Eerste broedgeval Europese zeearend

Hoe komen die hier terecht?

De zeearend wordt wel regelmatig bij ons gezien, maar tot een broedgeval kwam het nooit eerder. Daar zijn althans geen geschriften over. De kans is groot dat het gaat om nakomelingen van de zeearenden in Nederland. In 2023 bouwden daar een recordaantal van 36 broedparen aan een nest.
Zeearenden kiezen voor waterrijke gebieden met veel watervogels en broeden steeds aan de rand van visrijk water. Op de Blankaart vinden ze wat ze nodig hebben: rust en bescherming, voedsel en een boom om een nest te maken. 

Bouw van een nest

In de herfst van 2023 begonnen Betty en Paul een nest te bouwen. Ze deden dat in een wijdvertakte, stevige wilg aan de binnenrand van de Blankaartvijver. Blijkbaar een goede plek, want het jaar ervoor broedde hier een koppel buizerds, maar de zeearenden joegen hen weg en walsten het nest plat. Het nest van een zeearend is een stevig en groot takkennest van minstens 1m². Ze gebruiken het jaarlijks opnieuw en breiden telkens wat uit, dus het moet een stevig fundament hebben. Hun bouwkunsten werden de afgelopen maanden zwaar op de proef gesteld, want er passeerden vier stormen over ons land. Maar het nest en de boom hielden stand. Op dit filmpje uit Nederland zie je wat de zeearenden op 15 april te verduren kregen.

 

 

 

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Een bericht gedeeld door Vogelbescherming Nederland (@vogelbeschermingnederland)

Paren

Van zodra de nestbouw begon, begonnen de vogels ook te paren. Op 13 maart 2024 werd duidelijk dat er eieren waren aangezien er telkens een vogel op het nest bleef zitten. Ze wisselen elkaar regelmatig af zodat er gejaagd en gerust kan worden.
Een zeearend legt 1 tot 3 eieren die op ongeveer 38 dagen uitgebroed worden. Tussen de leg van de verschillende eieren zit er meestal enkele dagen. Belangrijk voor het verdere verhaal is dat zeearenden beginnen broeden vanaf het moment dat het eerste ei gelegd is. Dit heeft als gevolg dat het eerste ei sneller ontwikkelt en dus ook sneller uitkomt dan het tweede. Zo gaan ook de jongen lichtjes van leeftijd verschillen.

Jongen

Op 18 april 2024 veranderde het gedrag van de vogels opvallend. Er was duidelijk leven in het nest. Er is te zien dat de vogels prooi overdragen met hun snavel naar beneden aan een kleintje in het nest. De ouder zit ook hoger in het nest om het kuiken warm te houden, maar niet te pletten. Hoeveel jongen er precies uitgekomen zijn, is op dit moment nog niet duidelijk. De jongen zijn te klein om hun kopjes al te laten zien. Een pasgeboren kuiken van een zeearend weegt meestal ongeveer 100 tot 150 gram. Naarmate het kuiken groeit, neemt ook zijn gewicht toe. Bij volwassenheid kunnen zeearenden een indrukwekkend gewicht van 3 tot 7 kilogram bereiken, afhankelijk van factoren zoals geslacht en voeding.
Dit zijn de eerste beelden van het veranderde gedrag waarbij je duidelijk ziet dat Paul en Betty aan het voederen zijn (de beelden zijn genomen op grote afstand om de vogels niet te storen).

Hoe verloopt het nu verder?

De eerste vijf weken is het donzige kuiken bijzonder kwetsbaar. De ouders houden het kuiken warm tot het zijn eigen temperatuur kan regelen. Gaandeweg zullen de aangeleverde prooien steeds groter worden. Eerst krijgen ze nog kleine stukjes vlees gevoederd, maar later laten de ouders hele prooidieren in het nest vallen en gaan de kuikens zichzelf voeden. De kuikens ontwikkelen geleidelijk donkerbruine slagpennen, en zullen na 10-13 weken uitvliegen. De jonge zeearenden zullen nog 2-3 maanden door hun ouders gevoed worden totdat ze zelf leren jagen en er steeds verder op uittrekken.

Natuurpunt plaatste heel bewust geen webcam bij het nest van Betty en Paul omdat dit hun eerste poging was en de kans op verstoring te groot. Maar in Nederland hebben ze al meer ervaring en staat er een webcam bij sommige nesten. Op onderstaand filmpje kan je zien hoe de pasgeboren kuikens gevoed worden.

Namen

Het publiek kon mee beslissen over de namen van de kuikens en koos voor Gloria en Guido. Gloria verwijst naar het glorierijke moment voor De Blankaart en Guido is de naam van de huidige conservator Guido Vandenbroucke.
De namen van het ouderpaar Paul en Betty verwijzen naar de vroegere mede-eigenaars van De Blankaart. Paul en Betty Kempynck-Daenen woonden vanaf 1960 onafgebroken aan De Blankaart: Paul overleed in 2012, zijn echtgenote Betty verliet hun woning bij het kasteelpark in april 2023. Toeval of niet: het eerste kuiken is geboren op dezelfde dag dat Paul stierf nl. 18 april. Een bijzondere symboliek!

Tekst: Bastiaan De Ketelaere (Natuuracademie) en Natalie Sterckx (Natuurpunt Communicatie)