28. Steenmarter (Animalinas)

Locatie: Battenbroektunnel E19, Walem (Mechelen)
Kunstenaar: Dzia
Financierder: Departement Omgeving en Agentschap Wegen en Verkeer
Persartikel: Gazet van Antwerpen 2022 en Gazet van Antwerpen 2024

Wie al een steenmarter in zijn auto heeft gehad, zal deze deugeniet zeker geen warm
hart toedragen. Zijn schattige verschijning zou je om de tuin kunnen leiden. Hij heeft
de grootte van een kat, een charmante grijsbruine vacht met een witte keelvlek tot
aan de voorpoten, een vleeskleurig neusje, snorharen en 2 kleine, schattige oortjes en
een lange pluimstaart.

Hij houdt zich graag schuil in garages, schuren, zolders, holle bomen, ... zolang zijn
schuilplaats maar een constante temperatuur biedt. Hij jaagt op en verorbert gretig
muizen, ratten, egels, jonge konijnen, vogels en insecten. Ook eieren van kippen en
soms de kip zelf staan op het menu. Met dit dieet verlost hij ons meteen van lastige
muizen- en rattenplagen. Enkele maanden per jaar is hij dan weer een overtuigd
vegetariër met enkel een dieet van bessen en fruit.

Hij heeft weinig natuurlijke vijanden buiten de oehoe, de vos en de wolf. Maar een
baby steenmarter zal een ontmoeting met een gulzige hond niet kunnen navertellen.
Ze worden ongeveer 10 jaar oud, maar sterven helaas soms een veel vroegere dood
bij het oversteken van een straat.

Ze leiden een solitair leven, behalve tijdens de paringsperiode in de zomer. De
jongen, meestal 2 à 3, worden in de lente geboren en blijven tot 8 weken onder
ouderlijk gezag wonen.

De steenmarter wordt bij wet beschermd, ook hem vangen en elders dumpen mag
niet.

Dus, als je wilt voorkomen dat die grappenmakers je huis overnemen, zorg dan voor
wat gaas om alle kieren en gaten van meer dan 5 cm te dichten, of beter nog, haal
een hond in huis, daar hebben ze een panische angst voor. Of je kan altijd een flesje
afschuwelijk parfum leegspuiten, want ook al laten ze zelf een vreselijk geurspoor na
om hun territorium af te bakenen, een sterke geur doet hen snel het hazenpad
kiezen.

Tekst: Hidde Moens
Ingesproken door: Staf Coppens

Financierder Departement Omgeving en Agentschap Wegen en Verkeer aan het woord:

Vlaanderen heeft het op een na dichtste wegennet van Europa. Dit heeft een invloed op de verspreiding van veel dieren. Als overheid proberen we dat waar mogelijk te compenseren. Dat heet mitigeren. De Vlaamse overheid kiest daarvoor locaties uit:

• waar grote migratieroutes menselijk verkeer kruisen;
• plaatsen waar de wegen, waterwegen en spoorwegen zó druk bereden worden dat deze als het ware een muur vormen en
• plaatsen waar drukke verkeersaders kwetsbare natuur doorsnijden.

Zeker vossen en steenmarters zijn gebaat bij grotere ingrepen, zoals een strook ontharden onder een tunnel, een 'ecotunnel'. Samen met deze soorten liften ook minder gekende soorten mee zoals de das, boommarter, bunzing, hermelijn en in hun kielzog heel wat kleinere soorten, zoals amfibieën, sprinkhanen en niet-gevleugelde loopkevers.

Als er een groot bouwwerk of ‘kunstwerk’ gepland wordt, zoals een ecoduct, ecovallei of ondertunneling, dan proberen we om die werken zoveel mogelijk te combineren met andere onderhouds- of investeringswerken aan de infrastructuur.

Misschien zou je het niet zo denken, maar dergelijke werken zijn altijd het resultaat van heel veel samenwerking. Om nog beter de krachten en centen te kunnen bundelen en meer maatregelen op korte tijd mogelijk te maken, hebben we een Vlaams actieprogramma ecologische ontsnippering gemaakt. Dit wordt getrokken door het Agentschap Wegen en Verkeer, het Agentschap Natuur en Bos en het Departement Omgeving én de wetenschappelijke onderzoeksinstelling voor Natuur en Bosonderzoek (INBO).

Gemeenten, provincies, regionale landschappen en lokale natuurverenigingen zetten op lokaal niveau in op bv. bermen ecologisch inrichten, kleine landschapselementen zoals hagen en houtkanten, amfibieschermen en kleine onderdoorgangen natuurvriendelijk inrichten. De onderlinge samenwerking willen we de komende jaren bevorderen zodat het groenblauwe netwerk en de doorwaadbaarheid van het landschap voor Wilde dieren terug verbetert en ons hele ecologische systeem terug robuuster wordt.