Droogte … Ook Natuurpunt Leuven neemt haar verantwoordelijkheid!

Het is dikwijls een beetje zoals met de coronacrisis: men luistert niet naar virologen die al decennia waarschuwen voor pandemieën … tot het te laat is. Economen in de VS waarschuwden al jaren voor de vastgoedbubbel, die uiteindelijk in 2008 ontplofte. Geologen, die al lang waarschuwden voor het gevaar van olieboringen, konden de olieramp in de Golf van Mexico niet vermijden en seismologen konden - ondanks hun waarschuwingen dat kerncentrales op een breuklijn niet zo’n goed idee zijn - de kernramp in Fukushima in 2011 niet verhinderen. Maar het hoeft niet zo te zijn…

In 1989 werden CFK’s op tijd verbannen: zo konden we een ozonramp vermijden. Zure regen werd op veel plaatsen succesvol teruggedrongen. Een dodelijke ziekte als hondsdolheid werd in 2008 in ons land met succes uitgeroeid. Daar werden de experten wél serieus genomen.

Hydrologen waarschuwen al decennia voor een toenemende schaarste aan drinkbaar water. Het niveau van de grondwatertafel is door de extreme droogte van de laatste jaren op vele plaatsen naar ongekende diepten gezakt. Aan het weer zelf kunnen we niets doen … maar we kunnen zoveel andere dingen doen om onze grondwatertafels weer naar normale waarden te krijgen en te zorgen dat er nog steeds water uit de kraan komt. Maar ook hier gaan we de experten ernstig moeten nemen, en ze wijzen nochtans keer op keer de weg…

Om te beginnen: de betonstop, en dan wel in de praktijk: geen mooie beloften op papier, maar daden! Ieder jaar stijgt de verharde oppervlakte in Vlaanderen nog steeds: allemaal oppervlakte waar hemelwater niet in de bodem kan dringen. Die ondoordringbare oppervlaktes moeten opnieuw verminderen, o.a. door gebruik van waterdoorlatende verhardingen, of waar het niet per sé nodig is, helemaal geen verharding. Een betere ruimtelijke ordening en vooral het vrijwaren van open ruimte waar het water kan infiltreren zal hierbij helpen. En waar het niet anders kan,: het water opvangen in een regenwaterput om te gebruiken om de WC door te spoelen, de tuin te begieten… Zuiniger omgaan met drinkwater dus.

Maar er is meer: volgens bioloog Dirk Draulans moet onze natuur weer een spons worden. En daar kunnen wij, als Natuurpunt, het verschil maken. Door zoveel mogelijk aaneengesloten valleigebieden te verwerven, kunnen we het oppervlaktewater beter stockeren door te vernatten. Dat doen we onder andere door grachten niet meer te ruimen of zelfs te dempen en door in het verleden rechtgetrokken rivieren weer te laten meanderen.

Samen met onze buurafdelingen en de regionale vereniging Natuurpunt Oost-Brabant nemen we onze verantwoordelijkheid. Waar we kunnen verbinden we projecten in valleigebieden met mekaar tot robuuste valleisystemen. Ze vormen een buffer  voor droogteperiodes én mogelijke overstromingen.

Zo beheert ook Natuurpunt Leuven meerdere gebieden in vallei- of moerasgebieden, zoals Wijgmaalbroek, Lovenaerenbroek en recent ook Dalemhof, waar water weer de kans krijgt om te infiltreren en de grondwatertafel aan te vullen.

Maar ook in deze natuurgebieden is het niet altijd evident om de voeten – en de waterfllora en –fauna - nat te houden.