Afscheid van Toon Jansen (15 jan 1951 – 19 nov 2018)
Op 19 november ontvingen we het nieuws dat Toon Jansen was overleden tijdens een uitstap in Zeeland met zijn vrienden van de telpost. Jarenlang was Toon een gewaardeerd bestuurslid van Natuurpunt Noord-Limburg. Geboren en getogen in de Kolonie, was hij erg begaan met het reilen en zeilen in zijn "wittering", waar hij als jonge knaap kwam zwemmen, vissen en de natuur intensief beleefde. Zijn tekst die in de Zonnedauw van september stond bewijst dat "de wittering van Lommel" een bijzonder stukje natuur was voor hem, dat hij koesterde en liefhad en dat hij graag meewerkte om het te beschermen en te bewaren.
Hij was ook een uitmuntende gids en stond altijd klaar om beginnende gidsen met raad en daad bij te staan. We mogen ook zijn liefde voor vlinders niet vergeten, hij was de stuwende kracht achter de inventarisering van o.a. de Heivlinder op de Balimheide.
Toen de Lentevuurspin ontdek werd in Lommel werd dit zijn stokpaardje. Hij kreeg zelfs zendtijd in het programma “Dieren in nesten”.
Toon is ook altijd al een vogelaar geweest, daarom is hij met enkele natuurliefhebbers gestart met trektellen. Eerst in de maai te Lommel-Kolonie maar nadien zette hij de telpost Kristallijn-Maatheide op de kaart.
Bedankt, Toon! We zullen je missen en nooit vergeten!
Namens het bestuur van Natuurpunt Noord-Limburg
In memoriam Toon Jansen
Ik zie Toon nog zo de dijk van Kristallijn oplopen, op de grens van Mol en Lommel. Dat was in april 2007 en hij was met zijn onafscheidelijke zwager Cel. Samen telden ze vogels aan De Maai en ze vonden dat wij veel meer zagen, dus kwamen ze eens polsen hoe dat zat. Die eerste ontmoeting was meteen een heel gemoedelijke. Ze zijn dan ook nooit meer weg geweest.
We besloten beide telposten samen te voegen en naar Maatheide te verhuizen. Daar zou Toon geleidelijk de stuwende kracht worden. Dankzij zijn vervroegde pensioen was hij er in voor- en najaar bijna dagelijks. Hij moet er ongeveer 14.000 uren hebben doorgebracht. Dat is omgerekend meer dan anderhalf jaar van zijn leven, onafgebroken, dag en nacht. Hij stimuleerde anderen en maakte ze enthousiast. Hij bezorgde nieuwe tellers een warm bad en bracht zijn kennis op hen over.
Samen met Toon beleefden we prachtige tijden. Bij een tropische 35 graden, of tot boven de enkels in de sneeuw, terwijl een gure wind en levend zand ons om de oren sloegen, alle weertypes hebben we meegemaakt. En we vonden het op die vlakte allemaal even prachtig. Werd het even te bar, dan trokken we ons terug in de keet en maakten het daar gezellig. Toon had er altijd het hoogste woord.
In al die jaren zagen ruim 5½ miljoen trekvogels onze Toon daar staan, turend door verrekijker of telescoop, met zijn brilleke bengelend aan één oor. Op zijn beurt zag hij 250 verschillende vogelsoorten over zich heen trekken. Dat is veel… heel veel! Zijn ogen bleven scherp, maar zijn gehoor nam af en dat frustreerde Toon. Maar ook daar vond hij een oplossing voor: opnames van vogelgeluiden maken en die omzetten in sonogrammen. Zo kon hij de geluiden die hij mistte zichtbaar maken. En hij werd er steeds beter in. Er gingen weinig nachten meer voorbij zonder dat in hartje Lommel of op Maatheide een recordertje meeliep.
Maar hoe intensief de vogeltrek ook was en hoe vurig hij ook over vanalles en nog wat zijn mening gaf, zijn gedachten waren nooit ver van huis… Bij zijn vrouw, zoon, twee dochters, zes zussen en niet op de laatste plaats bij zijn kleinkinderen. Ze kwamen regelmatig ter sprake, altijd op even liefdevolle wijze en met grote trots.
Ook buiten de telpost was Toon lang voor de Lommelse natuur actief. Zo kreeg de prachtige Lentevuurspin een speciaal plekje in zijn hart. Het is mede aan zijn inspanningen te danken dat de toekomst voor dit zeldzame diertje er weer wat beter uitziet. En Toon was actief binnen de Vlinderwergroep Hesperia, waarvoor hij excursies leidde en karteringen coördineerde.
We maakten met Toon mooie reizen, beleefden heerlijke weekenden en altijd vormde hij het gemoedelijke middelpunt. Maar de gezondheid begon parten te spelen. Batumi in Georgië was zijn laatste grote reis met ons en we beperkten ons voor de afsluiting van het telseizoen voortaan tot een etentje, in plaats van een vogelweekend.
Behalve dan dit jaar! Toon vond dat we er nog maar eens een leuk lang weekend van moesten maken, in Zeeland. We waren in het weekend van 16 t/m 19 november met z’n veertienen, op twee na voltallig. En het was genieten van elke minuut vogels kijken, gezellig samen zijn en lekker eten. Op zijn laatste avond leefde Toon nog volop mee met de Rode Duivels. Niet wetende dat het zijn laatste wedstrijd zou worden.
De najaarstrek is voorbij
Toon heeft de vogels uitgezwaaid en is daarna zelf vertrokken
Met een bestemming die wij niet kennen
Maar waar ze hopelijk mosselen en halve haan met friet hebben
Want wat kon hij zich daarop verheugen!
Toon was een echte genieter van de kleine dingen van het leven
De vogeltrek over Lommel zal nooit meer hetzelfde zijn. Toch in elk geval voor zijn telmaatjes op Maatheide. De telpost zonder Toon, we kunnen het ons nog niet voorstellen.
Maar ook op heel veel andere plekken in België en Nederland wordt om Toon getreurd. We ontvingen berichten van medeleven van ruim honderd telposten, organisaties en personen.
Namens alle natuurliefhebbers in België en Nederland: Toon, enorm bedankt voor alles wat je in je 67-jarige leven voor de natuur hebt gedaan!
Lex Peeters in naam van de trektellers van Kristallijn-Maatheide
