Bijen voer je zo: de zin en onzin van bloembollen en bloemenmengsels

De aanleg van een bloemenweide: een doordachte keuze

Bloemenzaad voor vlinders en bijen wordt tegenwoordig overal uitgedeeld en verkocht dat je zou denken dat de aanleg van een bloemenweide de logische keuze is ter ondersteuning van onze broodnodige bestuivers. Op de meeste plaatsen zijn echter van nature voldoende interessante bijenplanten aanwezig die typisch zijn voor de streek en waar de lokale bijensoorten dan ook aan aangepast zijn (Foto). Ter voorbereiding van het inzaaien van bloemenweides wordt meestal aangeraden om de bestaande vegetatie te verwijderen en de bodem om te woelen. Oordeel dus eerst over de beginsituatie en behoud bij voorkeur de oorspronkelijke vegetatie. Bloemenweides inzaaien kan best positief zijn voor de bijen, maar is meestal niet nodig, een verslechtering van de originele situatie of volkomen nutteloos op verkeerde bodems. Een degelijk maaibeheer dat inheemse bijenplanten bevoordeelt is meestal veel goedkoper en nuttiger dan het jaarlijks inzaaien van een bloemenmengsel. Meer info over het omzetten van je gazon naar een bloemrijk grasland vind je hier.

In dit grasland zijn van nature al veel streekeigen bloemen aanwezig. De lokale bijensoorten zijn hieraan aangepast en hebben deze nodig. Op dergelijke graslanden is het sterk afgeraden om een bloemenweide in te zaaien of bloembollen aan te planten (foto: Win Vertommen).

Het juiste bloemenmengsel

Wanneer je er dan toch voor kiest om een bloemenweide in te zaaien is het gekozen mengsel en de samenstelling ervan van groot belang. Zo wordt er vaak gekozen voor kleurrijke, uitheemse zadenmengsels, de zogenaamde carnavalsmengsels. Deze zijn niet interessant voor onze wilde bijen omdat ze hoofdzakelijk uit uitheemse plantensoorten bestaan of soorten die weinig nectar en stuifmeel voor bijen te bieden hebben, ook al beweert de verpakking het tegendeel. Dertig procent van onze bijensoorten kent een gespecialiseerd bloembezoek en is dan ook strikt afhankelijk van inheemse planten. Ga liever aan het eind van de zomer op zoek naar lokale bloemzaden in de bermen in de buurt: "Gebruik een vlindernetje om door de vegetatie te zwaaien en vang zo de zaadjes op, laat thuis nog even in een bakje narijpen op een droge plek om de beestjes die je mogelijk gevangen hebt eruit te laten kruipen. Daarna neem je een handje zand of andere licht vochtige grond en meng je het met het zaad en gooi het over de in te zaaien oppervlakte. Dit kan ook perfect in een al bestaand grasland of gazon, hier zoek je best wel een molshoop of een andere plekje open bodem uit om zaad in te brengen." - Zegt Ward Tamsyn.

Verder maakt men vaak gebruik van mengsels van fleurige éénjarigen met onder andere klaprozen, kamille en korenbloemen. Hoewel deze bloemen wel interessant zijn voor bijen en andere bestuivers, zijn deze meestal af te raden omdat ze jaarlijks of om de 2 jaar opnieuw ingezaaid moeten worden. De planten in deze mengsels zijn pioniers die makkelijk weggeconcurreerd worden door grassen of andere planten.

We raden dan ook aan om te kiezen voor mengsels met meerjarigen van volgende plantenfamilies: vlinderbloemigen (bv rolklaver, rode klaver,...), composieten (bv biggenkruid, knoopkruid, margriet,...), schermbloemigen (bv wilde peen,...), ranonkelfamilie (bv scherpe en kruipende boterbloem,...), kamperfoeliefamilie (bv beemdkroon) en klokjesfamilie (bv rapunzelklokje). Via Ecoflora kan je het juiste mengsel voor elke locatie vinden.

Ook belangrijk om te beseffen is dat bloemen zaaien op een sterk bemeste bodem altijd zal resulteren in een sterke vergrassing van het bloemenmengsel.

Voor meer tips om je tuin bijvriendelijk in te richten raden we aan om zeker ook eens een kijkje te nemen op deze pagina.