Heidebos

Provincie Oost-Vlaanderen

Wandelen in Heidebos

Eindeloos genieten van het landschap, zeldzame planten spotten of kleurrijke vlinders bestuderen: het kan allemaal in het Heidebos. Polders en kreken zwaaien de plak in het noorden van Oost-Vlaanderen. Ten zuiden daarvan, van Maldegem tot Stekene, ligt er een brede zandrug waarop planten en dieren voorkomen die je eerder in de Kempen verwacht, zoals struikhei, nachtzwaluw en boompieper. Majestueuze dreven en restanten van een oud fort: het Heidebos heeft alles om het bezoekers naar de zin te maken.

  • Het hele jaar door vrij toegankelijk op de bewegwijzerde paden.
  • Alle wandelpaden zijn bij droog weer toegankelijk voor kinderwagens met grote wielen.
  • Honden zijn niet toegelaten op de rode wandeling en de A.S.Adventure-route, beide routes lopen doorheen het begrazingsraster.
  • Honden zijn welkom op de oranje, blauwe en gele wandeling, aan de leiband.
  • Laarzen of stevig schoeisel zijn aangeraden bij regenweer, zeker op de gele wandeling.
  • Parking 2 ligt tussen fietsknooppunt 67 en 83 Waasland. Parking 1 ligt op 2,3 km van fietsknooppunt 78.

Toegankelijkheid

  • Laarzen of stevige schoenen aanbevolen

  • Honden zijn niet toegelaten. Kwetsbaar gebied

Eigenschappen

Zeer groot gebied: > 100 ha
  • wandelpad

Kaart van het gebied

5 routes

Gele wandeling

wandelpad
6.52km
Gemiddeld 100 minuten wandeltijd

A.S. Adventureroute

wandelpad
5.01km
Gemiddeld 80 minuten wandeltijd

Blauwe wandeling

wandelpad
2.45km
Gemiddeld 37 minuten wandeltijd

Rode wandeling

wandelpad
2.40km
Gemiddeld 36 minuten wandeltijd

Oranje wandeling

wandelpad
2.09km
Gemiddeld 31 minuten wandeltijd

Startpunten

Heidebos

Keizershoek 24
Moerbeke
België

Heidebos

Peene 42
Wachtebeke
België

Zien en doen

Wil je het Heidebos verkennen onder begeleiding van een ervaren wandelgids?
Boek dan een afspraak bij Gert (09-345 83 33).

Dieren en planten

Het Heidebos staat bekend om zijn bijzondere planten en paddenstoelen. De kleine knoopzwam, het eikenbladfranjekelkje en het adelaarsvarenrijpkelkje zijn enkele zwammen die in het oog springen. Als echte heideplanten vallen hondsviooltje, vogelpootje en kleine leeuwenklauw het meest op.

De keizer van het Heidebos is de wespendief. Die roofvogel, die heel erg op een buizerd lijkt, blinkt uit door wespennesten op te sporen en uit te graven. De boompieper valt op met zijn typische parachutevlucht wanneer hij zijn liedje ten beste geeft. Al zingend vliegt hij uit de top van een boom op, maakt een boogvlucht en valt dan als een parachute terug in een boomtop.

Over dit gebied

In het Heidebos vind je een unieke afwisseling van naaldbos, verlaten akkertjes, heide, schrale graslanden en dreven. Door het gevarieerde mozaïeklandschap biedt het natuurgebied onderdak aan tal van dieren en planten die zowel van het bos als van meer open heide houden.

Al van op de parking krijg je een indruk van het Heidebos: je staat met je stapschoenen in het blote zand. Overal loopt prikkeldraad eindeloos langs het gebied. Aan de toegangsborden wordt het duidelijk waarom: als je het poortje binnengaat, is de kans groot dat je gallowayrunderen ontmoet. Een vijftiental dieren wandelen het hele jaar door van de ene plek naar de andere en helpen mee met het beheer.

Het wandelpad slingert door het bos en er zijn veel open plekken. Het begin van de wandeling toont de grote troeven van dit landschap: variatie en verrassingen. Na elke bocht beleef je iets nieuws: dreven met oude beuken, open stukken met struikhei of percelen beplant met dennen. De route door het bos is bovendien uitgestrekt en zo aangelegd dat je ondanks de soms tientallen wandelaars, toch het gevoel hebt alleen te zijn.

Geschiedenis van het gebied

Tussen 1568 en 1648 woedde in deze streek de Tachtigjarige oorlog. Daarbij stonden de Noordelijke (Staatse) en Zuidelijke (Spaanse) Nederlanden tegenover elkaar. Deze oorlog was ook een godsdienstoorlog tussen protestanten en katholieken. Het Waasland was een frontgebied. De Spanjaarden legden hier een verdedigingslinie aan tegen de meer noordelijke forten van prins Maurits. Deze Spaanse forten kregen veelal de naam van een heilige. Het waren vooral aarden wallen, omringd door een gracht. Binnen de wallen was er een primitief kamp voor de soldaten. Aan het voormalig fort Francipany zijn de oude wallen en grachten nog duidelijk herkenbaar. De glooiing van het terrein duidt aan waar de vroegere verdedigingsgracht lag. Naast het fort Francipany waren er nog andere forten. In 1645 bouwden de Spanjaarden het fort Ter West langs de Parmavaart. Deze ‘vaart’ werd in de zestiende eeuw door de Spanjaarden gegraven voor de bevoorrading van de troepen bij het beleg van Antwerpen. Bijna op één rij lagen de forten Francipany, de Papemutsen en Ter West. Dit laatste fort lag waar nu de verbindingsweg tussen Wachtebeke en Moerbeke loopt, ongeveer ter hoogte van de toegang tot het Heidebos. Deze straat heet daarom ook de Fortstraat.

In de vroege Middeleeuwen werd deze omgeving ‘Affelgem’ genoemd. Affelgem was toen een hoogte met vijf windmolens. Eén molen stond in de Knokkestraat. Van deze molen kan je de molenberg nog gedeeltelijk waarnemen. De andere vier verdwenen bij de aanleg van het vliegveld. Een andere molen bevond zich op het kruispunt van de Molenstraat met een kerkwegel, die toen de kerken van Moerbeke en Overslag verbond. Deze molen werd ‘Theymeuleken’ genoemd. Hij stond hier nog in 1670. De overige molens waren al vóór 1600 verdwenen. Nog drie molens stonden verder in noordelijke richting (Hoogstraat) vanaf ‘Theymeuleken’. Deze staakmolens werden vooral gebruikt voor de productie van lijnolie. Lijnolie werd gewonnen uit lijnzaad, het zaad van de vlasplant.

Wat doet Natuurpunt

In geen enkel Oost-Vlaams natuurgebied van Natuurpunt is er de laatste tien jaar zoveel werk verzet als in het Heidebos. De Amerikaanse vogelkers had er over grote oppervlakten alle inheemse soorten verdrongen. Nu schieten er nog steeds zaailingen van de bospest op, maar die worden vakkundig met de hand verwijderd. Via een LIFE-project kon Natuurpunt saaie aanplantingen van sparren en dennen omvormen tot inheems loofbos waar zomereiken en berken weer in volle glorie groeien.

Steun Natuurpunt

  • Giften vanaf €40 zijn fiscaal aftrekbaar
  • Jouw gift gaat rechtstreeks naar je gekozen project

Word lid van Natuurpunt

  • Bescherm de natuur
  • Ontvang de Fiets- en Wandelgids
  • Krijg korting bij onze partners

Ja, ik word lid van Natuurpunt

Afbeelding
Wandelaars aan het water