Kieskompas voor Pelt

Het verder aanpakken van de waterkwaliteit van de beeklopen is afhankelijk van vele actoren en een veelheid aan maatregelen. Daarnaast herbergen de beekvalleien een veelheid aan functies afhankelijk van hoe breed maatregelen noodzakelijk zijn. Dit vraagt om zorgvuldige voorbereiding en overleg om te komen tot een prioritering en financiering. Er zijn al een heel aantal projecten opgestart en ook in de toekomst willen we hier verder gevolg aan geven in nauw overleg met de beheerders, Natuurpunt en ANB. Concreet gaat het bijvoorbeeld om de acties uit het Riviercontract voor de Dommel, het integraal waterproject rond de Warmbeek, het natuurherstelproject bij de Gortenloop.

Algemene bemerking: we spreken ons niet uit over de concreet vooropgestelde timing. Dit is afhankelijk van vele andere partners, en moet bekeken worden in het licht van een globale meerjarenplanning.

Lang deden we er alles aan om water zo snel mogelijk af te voeren via diepe grachten en ingedijkte rivieren. Enerzijds kan dit systeem extreme neerslag niet slikken, anderzijds zorgt het ervoor dat we bij lange droogte zonder water komen te zitten. Daarom, maar ook omwille van hun belang voor de biodiversiteit, is het noodzakelijk waterlopen hun natuurlijke bedding terug te geven en beekvalleien te herstellen. Zo kunnen ze water opvangen, vasthouden en laten insijpelen. Om dezelfde reden moeten we moerassen, veengebieden, graslanden en natuur met hoge infiltratiewaarde herstellen.

We scharen ons dan ook volledig achter hierboven voorgestelde maatregel: ‘Tegen eind 2026 werkt de gemeente een plan uit dat aangeeft hoe de beekvalleien en de natte natuur (…) zullen hersteld worden (…)’ Er kan voor dit wetlandplan o.a. inspiratie worden gezocht in het Gemeentelijk Hemelwater -en Droogteplan.

De achteruitgang van het dieren- en plantenleven op het platteland moet stoppen. Wij pleiten voor herstelmaatregelen. Daarbij stimuleren we de aanplanting en aanleg van bomen, struiken, poelen, vluchtstroken voor akkerfauna en -flora. N-VA kiest resoluut voor minder verharding, meer vernatting en natuur en maximaal watergebruik.

Samen Pelt is voorstander van het uitwerken van een natuurherstelproject voor het herstellen van onze beekvalleien. We zien we de vele voordelen, zoals verhoogde biodiversiteit, verbeterd waterbeheer en klimaatadaptatie in. Toch is het cruciaal dat er in dit proces intensief overleg plaatsvindt met alle betrokken partijen, waaronder landbouwers, eigenaars van privé-eigendommen en andere belanghebbende organisaties.

We streven, zonder strikte timing, naar een win-win-win situatie waarin ecologie, economie en gemeenschapsbelangen elkaar versterken, kunnen we duurzame, breed gedragen oplossingen vinden die langdurige voordelen bieden voor de natuur én de maatschappij.

Samen met Natuurpunt rond de tafel

Dat is de weg die reeds door cd&v werd ingeslagen met het Pelts Hemelwaterplan. Concreet is er een project rond infiltratiebermen in de Grote Heide en het project Boseind Natuurlijk, waar op een participatieve manier werk gemaakt wordt van sensibilisering en ontharding. Deze principes trekken we door over de hele gemeente, en zeker op het publiek domein..

De aanleg van gescheiden riolering vergt grote investeringen en is afhankelijk van vele andere (subsidiërende) partners. We willen nutsvoorzieningen in één keer aanpakken. Bij nieuwe wegenissen ontharden we steeds de bermen en koppelen we af. We hebben ook aandacht voor privédomein, via sensibilisering en vergunningenbeleid.

Algemene bemerking: we spreken ons niet uit over de concreet vooropgestelde timing. Dit is afhankelijk van vele andere partners, en moet bekeken worden in het licht van een globale meerjarenplanning.

