Afbeelding
Reuzenzwam
Leo Janssen

Doe mee aan de 5e editie van de Digitale Paddenstoelenpluk

24 sep 2024
Categorieën
Natuurbericht

Brengt deze herfst veel paddenstoelen? Alles hangt af van de hoeveelheid neerslag die er valt en de temperatuur die best niet te snel onder nul zakt. Alle hulp is welkom om de herfstige hoedjes (of bekers, korsten, kelkjes,…) van het bos in kaart te brengen. Wie weet vind je wel een zeldzaamheid of beland je in de top van waarnemers die de meeste soorten vinden.
 

Digitaal plukken, hoe doe je dat?

Van 1 oktober tot en met 30 november kan je deelnemen aan "De digitale paddenstoelenpluk". Het is de bedoeling om met zoveel mogelijk waarnemers samen zoveel mogelijk soorten te zien. Alle waarnemingen die in waarnemingen.be terecht komen (via de apps ObsIdentify, Obsmapp of via de website) tellen mee, ook deze zonder foto's.  Voor beginners raden we aan om meerdere foto's op te laden. Zo kan je alle belangrijke kenmerken in beeld brengen en is de kans op herkenning door de app en admins groter. Laat rotte paddenstoelen links liggen....van de mooiste exemplaren kan je nooit genoeg foto’s maken. Ervaren paddenstoelenkenners hoeven geen foto's van veel voorkomende soorten op te laden, tenzij het natuurlijk prachtige foto's zijn. 

Nat, natter, natst

Dat het in 2024 natter dan normaal was, is een open deur intrappen. Al 12 maanden op rij is de hoeveelheid neerslag hoger dan het gemiddelde. Veel regen, dus veel paddenstoelen zou je denken. Helaas was dat niet echt het geval. Er waren bijvoorbeeld niet uitzonderlijk veel voorjaarspaddenstoelen te vinden. Zit de toegenomen hoeveelheid slakken daar voor iets tussen? Bepaalde soorten zijn wel meer te zien dan andere jaren, zo zie je momenteel overal zwavelzwammen. Ook de gele aardappelbovist heeft nog eens een topjaar. Maar op een overvloed aan russula’s, boleten en andere zwammen is het voorlopig nog wachten.
 

Afbeelding
Gele aardappelbovist
Leo Janssen
De gele aardappelbovist beleeft een topjaar.

ObsIdentify en de validators brengen zeldzaamheden op naam

De app ObsIdentify gaat hier en daar de mist in bij het op naam brengen van paddenstoelen. Dat komt omdat de determinerende kenmerken van paddenstoelen veel minder gemakkelijk in één beeld te vatten zijn. Bij insecten, en zeker bij vlinders, is dat veel gemakkelijker. De onderzijde van de paddenstoel (plaatjes, gaatjes), de steelvoet en ook vaak de geur en verkleuring bij aanraken zijn vaak onmisbare kenmerken. En dan hebben we het nog niet over paddenstoelen die enkel op basis van microscopische kenmerken uit elkaar gehouden kunnen worden.
Toch is NIA (Nature Identification API, de herkenningssoftware van ObsIdentify en waarnemingen.be) steeds slimmer en boekt deze software vaak verrassend goede resultaten. Op 24 augustus 2024 werd de tweede spitse stinkzwam voor Vlaanderen in Assebroek geïdentificeerd door ObsIdentify. De eerste keer dat de soort werd gesignaleerd, was in 2007 in Landen. Het is een soort die uit de Verenigde Staten afkomstig is en al in 1989 voor het eerst in Nederland werd gevonden. Op 9 september zat de beeldherkenning ernaast, jonge exemplaren van koningsmantelvlamhoed werden benoemd als rodekoolzwam. Gelukkig kon validator Bert Lammens deze zeldzaamheid identificeren. Het is immers slechts de tweede waarneming van koningsmantelvlamhoed voor Vlaanderen. De soort werd gespot op een houtsnipperhoop in het Ertbrandbos in Kapellen en is pas in 2020 voor het eerst in België waargenomen.

Afbeelding
Spitse stinkzwam & Koningsmantelvlamhoed
Kris Vandeputte - Jean Werts
Links: de spitse stinkzwam in Assebroek; rechts: de koningsmantelvlamhoed in Kapellen.

Waarnemingen worden goedgekeurd door onze validators. Zij hebben in het paddenstoelenseizoen handen vol werk. Je kan hen helpen door zelf goed de kenmerken van de soorten te checken alvorens iets definitief in te voeren. Vertrouw dus niet blindelings op ObsIdentify.

Digitale paddenstoelencursus

Door het succes van vorig jaar is er dit jaar een vernieuwde digitale cursus. De focus lag vorig jaar op algemeen voorkomende soorten, paddenstoelbiotopen en de belangrijkste kenmerken waar je op moet letten bij het op naam brengen van paddenstoelen.
Dit jaar is de cursus uitgebreider: bijna alle families van plaatjeszwammen en boleten worden overlopen met de meest voorkomende en opvallende soorten. Op basis van de kenmerken worden de paddenstoelfamilies opgedeeld in vormgroepen. Heel zinvol om een gestructureerd overzicht van het uitgebreide paddenstoelenrijk in je hoofd te krijgen. Tot slot krijg je hier ook een sleutel voor zodat je kan starten met determineren. Als je de opgedane kennis in deze cursus in de praktijk uitoefent kan je jezelf een basiskenner plaatjeszwammen en boleten noemen.
De cursus start op donderdag 26 september en er zijn nog plaatsen vrij. Zo kan je goed voorbereid aan het paddenstoelseizoen starten. Schrijf je dus snel in! 

Live bijleren over paddenstoelen

Momenteel zitten er 84 paddenstoelwandelingen in de kalender van Natuurpunt voor dit najaar. Door op stap te gaan met een gids leer je ongetwijfeld veel bij. En er zijn nog enkele cursussen waarbij er nog plaatsen zijn. Een overzicht van de werkgroepen die actief zijn in jouw regio krijg je via de Paddenstoelenflits en de Plantaardige nieuwsbrief.

Tekst: Roosmarijn Steeman (Natuurpunt Studie)