Vriezenbroek

Toegankelijkheid

Het hele jaar vrij toegankelijk voor wandelaars op de paden. Stevige wandelschoenen of laarzen aanbevolen. Honden welkom, aan de leiband.

Beschrijving van het natuurgebied

Het Vriezenbroek, gelegen in de deelgemeente Weerde op de grens met Hofstade, bestaat uit weiden en wilgenbossen. In het voorjaar worden de weiden gemaaid, in de nazomer is er nabegrazing.

Een deel van het gebied werd bij de aanleg van de E19 opgespoten met de bovenste laag van de visvijver van Weerde, waarbij de onderliggende zanden dienden om op- en afritten aan te leggen.

In het Vriezenbroek zijn poelen gegraven om amfibieën meer kansen te geven. Een insectenhotel biedt woongelegenheid aan talrijke solitaire wespen en bijen. Een vochtig grasland wordt verschraald tot bloemrijke weide. Ook hier wordt gehooid en grazen er enkele koeien in de nazomer.

De wandelpaden laten bezoekers kennis maken met de verschillende aspecten van het Vriezenbroek. De weide aan de ingang langs de spoorweg, is een restant van een oude boomgaard. Hier brengen onder meer gewone brunel, Sint-Janskruid en gewone agrimonie kleur in het grastapijt. Een vegetatie keverorchis verhoogt de waarde van deze zone. Ook werden hier al meerdere soorten wasplaten aangetroffen.

In een weide op het opgespoten deel komt veel gewone rolklaver voor, omgeven door brede bramenzones. Van het insectenhotel met zijn talrijke bewoners leidt een pad langs de Barebeek en langs één van de mooiste meanders van de beek. Oude populieren sterven in grote getallen af en geven groeikansen aan een rijkere onderbegroeiing. In de kruinen broedt de buizerd en de torenvalk en de bonte specht gebruikt de stammen om er zijn nest in te bouwen. Langs de Zenne broedt de bosrietzanger in de oeverbegroeiing.

Dieren en planten

Op warme zomerdagen wemelt het in de omgeving van het insectenhotel van de bijen en wespen. In de poelen leven, naast de bruine en groene kikker en de gewone pad, ook de kleine en de alpenwatersalamander. De matkopmees is een gekoesterde soort in Zemst en in de wilgenopslag in deze omgeving komt zij vooral voor. De begrazingsdruk werd verminderd om meer laag bos te laten ontwikkelen, dit zou de matkopmees ten goede komen. Tot voor kort waren er meerdere zangposten van de nachtegaal in het Vriezenbroek. Het intensief begrazen deed deze geschikte biotopen echter verdwijnen. Door een aangepast beheer trachten wij de nachtegaal terug aan te trekken.

Natuurbeheer

Het beheerplan voorzag in permanente begrazing met gallowayrunderen. Er werden oorspronkelijk 5 runderen ingezet, die het hele jaar aanwezig waren. Vooral in de wintermaanden aten de dieren de onderbegroeiing en zelfs de schors van de bomen. Vermindering tot 3 runderen was nog onvoldoende, en daarom werd overgeschakeld naar een beheer van maaien in het voorjaar en nabegrazing in de nazomer. Deze taak werd overgelaten aan een plaatselijke landbouwer, die er ook zijn koeien op laat grazen vanaf augustus.