We zijn het volledig eens met de stelling en de voorgestelde actie: De gemeente neemt het initiatief om (…) de problematiek van de overstorten in kaart te brengen, oplossingen te onderzoeken en een concreet plan te ontwikkelen.   Dat er in Pelt te veel verharding is, blijkt uit het meest recente Betonrapport: tussen 2013 en 2021 werd per dag 221 m² verhard. Er is een verhardingsgraad van 392 m²/inwoner. Beide cijfers liggen een pak hoger dan het Vlaams gemiddelde. Groen wil ontharden en vergroenen en de plekken in Pelt aanpakken waar er onnodige verharding ligt, o.a. Marktplein Overpelt, kerkplein Boseind, Kempenplein, of veel te brede verkavelingswegen. Per bijkomende m² verharding moet 2 m² worden onthard. Dat moet de stelregel zijn. Verder willen we dat het gemeentelijk tragewegenplan eindelijk wordt afgewerkt en gerealiseerd.

Onze minister Zuhal Demir lanceerde het project “De grote stroomversnelling” Door de vereenvoudigde procedures voor rioolprojecten, het ruime Blue Deal pakket, belangrijke investeringen in waterzuivering en het versterken van het natuurlijk karakter van onze waterlopen verbeterd de ecologische toestand van de waterlopen gestaag. Financiële stimulering van de burgers is voor ons hetzelfde als subsidiëring en zijn hier geen voorstander van.

Het eerste belangrijke onderdeel hiervan is het in kaart brengen van de oorzaken en omvang van de overstorten. Ontharde speelt hierbij vanzelfsprekend een cruciale rol om regenwater beter te laten infiltreren in de bodem.

Gelet op de complexiteit van de situatie is einde 2026 niet de meest realistische einddatum. We moeten samen met alle betrokken partners, zoals waterbeheerders, landbouwers en omwonenden, werken aan oplossingen die voldoen aan de huidige wetgevingen en milieuregels.

Er zullen grondige analyses, overlegmomenten en infrastructuurwerken nodig zijn om duurzame en ecologisch verantwoorde maatregelen te realiseren, waaronder onthardingsmaatregelen.

Het overstorten moet zo snel mogelijk opgelost worden. Over ontharding moet onderhandeld worden.

CD&V is steeds bereid om in structureel overleg te komen tot werkbare afspraken voor verbeteren van biodiversiteit.

Belangrijker is om op het terrein aan verbetering te werken, daar is geen charter voor nodig. Dit doen we onder meer door beheersvormen van groen en landschap die bijdragen aan de verbetering van biodiversiteit. Een voorbeeld hiervan is de bestrijding van de eikenprocessierups die van preventief naar curatief op basis van meldingen is overgegaan. Ook het herstel van kleine landschapselementen en houtkantenbeheer zetten we voort.

Daarnaast is het van belang dat er een goede communicatiestrategie gevoerd wordt om bewustwording en begrip bij onze inwoners aan te wakkeren.

Algemene bemerking: we spreken ons niet uit over de concreet vooropgestelde timing. Dit is afhankelijk van vele andere partners, en moet bekeken worden in het licht van een globale meerjarenplanning.

Van de 8 miljoen planten en dieren wordt een kwart in hun voortbestaan bedreigd. Ook in Pelt stellen we een sterke achteruitgang vast (weide- en akkervogels, insecten, vissen, enz.) Daardoor dreigt het kaartenhuis in te storten, want alles is afhankelijk van elkaar. Als we de natuur herstellen en verbinden, kunnen we vermijden dat soorten uit ons landschap verdwijnen. We steunen het opstellen van een biodiversiteitscharter dan ook volledig. De gemeente moet – i.s.m. Natuurpunt – werk maken van:

▪ Een plan voor natuurverbindingen. Een dier botst in Vlaanderen om de 300 m op een weg. Tijd dus om te ontsnipperen en te verbinden.

▪ Een plan voor ecologisch bermbeheer

▪ Soortenbescherming: bijkomende doelsoorten adopteren (naast Wulp en Groentje) en stelt een soortenbeschermingsplan op.

