Erfgoeddag - 23 april 2023 - Bosmuseum Onthaalpoort Groenendaal
Beestig bos: paarden, everzwijnen en kamelen in het Zoniënwoud. Op zoek naar landschapsrelicten van het samenleven tussen mens en dier.
EXPO: een wolvensprong in het Zoniënwoud (10u-17u)
In het landschap van het Zoniënwoud zijn vele door mensen gemaakte ingrepen bewaard. Deze structuren wijzen op een divers bosgebruik voor jacht, houtkap of bewoning. Ze getuigen ook van de uitdaging om het samenleven tussen mens en dier, zowel wild als vee, te sturen. In deze expo leidt een 'wolvensprong', een relict van wallen en grachten, je recht naar een 17de-eeuwse paardenfokkerij of haras. Op initiatief van de aartshertogen Albrecht en Isabella, landvoogden van de Spaanse Nederlanden, werd ze in 1613 opgericht op een gerooid stuk bos nabij de priorij van Groenendaal. De beweiding en kweek van rij- en jachtpaarden kenden er een kort bestaan. Door hoge kosten, beperkt rendement en schadelijke impact op het bomenbestand, werd de haras in 1678 opgedoekt en het domein opnieuw woud. Aan de hand van sporen in het landschap, digitale reliëfopnames en historische kaarten, tekeningen en beleidsdocumenten ontdek je het verhaal van de ligging, opbouw en uitbating van de paardenfokkerij.
De expo loopt van 23 april tot en met 10 september. Klik hier voor de openingsuren.
Lezing (Pieter Rodts) om 11u
In een lezing van kunsthistoricus en archeoloog Pieter Rodts maak je kennis met de rol die dieren als historische actoren gespeeld hebben bij de vormgeving door mensen van het landschap van het Zoniënwoud tijdens het Ancien Régime. Het gesprek tussen bewoners, zowel mensen als dieren, leidde tot ingrepen in de landschappelijke structuur, die tot op vandaag nog zichtbaar zijn. Ze getuigen van de uitdaging om het samenleven tussen mens en dier te sturen in functie van een divers bosgebruik voor jacht, houtkap, begrazing of bewoning. Pieter Rodts gaat dieper in op de aanleg en functie van de structuren van grachten en wallen in de nabijheid van het priorijdomein van Groenendaal. Deze aanpassingen in het landschap moesten verhinderen dat zowel wild als vee, op zoek naar voedsel, schade zouden aanbrengen aan andere activiteiten van de mens in en rondom het woud, zoals de landbouw, het fokken van paarden of het opkweken van jonge bomen bedoeld voor de houtkap.
Inschrijven via deze link.
Wandeling om 14u
Inschrijven via deze link.
Partners:
Dienst Erfgoed Provincie Vlaams-Brabant, Rijksarchief Leuven, Natuurgroepering Zoniënwoud, Natuuracademie, Koninklijke Heemkundige Kring “Het Glazen Dorp” Hoeilaart, Agentschap Natuur en Bos, Gemeente Hoeilaart