Het meest oostelijke deelgebied van de Laakvalleien
We vinden de Swinnebroeken helemaal in het oosten van Laakdal, op één kilometer van de dorpskern van Klein Vorst. Op de zuidflank van de Vallei van de Kleine Laak ligt het natuurgebied omgeven door akkers en graslanden.
Het visiegebied van Natuurpunt is hier meer dan 100 hectaren groot. Hiervan beheert NP Laakdal momenteel bijna 25 hectare, vooral bossen. De begrenzing van de Swinnebroeken is in grote lijnen als volgt: Swinnebroekstraat, Broekstraat, de bossen aan de Beusterbeemdenloop, Pestendijk, Kleine Laak en de Geelsebaan.
Dit deelgebied van de Laakvalleien is nauw verbonden met andere natuurgebieden in de vallei namelijk de Ossenbroeken en Biezenhoud te Meerhout. Situering op Geopunt
Afbeelding
Historiek
Kaarten van 1871 geven ons aanwijzingen over de ouderdom van het landschap. Zo was de Pestendijk toen reeds prominent aanwezig. Op de Atlas der Buurtwegen van 1841 is deze weg als buurtweg aangeduid en het pad in het verlengde van de Gijperstraat is als voetweg nr. 81 opgetekend. Ook namen zoals: Waterstraat, Pestendijk, Veedijk geven ons een beeld hoe het er in die tijd aan toe ging.
Aangezien dit laaggelegen gebied meestal ongeschikt was voor akkerbouw, liet men er koeien en ossen op grazen. Zo ontstond hier een beemdlandschap met valleibossen en drassige weiden, wat tot op heden plaatselijk nog goed bewaard is gebleven. In de valleibossen vinden we nog wel canada-aanplantingen. Voor de natuur een minder goede keuze maar historisch wel te verklaren omdat vooral de deelgemeente Vorst vroeger het Mekka was van de klompenmakerij.
De Swinnebroeken is ook bekend vanwege de crash van een vliegtuig in de tweede wereldoorlog. Op 16 juni 1943 om 22.35u steeg op de Britse basis Bardney een Engels RAF-vliegtuig op om Keulen te bombarderen. Op de terugtocht namen de Duitsers het toestel, met aan boord zes Britten en een Canadees, onder vuur. De Lancaster ED487 stortte neer in de Swinnebroeken in Klein-Vorst. Vier van de zeven inzittenden kwamen om.
Beschrijving
De Swinnebroeken is een laaggelegen gebied dat het groene verlengde vormt met de Ossebroeken. We zien er elzenbroek en eikenbossen, houtkanten akkers en graslanden. Opvallend is de talrijke aanwezigheid van Hazelaar, Kamperfoelie, Hop, Klimop. En ook de mooie voorjaarsflora van Speenkruid, Bosanemoon, Muskuskruid e.a. is opmerkelijk.
De afwisseling van bossen, graslanden en houtkanten zorgt voor een kleinschalig landschap waar vlinders, bijen en vele andere soorten insecten zich thuis voelen. Men kan er regelmatig reeën spotten en vele vogels zorgen voor de muzikale begeleiding. Naast de schitterende zang van de Nachtegaal, zal je op een voorjaarsmorgen zeker ook Zwartkop, Tuinfluiter, Grasmus, Tjiftjaf, Winterkoning, Roodborst kunnen horen. Het is een interessant natuurgebied met een grote actuele natuurwaarde en mooie mogelijkheden voor natuurontwikkeling in de toekomst.
Afbeelding
Genieten vanaf de wandelpaden
De Swinnebroeken zijn het hele jaar door vrij toegankelijk op de wandelpaden. Bij regenweer zijn stevige schoenen of laarzen noodzakelijk.
Regelmatig worden er begeleide wandelingen georganiseerd. Zo is de lentewandeling waarbij we op zoek gaan naar Nachtegaal en Houtsnip steeds een groot succes.
Beheer
Natuurpunt is vooral actief in het westelijke bosgebied. Het beheer is erop gericht om de knelpunten zoveel mogelijk weg te werken. Waar mogelijk de waterhuishouding herstellen, eentonige populieren aanplantingen omzetten en begeleiden naar gevarieerd streekeigen loofbos en invasieve exoten zoals Bamboe en Japanse duizendknoop bestrijden.
Het onderhoud van de wandelpaden en de bosranden vraagt ook onze aandacht.
Tekst en foto's Vic Van Dyck