▪ Een gemeentelijk biodiversiteitsdashboard (cf. https://dashboardbiodiversiteit.nl/)

De achteruitgang van het dieren- en plantenleven op het platteland moet stoppen. Wij pleiten voor herstelmaatregelen. Daarbij stimuleren we de aanplanting en aanleg van bomen, struiken, poelen, vluchtstroken voor akkerfauna en -flora. Bijen zijn onmisbaar voor de bestuiving van planten en gewassen. Voor de landbouw is het essentieel dat bijenkolonies in stand worden gehouden.

Een biodiversiteitscharter is een belangrijke stap richting het behoud en de verbetering van onze natuurlijke omgeving.

In samenwerking en in overleg met alle betrokken stakeholders is Samen Pelt voorstander van het afsluiten van zo’n charter en steunen we alle initiatieven die de biodiversiteit bevorderen, zoals het herstellen van ecosystemen en het beschermen van bedreigde soorten.

Dit moet allemaal bekeken worden; hoe we dit samen kunnen oplossen

CD&V verwacht vooral een oplossing van de Vlaamse overheid om de levenskwaliteit van Neerpelt-Centrum en Damsheide eindelijk te respecteren, ongeacht welk tracé wordt gekozen. Alle tracés hebben trouwens een impact op beschermde gebieden. De luchtvervuiling en verontreiniging door zwaar verkeer in het centrum wegen niet op tegen de mogelijke impact op natuur. Onze noorderburen bewijzen trouwens dat natuur en mobiliteit hand in hand kunnen gaan: kijk maar naar de prachtige omleidingsweg rond Valkenswaard die ook in Pelt mogelijk zou moeten zijn.

CD&V pleit dus voor een oplossing op Vlaams niveau die respect heeft voor mens, dier en natuur, maar vooral een einde maakt aan de stilstand en verontreiniging in ons centrum.

De belangrijkste argumenten voor onze ‘helemaal akkoord’ worden hierboven opgesomd: de Holen is beschermd natuurgebied van uitzonderlijke kwaliteit én deze watering is een overblijfsel van ons agrarisch verleden dat de overheid als cultuurhistorisch landschap moet bewaren. We willen dat het gemeentebestuur onze beschermde natuur maximaal vrijwaart. De focus moet daarbij liggen op Natura 2000- en VEN-gebieden, zoals de Holen.

Dat er een oplossing moet komen voor de Heerstraat en Kon. Albertlaan is duidelijk. Daarom pleit Groen voor de omleidingsweg voor het ‘verkort tracé’ (tracé 6 in het MER – milieueffectenrapport – van 2008). Dit tracé wordt in het MER aangeduid als dat met het minste effect op het vogelrichtlijngebied. Het buigt ter hoogte van het kruispunt Haynehoek-Eindstraat naar het zuiden af, kruist vervolgens het spoor om tgo. de Oude Ramp aan te sluiten op de Hamonterweg.

De Holen is definitief beschermd door de Vlaamse beslissing als cultuurhistorisch landschap met overgangszones en Europese wetgeving als vogelrichtlijngebied. Door deze wetgeving is het niet mogelijk om een omleidingsweg aan te leggen.

De keuze van de omleidingsweg mag niet enkel afhangen van een ecologische keuze, natuurcompenserende maatregelen moeten hierbij mee in overweging genomen worden. Als Samen Pelt steunen we nog altijd, zoals ingetekend op het gewestplan het noordelijk tracé. De keuze van het tracé valt echter onder de bevoegdheid van de Vlaamse regering. Maar één ding is duidelijk: Voor de leefbaarheid van Neerpelt Centrum en de mobiliteit in Pelt is een omleidingsweg meer dan nodig!

Moet besproken worden

Het is van belang dat inwoners intrinsiek gemotiveerd zijn om een bijdrage te leveren aan het verbeteren van natuur. Informeren is de eerste stap. Dit doen we door klimaattuincoaches. Verder zetten we in op maatregelen ter bevordering van ontharding, afkoppeling, gevelgroen….

