Theo Geuens

Klein-Zwitserland

Mortsel
Oppervlakte
Klein gebied - Minder dan 10 hectare
  • Honden zijn welkom, maar moeten wel aan een leiband.
Klein-Zwitserland in Mortsel is een prachtig voorbeeld van een jong opkomend bos. Sinds de jaren tachtig groeien hier pioniersplanten, struiken, eiken en berken. Het hele jaar door kan je er genieten van een boeiend planten- en dierenleven. Fluitenkruid, boerenwormkruid en honingklavers kleuren het gebied. Vele dieren zoals konijnen en hazelwormen vinden er een thuis. Het Hazelwormpad laat je kennis maken met Klein-Zwitserland.

Toegankelijkheid

De wandelpaden zijn het hele jaar vrij toegankelijk. De wandelfolder kan je hier vinden.

 Top

Konijn

Beschrijving van het gebied


De grond waar je  staat, is uit de haven van Antwerpen hierheen gebracht om de treinen hoger te doen rijden. Zo kwamen waarschijnlijk het riet, en ook de vele schelpen die je hier kan vinden, naar Klein- Zwitserland (1 op de downloadbare kaart).

Meer dan 100 jaar geleden was de plek waar je nu staat weiland. Daardoor kwam er veel mest in de bodem. Mest is voedsel en als er té veel voedsel in de bodem zit, groeien er ruigtekruiden. Waarschijnlijk zie je grote brandnetel, kleefkruid, distels en bramen. De grote plant met witte schermbloemen is de gewone berenklauw. In een natuurgebied worden die planten grotendeels weggemaaid. Toch is het nuttig om niet alle ruigtekruiden te verwijderen. Insecten gebruiken de dikke dode plantenstengels om in te overwinteren. Slimme pimpelmezen hebben de schuilplaats van de insecten ontdekt en hakken 's winters de dode stengels open. (2)

Konijnen graven met hun poten gangen en holen, de zogenaamde konijnenpijpen. Ze zorgen ook voor het onderhoud van de speelweide: zij eten hun buikje rond met sappig gras en doen zo dienst als grasmaaier. Ook in de winter merk je dat er konijnen zitten. Als de wintervoorraad schaars wordt, knagen ze aan de schors van de bomen. (3)

 Top

Blauwe reiger

Dieren en planten

Klein-Zwitserland is op zijn mooist in mei als alle meidoorns in bloei staan. De doornen beschermen de planten tegen konijnenvraat. Meidoorn is vaak de eerste struik die op oude landbouwgrond verschijnt. Onder een meidoorn groeien dan de eerste bosplanten. Hier zie je hoe een nieuw bos stilaan groeit. (4)

De dode stammen die je ziet, zijn iepen die gestorven zijn aan een schimmel. Die schimmel laat zich meevoeren van boom tot boom. De kever vreet gangen onder de schors van iepen en legt er zijn eitjes. De schimmel komt via de pootjes van de kever mee en verspreidt een giftige stof in de gangen. De boom reageert tegen de stof door zijn vaten af te sluiten. Al snel zal de boom geen vocht meer krijgen en zal hij sterven. De helft van alle organismen leeft van dood hout. Daarom laat Natuurpunt altijd minimum 4% dood hout staan of liggen. (5)

Van juni tot november kan je in berkenbosjes vliegenzwammen aantreffen. Ze profiteren van elkaars gezelschap. Als de weersomstandigheden goed zijn, komen ze in enkele uren tevoorschijn. (7)

Aan een bepaalde gewone es zie je vreemde bloemkoolachtige zwellingen: gallen. Wanneer insecten, mijten of bacteriën de boom irriteren, reageert die door de vorming van een gal. Het insect leeft in de gal en eet ervan. De boom sterft hierdoor niet. Vooral op inlandse eiken vind je gallen van wel meer dan 40 soorten galwespen. (8)

Kikkers vormen een belangrijke schakel in de voedselketen: ze houden de insectenbevolking in toom, maar worden zelf gegeten door reigers die je soms over Klein Zwitserland ziet vliegen. (9)

 Top

 Natuurbeheer

Hier groeide vroeger de Japanse duizendknoop die wel 2 meter hoog werd. Onze inheemse planten kregen geen plek meer en onze dieren lusten de exoot niet. Daarom doen we er alles aan om hem te vervangen door inheemse soorten zoals de zomereik. Die wordt door 400 verschillende diertjes bezocht en gegeten. (6)

Voor de winter (en voor ze zaad vormen) maait Natuurpunt de netels en bramen weg. Dankzij dit graslandbeheer krijgen andere planten opnieuw een kans. (10)

 Top

Verder wandelen

Fort 3 van Borsbeek

Hobokense Polder

Oude Landen

Top

Contact

Heb je een vraag, wil je iets melden of werk je graag mee aan het beheer in De Knoppel? Neem contact op met Annelies Jacobs.

 Top

Lees meer
Krijg de kaart en de routes
2.00km

Klein Zwitserland - Hazelwormpad

  • Klein Zwitserland- vertrekpunt Hoeve Dieseghem

    Wouter Volcaertstraat 44
    2640 Mortsel
Steun dit natuurgebied met een gift.
  • Gebieden aankopen en beheren is de beste manier om de natuur te beschermen
  • Voor elke gift van 40 euro of meer krijg je een fiscaal attest

Help Klein-Zwitserland groeien

Gift via overschrijving

Stort je bijdrage op BE56 2930 2120 7588 met de vermelding van "Gift Klein-Zwitserland".

Op stap met een ervaren wandelgids

Wil je Klein-Zwitserland verkennen onder leiding van een ervaren wandelgids? Boek dan een afspraak met  Griet Lambert, 03-449 51 57, http://www.landvanreyen.eu/

Iets te melden?

Zijn er wandelbordjes verdwenen? Heb je iets te melden over een natuurgebied? Bezorg ons je feedback.