Le Vivier
In het mooie landelijke dorpje Escanaffles (Celles), in de volksmond Schalafie, net over de taalgrens in Wallonië en dicht bij Avelgem, kocht Natuurpunt 6,5 hectare natuur. Het gebied, ‘Le Vivier’, heeft een totale oppervlakte van 10 hectare. Samen met de actieve lokale afdeling van Cercles des Naturalistes de Belgique (CNB) bundelden Natuurpunt en Ardenne & Gaume hun krachten om die “hotspot” van regionale biodiversiteit te laten erkennen als natuurreservaat.
Toegankelijkheid
Het gebied zelf is enkel toegankelijk via geleide bezoeken. De aangeduide routes zijn het hele jaar door vrij toegankelijk. Honden zijn welkom aan de leiband.
Geschiedenis
Heel bijzonder in ‘Le Vivier’ is de aanwezigheid van het nog intacte historische slotenpatroon. De sloten werden eeuwen geleden gegraven om de werking van opstuwend grondwater in het moerasgebied tegen te gaan en graslandbeheer te starten.
Eén hoofdsloot zorgt voor de waterafvoer naar de rivier de Rhosnes en tientallen zijsloten monden uit in die hoofdsloot. Heel opmerkelijk is het smalle, iets hoger gelegen, perceel. Dit blijkt een lange toegangsweg geweest te zijn die leidde naar een kasteel. Een kasteel dat nog duidelijk te zien is op de Ferrariskaart maar ondertussen, op geheimzinnige wijze, volledig uit het landschap verdwenen is. De aangekochte percelen maakten waarschijnlijk deel uit van deze kasteelsite.
Dieren en planten
De graslanden in Le Vivier behoren tot het natuurtype dotterbloemgrasland. Dit graslandtype ontwikkelt zich op natte kleibodems in meersengebieden langs rivieren en herbergt heel wat grondwaterafhankelijke plantensoorten. Ondanks het feit dat de percelen eerder onder reguliere landbouw beheerd werden, zijn de aangekochte dotterbloemgraslanden al soortenrijk. Zo komen naast de typische kensoorten dotterbloem, echte koekoeksbloem en tweerijige zegge ook minder algemene plantensoorten zoals wilde bertram, poelruit, blaaszegge en schildereprijs talrijk voor. De aanwezigheid van holpijp en waterviolier in de sloten bevestigt dat er opwellend grondwater is in het laaggelegen gebied. Dit kwelwater is mineraalrijk, maar relatief voedselarm en houdt het gebied extra vochtig.
De aangekochte percelen zijn niet enkel botanisch interessant, ook op gebied van fauna valt er heel wat te beleven. Langs enkele sloten ontwikkelden forse rietkragen, waarin jaarlijks verschillende koppels kleine karekiet, bosrietzanger en blauwborst broeden. Ook rietgors, een soort die sterk achteruitgaat in Vlaanderen, komt jaarlijks nog broeden in het gebied. Cetti’s zanger is een rietvogel die recent als broedvogel opdook. Sommige jaren broedt een koppeltje zomertortel in het ruigere deel.
Een opmerkelijke soort is de moerassprinkhaan, een typische bewoner van dit soort gebieden. Zij staat met haar tricolore kleuren ook symbool voor de samenwerking tussen Vlaanderen en Wallonië. De vochtige hooilanden zijn zeer belangrijk voor veel trekvogels zoals de watersnip en het zeldzame bokje die jaarlijks tijdens de trek, halt houden in het gebied.
Le Vivier, met zijn moerassige biotoop, is omgeven door de Henegouwse natte leemstreek, een akkergebied waar soorten als patrijs, blauwe kiekendief, kneu, veldleeuwerik en soms een grauwe gors, waar te nemen zijn wat nauwelijks nog het geval is in Vlaanderen.
Beheer
Het gebied bestaat uit 4 hectare vochtige hooilanden en 6 hectare rietmoeras en natte ruigtes. Ondanks de beperkte oppervlakte zorgen die biotopen er voor dat het gebied een hoge natuurwaarde bezit. Natuurpunt vzw, Natuur.Koepel, Natuurpunt Zwevegem en Natuurpunt Avelgem werkten hier samen voor de aankoop van het gebied.
De Waalse zusterverenigingen van Natuurpunt, Cercles des Naturalistes de Belgique (CNB) en Ardenne & Gaume mede zullen instaan voor het beheer en monitoring.
Verder wandelen in de buurt
Vlakbij aan de overkant van de Schelde liggen de Avelgemse Scheldemeersen waar je kan wandelen maar ook het natuur educatief centrum ligt. Het gebied is voor wandelaars bereikbaar via de fietsbrug aan wandelknooppunt 83.
Agenda
- Gebieden aankopen en beheren is de beste manier om de natuur te beschermen
- Voor elke gift van 40 euro of meer krijg je een fiscaal attest
Help Le Vivier groeien
Gift via overschrijving
Wil je Le Vivier verkennen onder begeleiding van een ervaren wandelgids? Boek dan een afspraak via natuur.avelgem@telenet.be (vanaf 10 personen)
Iets te melden?
Zijn er wandelbordjes verdwenen? Heb je iets te melden over een natuurgebied? Bezorg ons je feedback.