Zelf geven we ook het goede voorbeeld door publieke ruimte te ontharden (bv. Marktplein). Via ons pleintjesplan willen we drie buurtpleintjes per jaar uitrollen tot groene speel- en ontmoetingsplekken. Via dorpsbudgetten en ondersteuning van de volkstuintjes kunnen inwoners zelf aan de slag.

Algemene bemerking: we spreken ons niet uit over de concreet vooropgestelde timing. Dit is afhankelijk van vele andere partners, en moet bekeken worden in het licht van een globale meerjarenplanning.

Maar liefst 9% van de oppervlakte in Vlaanderen is tuin. Dat is meer dan de opp. aan beschermde natuurreservaten! (Platte) daken en gevels zijn daarin niet eens meegeteld. Onze tuinen en woningen bieden dus een enorm potentieel voor de natuur. Ook in scholen – bij onze burgers van de toekomst – verdient de natuur haar plek.

De gemeente kan heel wat initiatieven opstarten, coördineren, stimuleren:

- Mijn Tuinlab, Byebye Grass, Maai Mei Niet

- Bezoek Klimaattuincoach volledig subsidiëren

- Meer aandacht voor VK Tegelwippen (ontharden)

- Extra promoten + subsidiëren geveltuintjes, groendaken en -tegels, speelgroen, parkjes, vijvers, wadi’s, volkstuintjes

- Inplanten boomspiegels i.s.m. de buurt

- Stimuleren natuurinclusieve woningbouw

- Bepalingen rond natuurbijdrage in omgevingsvergunning

- Scholen stimuleren en ondersteunen bij het omvormen van hun speelplaats tot blauw-groene speel- én leerplek

Doordachte sensibilisering om de burgers aan te moedigen om meer groen aan te leggen in de tuin en ontraden uiteraard verharding van opritten, paden,…

Subsidiëren lijkt ons minder opportuun. Sensibiliseren en informeren zijn betere uitgangspunten.

Als gemeente is het onze plicht om de Peltenaar te sensibiliseren, te informeren en hen aan te moedigen om niet enkel het eerste jaar maar de hele legislatuur te investeren in groen.

Los van een eventuele financiële steun via een budget burgerinitiatieven willen we hen voornamelijk inspireren om zelf initiatieven te nemen.

Ons doel is om actief te investeren in het ontharden van buurten en in het creëren van groene pleinen en parkjes. De nadruk ligt hierbij op ontmoeting en betrokkenheid. Door gezamenlijk te werken aan een groenere toekomst, staan biodiversiteit en een gezonde leefomgeving centraal.

Hiermee streven we naar een prettiger en duurzamer Pelt.

Dialoog

Vanuit onze fractie gaan we voor een vergroening in balans, dat betekent dat we goed kijken naar de locaties waar we kunnen vergroenen en dat tegelijk ook activiteiten die in de centra plaatsvinden ook door kunnen gaan. Een plein heeft ook nog andere functies (evenementen, markten, kermissen…)

Een concreet plan maakt integraal deel uit van het meerjarenplan waarbij verzachten van de publieke ruimte een doelstelling zal zijn. Concrete projecten die wij plannen zijn het verzachten van de Oude Markt, de heraanleg van het Kerkplein en verbreding van de groene Dommeloevers, het ontharden van rotondes en plannen voor een parkomgeving bij de oude gemeentewerf en een groene Campus Noord.

Algemene bemerking: we spreken ons niet uit over de concreet vooropgestelde timing. Dit is afhankelijk van vele andere partners, en moet bekeken worden in het licht van een globale meerjarenplanning.

We zijn het volledig eens met de stelling en voorgestelde maatregelen.

In ons programma en onze 10 werken (https://www.groenpelt.be/de_10_werken_van_groen_pelt)  kregen de vergroening van gemeentelijke eigendommen, zoals het marktplein van Overpelt, en het 3-30-300-principe een prominente plaats. Onlangs liet Kortrijk als eerste gemeente in Vlaanderen een bomenmasterplan ontwikkelen op basis van de 3-30-300-regel. Wat Kortrijk kan, kan Pelt ook!

