Generatiewissel in Straalmolen

Een typisch erfgoedelement dat je in natuurpark Grote Netewoud aantreft zijn de talrijk bewaard gebleven watermolens. Een uniek exemplaar is de Straalmolen in Olmen (Balen). Dit is één van de laatste nog beroepsmatig werkende watermolens die nog steeds dienst doet voor het malen en pletten van graan. Dit jaar gaat de molen over van vader op zoon. Na veertig jaar gaat molenaar Jef Druyts immers met pensioen en draagt hij de watermolen met waterkrachtturbine en de winkel over aan zijn zoon Toon.

Jef Druyts (65) werd in 1982 molenaar van de Straalmolen. Daarvoor was hij drie jaar stadsmolenaar van Brugge geweest. Maar als Kempenaar keerde hij veertig jaar geleden terug naar zijn roots. “Al van jongs af heb ik een passie voor molens”, vertelt hij. “Het is een familietraditie, want mijn moeder en mijn vader waren elk afkomstig van een molenaarsgezin. Mijn moeder startte ook een vakblad op voor levende molens. Zelf heb ik dus van mijn hobby mijn beroep kunnen maken.”

Onder het molenaarschap van Jef Druyts breidde de Straalmolen stap voor stap uit. “In de jaren negentig kocht ik een Kempense schuur in Kasterlee die ik tegenover de molen heb heropgebouwd, om zo de opslagruimte te vergroten”, vertelt Jef. “Zo kon ik ook een winkel uitbouwen waar ik, naast onze eigen producten, ook andere lokale landbouwproducten zoals ambachtelijke meelsoorten, tuinzaden, dierenvoeding en organische meststoffen verkoop. In 2010 kochten mijn vrouw en ik ook de molen en het bijhorende huis. Voordien huurden we het gebouw.”

Nu Jef de wettelijke pensioenleeftijd bereikt heeft, vindt hij het tijd om het roer over te dragen aan zijn opvolger: zoon Toon Druyts (25). “Toon neemt niet alleen de bedrijvigheid van de molen over, maar zet dus ook de familietraditie voort”, vertelt Jef. “Natuurlijk geef ik er niet meteen de brui aan. Momenteel is er nog een overgangsperiode, zodat Toon zich kan inwerken. Zelf blijf ik ook molenaar van de Haenvense molen in Meerhout Zittaart, maar dat is eerder als hobby.”

Toon is trots dat hij de Straalmolen kan overnemen. “Ik start nu op mijn vijfentwintigste, dezelfde leeftijd als mijn vader had toen hij hier begon”, vertelt hij. “Ik hoop het ook zeker veertig jaar te doen. Natuurlijk heb ik hier ook vaak meegeholpen in de zaak. Het is voor mij ook echt een droom om molenaar te worden. Het is een prachtig ambacht waarbij je iets produceert met de hulp van de elementen. Ik heb bovendien een uitstekende leraar gehad.” copywright: Tommy Maes, GVA - 7 januari 2022

De geschiedenis van Straalmolen gaat terug tot in de jaren 1300. In 1374 was het een ban- of dwangmolen. De Heren van Olmen dwongen de boeren hier al hun graan te malen en een deel aan hen af te staan. Tot 1934 was de molen een houten constructie met een houten onderslagrad. Nadien werd de molen verbouwd tot een volledig stenen gebouw met een turbine op waterkracht onder de molen. Aangezien de turbine zich in de kelder bevindt is ze niet zichtbaar aan de buitenkant.

De Straalmolen in Olmen, Watermolenweg 2, is maandag, dinsdag, woensdag en vrijdag open van 9u $tot 12u en van 13u tot 18u. Zaterdag is hij geopend tot 15u. Sluitingsdagen zijn donderdag en zondag.