Natuurbeheer

Beheerwerken

Het Beheerteam

Om de natuurwaarde van de gebieden te herstellen, verbeteren of behouden worden er beheerwerken uitgevoerd. Zin om af en toe een handje toe te steken? Afspraak telkens op zondagvoormiddag om 8.30 uur. De afspraakplaats wordt per e-mail medegedeeld. Schrijf je in voor de mailing bij [email protected]. Neem contact op met Rik via 0473 11 29 80 of Frans via 0494 56 03 34.

 

Maaibeheer

De graslanden van Pikhakendonkworden beheerkundig gemaaid. Hierdoor verminderen we de hoeveelheid voedselstoffen in de bodem waardoor de dichtheid aan grassen afneemt, ten voordele van de grote pimpernelplanten.

Pimpernel.jpg

Grote grazers

In de meeste gevallen werkt Natuurpunt samen met landbouwers onder de vorm van gebruiksovereenkomsten waarbij de landbouwer instaat voor begrazings- of maaibeheer onder voorwaarden die opgelegd zijn door Natuurpunt. Zo ontstaat een win-win situatie; het natuurgebied krijgt het gepaste beheer en de landbouwer heeft een stalplaats voor zijn koeien of krijgt de opbrengst van het hooi.

In voedselarme, natte natuurgebieden zijn de meeste landbouwers om economische redenen echter niet meer geïnteresseerd, en is onze eigen kudde van groot belang. Natuurpunt streeft naar grotere begrazingsblokken zodat de landbouwers opnieuw geïnteresseerd raken om ook op de schralere terreinen samen te werken.

 

Hakhoutbeheer

Het Boortmeerbeeks Broekbestaat voor een belangrijk deel uit hakhoutbossen met inlandse soorten (es, els eik, ...). In een cyclus van 5 jaar wordt telkens een perceel uitgedund en verjongd. Enkele grotere bomen kunnen oud worden. Hakhoutbos is een ideaal biotoop voor voorjaarsbloeiers, vlinders en zangvogels en verhoogt dus de biodiversiteit.

Bomen kappen?

Natuurpunt doet er alles aan om waar mogelijk bos uit te breiden, o.a. via stadsbossen. Daarom wordt een Bossenfonds opgericht. Ook streven we ernaar om binnen de natuurgebieden van Natuurpunt geen netto verlies aan beboste gronden te hebben. Dat betekent dat het kappen van bomen op de ene plaats gecompenseerd wordt door bosuitbreiding op een andere plaats.

Maar zou het niet veel eenvoudiger zijn om bos overal te behouden? In de eerste plaats is een bos niet hetzelfde als een verzameling bomen. De bomen die Natuurpunt kapt, zijn vaak geen bossen met een gevarieerde vegetatie, maar monotone aanplanten, eigenlijk ‘bomenakkers’.

Eén soort overheerst er, waardoor andere soorten weinig kansen krijgen. Dergelijke ‘bomenakkers’ worden vaak omgevormd tot een meer natuurlijk bos, met verschillende soorten en leeftijden.De natuur in Vlaanderen heeft ook één magisch wapen. Als je haar met rust laat, ontstaat er doorgaans spontaan een bos met veel verschillende soorten. Hoe ouder het bos, hoe meer verschillende soorten er zijn. Bomen planten is dus meestal niet eens nodig. Bij bosuitbreiding doet Natuurpunt vaak een beroep op dit magisch wapen: gewoon wachten tot er spontaan bomen groeien…

Beboste plaatsen zijn vaak schatkamers van de natuur. De bodem is er dikwijls nog relatief ongerept, waardoor er nog een zaadbank aanwezig is. Ook aan de bosranden en in wegbermen staan er vaak nog planten, die elders verdwenen zijn. Om deze planten alle kansen te geven, worden open plekken gecreëerd, waar ze kunnen uitbreiden. Zo ontstaat er een meer gevarieerd bos, waar heel veel zeldzame soorten een thuis vinden.

Brandhout te koop

Natuurpunt Boortmeerbeek beheert het hakhout in het Boortmeerbeeks broek. Hiermee brengen we een dynamiek van kleinschalige veranderingen in het bos; wat de biodiversiteit sterk ten goede komt. Zo is er na de kapping, in de zogenaamde naakte fase, het bloemrijk aspect. Zelfs een deel van de verdwenen planten kan via de zaadbank terugkeren, als er maar voldoende licht wordt ingebracht.

Dit trekt ook soorten aan zoals boompieper, houtsnip, .... Ook vlinders, zweefvliegen en vleermuizen genieten van deze situatie. In de dichte fase is het dan weer interessant voor zangers zoals de nachtegaal. Ons hakhoutbeheer is zo opgebouwd dat we elk jaar een ander perceel hakken, in een cyclus van à 7 jaar. Op deze manier creëren we een heel lichtopen bos. Zonder ingreep zullen de hakhoutstoven volledig uitgroeien en een lichtarm bos maken.