Verder kan Pelt, zoals Bree, een plan opmaken voor straat- en buurtgroen. Gemeentelijke gronden moeten volop worden ingezet voor natuur- en biodiversiteitsherstel. Waar gekozen wordt voor landbouw op gemeentegrond, moet dat landbouw zijn zonder overbemesting, pesticiden, herbiciden, enz. (bv. kruidenrijk grasland, biolandbouw). Verder zou de toekenning van jachtpacht op gemeentegronden alleen mogelijk moeten zijn voor de bestrijding overlast.

Onze partij hekelt de beton uitzicht van het marktplein van Overpelt. Graag hadden we dit in zijn originele staat hersteld. Naast vergroening mogen we de financiële haalbaarheid niet vergeten. Een plan opstellen ja maar de uitvoerbaarheid moet ook betaald kunnen worden binnen een redelijke termijn.

Tijdens de afgelopen legislatuur hebben we een ambitieus plan ontwikkeld om onze gemeentelijke gebouwen energiezuinig en energieneutraal te maken. Dit plan (SURE 2050) is gericht op het verduurzamen van onze infrastructuur en het verlagen van de ecologische voetafdruk van de gemeente.

Een meer dan waardevolle aanvulling op dit initiatief is een plan voor het vergroenen van onze gemeentelijke parken en pleinen.

Door meer groene infrastructuur te creëren, kunnen we niet alleen de biodiversiteit in onze gemeente bevorderen, maar ook de leefomgeving voor onze inwoners verbeteren.

Samen kunnen deze plannen leiden tot een duurzamere, groenere en gezondere omgeving voor ons allemaal.

Ook weer in dialoog

De eerste stap richting het verduurzamen van het Nolimpark is reeds gezet met het beeldkwaliteitsplan Nolimpark en het beleidskader bij het ruimtelijk beleidsplan Peltorama 2050. Hierbij wordt naast ruimte voor bedrijvigheid ook ruimte gegeven aan groen.

Uiteraard blijft de economische functie centraal staan op het bedrijventerrein, als economisch hart van onze gemeente. Ondernemers moeten ruimte krijgen om te ondernemen. Maar door te clusteren en werk te maken van ontharding en vergroening van de publieke ruimte daar, kan er ruimte maken voor natuurverbindingen. Ook willen we, samen met VLAIO werk maken van de afkoppeling van het Nolimpark en de aanleg van nieuwe nutsvoorzieningen.

Bij Campus Noord maken we werk van bedrijvigheid in een groene oase en integreren en versterken we zowel het bos- als heidegebied in de campus.

We zijn het helemaal eens met deze stelling. Niets aan toe te voegen.

Goede samenwerking met alle actoren is belangrijk om een duidelijk kader te scheppen. We sensibiliseren nieuwe bedrijven om een zo groen mogelijk bedrijventerrein te creëren zoals het aanleggen van een groen dak, ontrading van verharding, wachtbekken aanleggen…. Voor bestaande bedrijven die reeds gevestigd zijn in Pelt blijft sensibilisering belangrijk.

Het openbaar domein wordt bij mogelijke toekomstige infrastructuurwerken zo groen en duurzaam heraangelegd.

Het beleidskader Nolim Park, een onderdeel van Pelterama 2050, is een cruciaal document dat wij als partij ondersteunen. Het biedt een heldere visie voor Nolim Park, niet enkel op korte of middellange termijn maar ook over lange termijn.

Wij zijn voorstanders van vergroening en ontharding van ons bedrijventerrein en moedigen bedrijven aan om onbenutte, onverharde terreinen om te vormen tot groene zones, waar flora en fauna kunnen gedijen.

Dit is niet alleen goed voor het milieu, maar verhoogt ook de leefbaarheid en aantrekkelijkheid van het gebied.

Bij de aanvraag van omgevingsvergunningen voor nieuwe bedrijven zal groenbeheer een centrale rol spelen. Op deze manier creëren we een duurzame werkomgeving die bijdraagt aan een gezonde toekomst voor zowel ondernemers als de natuur.

Niet overdrijven