Vallei van de Sint-Annabeek
Toegankelijkheid
Het natuurgebied is het hele jaar door vrij toegankelijk voor het publiek. Vele veldwegen op deze wandeling liggen er dikwijls zeer modderig en glibberig bij, dus stevige wandelschoenen of laarzen zijn aanbevolen.
Vanuit het pittoreske dorpje Zammelen leidt de oranje route je van het natuurgebied Zammelen via de vallei van de Mombeek naar het kastelendorp Gors-Opleeuw. De wandeling herbergt natuur en cultuur en zorgt voor heel veel afwisseling op je wandeltocht. Langs het voormalige fruitspoor heb je mooie uitzichten op het omliggende landschap. Je kan de rode, oranje en blauwe route combineren tot een landschapswandeling van 13 km (ongeveer 3 uur). Aan de kerk van Zammelen staat een infobord met de uitgestippelde wandelingen.
Beschrijving van het gebied
De Sint-Annabeek ontspringt ten oosten van Borgloon en mondt iets ten zuiden van Gors-Opleeuw uit in de Mombeek. De verbinding tussen het natuurgebied Zammelen en het natuurgebied Sint-Annabeekvallei vormt een kleinschalig maar heel waardevol gebied.
In het natuurgebied de vallei van de Sint-Annabeek kan je nog zien waar het vroegere, zogenaamde fruitspoor liep. Via die spoorweg werd het fruit uit de nabijgelegen hoogstamfruitboomgaarden getransporteerd. De hoge bedding van de spoordijk is nog duidelijk zichtbaar.
De spoorweg bracht vanaf 1879 industrie naar het zuidelijke deel van Limburg en toverde Haspengouw om tot het huidige bloesemparadijs. Later verminderde het gebruik, tot dat in 1958 de laatste pendeltrein en in 1965 de laatste goederentrein over de zate reed. Om het wegverkeer meer ruimte te geven, werd de zate aangeduid op het gewestplan als zone voor een expresweg. Er kwam snel hevig verzet zodat die plannen werden opgeborgen en de vallei van de Sint-Annabeek'parkgebied' werd. Enkele jaren geleden kreeg Natuurpunt het gebied in beheer. Sindsdien verovert de natuur het het gebied en vinden veel planten en dieren er een thuis.
Dieren en planten
De heuvelachtige vallei in Vochtig-Haspengouw is een lappendeken van wilgenstruwelen, rietveldjes en dottergraslanden. Het hele jaar door kan je maretak aantreffen in de boomkruinen. Wilde orchideeën geven de graslanden kleur in de lente. Dat landschap is ideaal voor reeën, eekhoorns en eikelmuizen. Sperwers, buizerden, boomvalken, torenvalken, zomertortels, kleine bonte spechten, nachtegalen, tjiftjafs, braamsluipers, grauwe vliegenvangers en wielewalen broeden in of rond het natuurgebied.
Op de oevers van de beek ontwikkelt zich een mooi bos met in het voorjaar een bloemenpracht van bosanemoon, slanke sleutelbloem, gevlekte aronskelk en het minder opvallende muskuskruid. Ook de moerasruigten zijn erg kleurrijk, met wit van moerasspirea, paars van echte koekoeksbloem en geel van dotterbloem en kleine ratelaar. Op en rond de zate scharrelt de das rond op zoek naar regenwormen.
Even verder, in de richting van het fietspad, kan je een poel bezoeken waar amfibieën zoals groene kikker, gewone pad en alpenwatersalamander zich goed thuis voelen.
Natuurbeheer
Er wordt een hakhoutbeheer nagestreefd, dit in functie van soorten als de hazelworm en de das. De open percelen ondergaan een intensief maaibeheer, om hun open karakter te behouden.
Verder wandelen
Greenspots zijn eersteklas natuurwandelingen waar je kan wandelen zonder de natuur te verstoren. Daarvoor zijn de wandelgebieden voorzien van allerlei constructies zoals knuppelpaden. Volgende gebieden behoren ook tot een Greenspot:
Vallei van de Herk (Rullingen)
Hoogstamgordel Grootloon (Grootloon)
Wijngaardbos (Vrijhern)
De Knoppel (Mettekoven)
Alle greenspots zijn gebundeld in een verzamelbox (15 euro).
Agenda
Op stap met een gids
Boek een afspraak bij Koen Debay koen.debay@skynet.be, Nico Dieu nico.dieu@telenet.be, Joachim Volont joachim-volont@hotmail.comIets te melden?
Zijn er wandelbordjes verdwenen? Heb je iets te melden over een natuurgebied? Bezorg ons je feedback.