Image
Torenvalk - Elwin van der Kolk

Torenvalk

Kestrel
Falco tinnunculus
Falconidae (Valkachtigen)

De torenvalk is een kleine roofvogel. Het vrouwtje is rosbruin met donkere vlekken, het mannetje is iets minder gevlekt en heeft grijze kop en staart

 

 

 

Grootte
31- 37 cm - spanwijdte: 68 - 78 cm
Gewicht
rouwelijke torenvalk: ca. 190-280 gram; mannelijke torenvalk: ca. 180-230 gram.
Levensverwachting

18 jaar

 

 

Favoriete maaltijd

De torenvalk leeft voornamelijk van kleine zoogdieren zoals muizen en van vogels en insecten

 

Burgerlijke staat

Een mannetje en een vrouwtje vormen voor meerdere jaren (en soms hun hele leven) een vast koppeltje.

 

 

Status
Vrij algemeen
Woonplaats

Vaak te vinden aan de rand van weilanden en bossen, ook in steden en langs autowegen

 

 

Karakter

Territoriaal, maar kan soms in kolonies broeden

 

 

Verleiding

Met een ‘baltsvlucht’ laat het mannetje een ware luchtshow zien om het vrouwtje met zijn vliegkunsten te versieren.

 

Hoe herken je de torenvalk?

Het mannetje heeft een grijze kop en staart, de staart heeft aan het eind een zwarte band. De rug is roestbruin met donkere vlekken. Het vrouwtje is bruiner, met ook een bruinige kop. Staart is bruingrijs en is duidelijk minder helder dan bij het mannetje.

Torenvalk - Elwin van der Kolk
torenvalk vrouw - Elwin van der Kolk
torenvalk mannetje vliegend - Elwin van der Kolk
torenvalk jagend - Elwin van der Kolk
torenvalk juveniel vliegend - Elwin van der Kolk

Het geluid van de torenvalk

De roep bestaat uit een reeks snelle, scherpe tonen: “Ke-ke-ke-ke-ke-ke-ke!”

Audio file
Beluister hier

Hoe leeft de torenvalk

Wat eet de torenvalk?

Ze jagen op kleine zoogdieren, vooral muizen en soms ook zangvogels, kuikens van weidevogels, grote insecten (kevers, sprinkhanen e.d.),. De prooi wordt in duikvlucht gevangen.

Afbeelding
Torenvalk - waarnemingen.be - Régy Goemaere
waarnemingen.be - Régy Goemaere
Afbeelding
Torenvalk - paren - Wim Dirckx
paren - Wim Dirckx

Hoe plant de torenvalk zich voort?

Torenvalken bouwen zelf geen nest maar zijn ook niet kieskeurig qua nestplaats. Ze gebruiken vaak oude nesten van kraaien of andere roofvogels, maar broeden evengoed in boomholten, in nissen in hoge gebouwen vb. kerktorens of in speciaal daartoe geplaatste nestkasten.
De broedtijd is april/mei en het legsel bevat 4 tot 6 eieren. Het vrouwtje broedt alleen en wordt gevoerd door het mannetje. Jongen vliegen uit na 27-35 dagen, maar worden nog weken gevoed door de ouders. Na 10 maanden zijn de jongen geslachtsrijp

Icon
Icoon - Wist je dat

Wist je dat?

  • De karakteristieke manier van jagen van de torenvalk wordt vaak ‘bidden’ genoemd. Hierbij lijken de torenvalken stil in de lucht te hangen door met snel bewegende vleugels en gespreide staart tegen de wind in te vliegen. Maar hoe feller de wind, hoe minder ze moeten flappen met de vleugels. Terwijl ze dit doen, kijken ze naar beneden om te zoeken naar een prooi.
  • Leken vergissen soms wel eens een torenvalk met een sperwer. Sperwers jagen vaak in tuinen, torenvalken zelden. Bij een torenvalk zijn staart- en vleugelpunten ongeveer even lang, bij een sperwer zijn de vleugelpunten veel korter (het is een echte bosjager dus zijn korte vleugels belangrijk). Bovendien heeft de torenvalk (zoals alle valken) altijd een zwarte iris, bij de sperwer is die steeds geel.
  • Natuurpunt heeft een afdeling, genaamd De Torenvalk, die werkzaam is in de regio Tielt, en zich intensief inzet voor de bescherming van de torenvalk in de regio.  Natuurpunt De Torenvalk dankt haar naam aan ... een torenvalk. Na de oprichting van de werkgroep vonden de leden een gekwetste torenvalk langs de autostrade. Ze namen het dier mee en verzorgden het. Dat ging goed, en bij een voederbeurt kon het dier ontsnappen. Een eerste succes voor de werkgroep, die nadien steeds groter werd.

Waar vind je de torenvalk?

Torenvalken komen op verschillende terreinen voor, met een voorkeur voor een halfopen landschap.Ze jagen in open terrein met lage vegetatie zoals wegbermen, graslanden en agrarisch gebied.  Hij komt vaak voor langs de rand van de weg waar het makkelijker naar prooien zoeken is in het korte gras.
Ze jagen biddend of vanaf een hoger gelegen zitplaats, vanwaar ze de omgeving afspeuren naar prooien. Eenmaal gedetecteerd, duiken ze erop af.

> Bekijk deze soort op waarnemingen.be

Kom deze soort veel voor

De Torenvalk komt in Vlaanderen wijdverspreid voor. De populatie fluctueert met de populatie van veldmuizen. Ook strenge winters kunnen een negatief effect uitoefenen op de aantallen.

Natuurgebieden

Alle natuurgebieden

Leer soorten herkennen en geef je waarnemingen door

Afbeelding
ObsIdentify - Shutterstock
NP

Trek met je telefoon naar buiten en identificeer soorten met de gratis app ObsIdentify: de natuurherkenner in je broekzak. Door je waarnemingen op te slaan, lever je tegelijk een belangrijke bijdrage aan het onderzoek rond soorten. Download de app hier:
 

Download voor iOS    Download voor Android

Icon
Icoon - Vrijwilligers - Helpende handen

Help de torenvalk

Wat kan jij doen?

Het aantal natuurlijke broedplaatsen neemt af. Je kan de torenvalken helpen door een nestkast op te hangen. Bij voorkeur minimum 4 meter boven de grond, waarbij een vrije aanvliegroute belangrijk is, alsook een open zicht op de omgeving.
Een koppeltje nijlganzen durft een torenvalkkast wel eens in te palmen. Dit kan je voorkomen door in de helft van de opening een smalle verticale lat aan te brengen. Nijlganzen kunnen zo niet landen omwille van hun groot formaat. Zo blijft de kast gereserveerd voor de torenvalken.

Wat doet Natuurpunt?

 

Icon
Icoon - Vogelhut

Start tijdig met het voederen van de vogels in je tuin

Vanaf de herfst zoeken vogels actief naar een voedselplek voor de winter. Door je voedertafel dan al te vullen, weten ze dat ze in de winter in jouw tuin terecht kunnen.
Wanneer het echt koud wordt, kan je vetbollen en pindaslingers aanbieden.

Hoe voeder je tuinvogels, en wie eet wat?