Erfgoeddag - 23 april 2023 - Bosmuseum Onthaalpoort Groenendaal

Beestig bos: paarden, everzwijnen en kamelen in het Zoniënwoud. Op zoek naar landschapsrelicten van het samenleven tussen mens en dier.

 

EXPO: een wolvensprong in het Zoniënwoud (10u-17u)

Reconstructie van de 17de-eeuwse aartshertogelijke paardenstoeterij te Groenendaal. 

In het landschap van het Zoniënwoud zijn vele door mensen gemaakte ingrepen bewaard. Deze structuren wijzen op een divers bosgebruik voor jacht, houtkap of bewoning. Ze getuigen ook van de uitdaging om het samenleven tussen mens en dier, zowel wild als vee, te sturen. In deze expo leidt een 'wolvensprong', een relict van wallen en grachten, je recht naar een 17de-eeuwse paardenfokkerij of haras. Op initiatief van de aartshertogen Albrecht en Isabella, landvoogden van de Spaanse Nederlanden, werd ze in 1613 opgericht op een gerooid stuk bos nabij de priorij van Groenendaal. De beweiding en kweek van rij- en jachtpaarden kenden er een kort bestaan. Door hoge kosten, beperkt rendement en schadelijke impact op het bomenbestand, werd de haras in 1678 opgedoekt en het  domein opnieuw woud. Aan de hand van sporen in het landschap, digitale reliëfopnames en historische kaarten, tekeningen en beleidsdocumenten ontdek je het verhaal van de ligging, opbouw en uitbating van de paardenfokkerij.

De expo loopt van 23 april tot en met 10 september. Klik hier voor de openingsuren.

 

Lezing (Pieter Rodts) om 11u

Lezing: ‘Erfgoed van het dagelijkse leven in een bos: mens en dier als landschapsvormende actoren in het Zoniënwoud.’

In een lezing van kunsthistoricus en archeoloog Pieter Rodts maak je kennis met de rol die dieren als historische actoren gespeeld hebben bij de vormgeving door mensen van het landschap van het Zoniënwoud tijdens het Ancien Régime. Het gesprek tussen bewoners, zowel mensen als dieren, leidde tot ingrepen in de landschappelijke structuur, die tot op vandaag nog zichtbaar zijn. Ze getuigen van de uitdaging om het samenleven tussen mens en dier te sturen in functie van een divers bosgebruik voor jacht, houtkap, begrazing of bewoning. Pieter Rodts gaat dieper in op de aanleg en functie van de structuren van grachten en wallen in de nabijheid van het priorijdomein van Groenendaal. Deze aanpassingen in het landschap moesten verhinderen dat zowel wild als vee, op zoek naar voedsel, schade zouden aanbrengen aan andere activiteiten van de mens in en rondom het woud, zoals de landbouw, het fokken van paarden of het opkweken van jonge bomen bedoeld voor de houtkap.

Inschrijven via deze link.


Wandeling om 14u

Kamelen in het Zoniënwoud? Een wandeling langs sporen van het samenleven tussen mens en dier in het landschap van het Zoniënwoud 

In deze wandeling van 6,5 km ontdek je hoe tijdens de 17de eeuw bewoners en gebruikers van het Zoniënwoud vormgaven aan het landschap om het samenleven tussen mens en dier te sturen. Je verkent structuren van grachten en bermen in de nabijheid van het priorijdomein van Groenendaal. Wolvensprongen, wildwallen en grensmarkeringen vertellen een verhaal van controle op rechten, bezittingen en economische activiteiten, zoals fokkerij, veebegrazing, instandhouding wildbestand en bosbeheer voor houtkap.

Aan de hand van sporen in het landschap, digitale reliëfopnames en historische kaarten en tekeningen komt zelfs een 17de-eeuwse aartshertogelijke paardenfokkerij terug tot leven, waar mogelijk kamelen hebben verbleven.

Verduidelijking bij de toegankelijkheid: Niet geschikt voor kinderwagens en honden niet toegelaten.

Inschrijven via deze link

 

Partners:
Dienst Erfgoed Provincie Vlaams-Brabant, Rijksarchief Leuven, Natuurgroepering Zoniënwoud, Natuuracademie, Koninklijke Heemkundige Kring “Het Glazen Dorp”  Hoeilaart, Agentschap Natuur en Bos, Gemeente Hoeilaart
 

 

 
TOP