- startpunt: Bezoekerscentrum Uitkerkse Polder, Kuiperscheeweg 6b, 8370 Uitkerke-Blankenberge
Oude stadswallen van Damme
De 17de eeuwse stadswallen met dubbele grachten in zevenstervorm rond het centrum van Damme evolueerde na de Spaanse bezetting naar een gebied van zo’n 30 hectare aan moerasbiotopen, riet- en hooilanden, omgeven door fraaie poldergraslanden. Hier kun je genieten van duizenden ganzen in de winter en grutto’s en kieviten in de zomer of. tal van waterplanten, insecten en amfibieën.
- Aanbevolen: De A.S. Adventureroute, 9 km,
- startpunt: parking Damse Vaart Zuid, coördinaten 51.248642, 3.276811
Partners
 |  |
