Boomgaard Laarbeekbos

Provincie Vlaams-Brabant

Toegankelijkheid

  • Honden zijn welkom aan de leiband

Eigenschappen

Klein gebied: < 10 ha

Kaart van het gebied

Bereikbaarheid

  • Het gebied is toegankelijk via de Schapenweg, 1090 Jette. Volg de Schapenweg (tram 9, halte UZ-Pediatrie) tot aan de zone volkstuintjes (350m), en neem dan de voetweg links tussen de volkstuintjes (150m), richting Laarbeekbos. Dat brengt je aan de noordzijde van het pad dat door het gebied loopt.
  • Je kan ook aan het Chalet de Laarbeek (Laarbeeklaan, parkeergelegenheid) de grote wandelweg net rechts van de Brasserie op lopen tot je rechts de open zone van de volkstuintjes ziet (500m). Volg de bosrand en je komt aan de zuidzijde van het pad dat door het gebied loopt.
  • Vanuit Zellik/Relegem kan je te voet onder de Ring R0 het Laarbeekbos bereiken, en via de noordrand van het Laarbeekbos het gebied bereiken.

Zien en doen

Deze hoogstamboomgaard wordt door Natuurpunt Brussel samen met Leefmilieu Brussel beheerd. Er staan een twintigtal appel- en perenbomen. Biodiversiteit is in onze natuurboomgaard een belangrijkere doelstelling dan fruitproductie.

Dieren en planten

Door de voorgeschiedenis van het terrein en het gevoerde beheer, zijn het vooral soorten uit rijkere milieus die hier kunnen gedijen. Vooral typisch zijn enkele ruigtekruiden, zoals grote kaardenbol, berenklauw en koninginnekruid.  In de vochtigere zones vind je o.a. dotterbloem, moerasrolklaver, pinksterbloem en een handvol echte koekoeksbloemen. In 2019 dook rode ogentroost voor het eerst op.

In de bosrand vind je soorten terug typisch voor oudere bossen, zoals de daslook, gevlekte aronskelk en knopig helmkruid, groot heksenkruid. Qua boomsoorten vinden we vooral veel es terug. In de ondergroei treffen we struiksoorten zoals eénstijlige meidoorn, hazelaar en rode kornoelje aan. Op de bomen groeit maretak.

Enkele zoogdieren hebben de weg naar de boomgaard gevonden. Er werden al vos, rode eekhoorn, konijn en ree gezien, maar ook egel en steenmarter zijn al gesignaleerd. Helaas staat reuzenbalsemien ook op de plantenlijst. Deze invasieve exoot dook in 2018 en verovert snel meer terrein.

Over dit gebied

Het terrein is in eigendom van de VUB. Tot 2011 stond op deze locatie stond een populierenaanplant, die echter een populaire sluikstort plaats was. Op vraag van de gemeente werden de oude populieren toen verwijderd, en in overleg met Leefmilieu Brussel vervangen door hoogstamfruitbomen.

Het beheer werd daarna overgedragen aan Natuurpunt Brussel en Leefmilieu Brussel.

De boomgaard zelf is gelegen op een lichtjes naar het zuiden hellend terrein, vlak naast het Laarbeekbos. Aan de westkant van het terrein werd ook een poel uitgegraven, die echter door de combinatie ligging bovenaan de helling en de droge zomers zelden veel water bevat. Helaas te droog voor amfibieën maar wel vochtig genoeg voor de moerasvegetatie die zich hier spontaan heeft ontwikkeld. Tussen de poel en de boomgaard, is een bosrand in ontwikkeling. Die een geleidelijke overgang vormt tussen het naburige open terrein meer naar het noorden en het Laarbeekbos.

Bij de aanleg van hoogstamboomgaard is gekozen voor oude rassen. Deze robuuste rassen zijn vaak veel resistenter tegen allerlei ziektes en plagen. Tegelijkertijd houden we ook de genetische diversiteit van dit stukje erfgoed mee in stand.
Typisch voor onze natuurboomgaard zijn ook de grote houtstapels. Deze vormen de perfecte schuilplaats voor heel wat dieren. In de holtes kunnen wilde solitaire bijen een nest maken. Ze doen ook dienst als overwinteringsplaats voor kleine zoogdieren. Het langzaam verterend hout is ook een goede voedingsbodem voor veel paddenstoelen. Maar ook heel wat kevers en andere insecten zijn afhankelijk van dood hout.

Wat doet Natuurpunt

Een nabijgelegen perceel is lange tijd als akker gebruikt geweest, en dus stevig bemest. Bij regenweer stroomde aangerijkt slib in de boomgaard. Dit heeft geleid tot een heel voedselrijke uitgangsituatie, waardoor stikstofminnende soorten zoals Grote Brandnetel hard domineerden. Door stelselmatig te maaien en dat maaisel ook af te voeren kunnen we de voedselrijkdom van de bodem terugbrengen tot meer aanvaardbare niveaus, waardoor de competitie tussen plantensoorten evenwichtiger is. Dat het harde werk loont zien we aan de toegekomen bloemenrijkdom. In 2019 dook Rode ogentroost op. Een opsteker voor het beheerteam.

Bij het maaibeheer is er gekozen voor een gefaseerde aanpak. Dat betekent dat we niet telkens de volledige oppervlakte maaien. Sommige stukjes worden bewust overgeslaan, zodat dat planten daar tot bloei kunnen komen en zaad vormen. Ze leveren ook nectar en stuifmeel voor vlinders en bijen.

Om gemakkelijker te kunnen zien welke bijensoorten onze natuurboomgaard weten te appreciëren plaatsten we een insectenhotel, met dank aan Leefmilieu Brussel voor de projectsubsidies. Om de vestiging van een aantal soorten te stimuleren voorzagen we een nestkast voor eikelmuis en enkele mezenkasten.

Onze favoriete beheerwerktuig is de zeis. Met deze geluidsarme, milieuvriendelijke en efficiënte techniek voeren we de zomermaaibeurt uit. Leefmilieu Brussel neemt met bosmaaiers de wintermaaibeurt voor z’n rekening.

De fruitoogst maximaliseren is niet onze hoofdbekommernis, maar we proberen via een winter- en zomersnoei de fruitbomen toch een correcte vorm te geven zodat ze goed fruit dragen. Pesticiden komen de boomgaard niet binnen. We kiezen voor een natuurlijke bestrijding van ziektes en plagen door het aantrekken van predatoren. Hoe groter de biodiversiteit hoe de kleiner de kans dat een uitbraak grote proporties kan aannemen.

Meehelpen?

Geplande beheeractiviteiten kan je altijd terug vinden op onze website en via facebook. Wil je graag helpen hou dan zeker deze activiteiten in het oog. 

Steun Natuurpunt

Doe een gift voor Natuurpunt Fonds

Liever overschrijven?

BE56 2930 2120 7588
Vermeld 'Natuurpunt Fonds' bij je overschrijving

  • Giften vanaf €40 zijn fiscaal aftrekbaar
  • Jouw gift gaat rechtstreeks naar je gekozen project

Word lid van Natuurpunt

  • Bescherm de natuur
  • Ontvang de Fiets- en Wandelgids
  • Krijg korting bij onze partners

Ja, ik word lid van Natuurpunt

Afbeelding
Wandelaars aan het water