Gierzwaluw op de grond? Gooi hem niet in de lucht!

De zomer is gearriveerd en de gierzwaluwen zijn weer in het land. Je hoort hun schrille roep overal opduiken, als je er eenmaal op let. Gierzwaluwen zijn de dolfijnen van de lucht. Ze doen alles al vliegend: slapen, eten, paren… Enkel om hun jongen groot te brengen komen ze ‘aan land’. En heel uitzonderlijk belanden ze op de grond. En dan is het belangrijk om het juiste te doen, waarschuwt de Gierzwaluwenwerkgroep van Natuurpunt.

Gierzwaluwen zoeken een nestplaats van waaruit ze zich in hun natuurlijke lucht-element kunnen laten vallen: achter een regenpijp, in of onder de dakgoot, heel soms in holtes van bomen, en ondertussen vaak in speciaal voor hen voorziene nestkasten... Natuurinclusief bouwen is in Vlaanderen niet verplicht, en helaas verdwijnen er door isolatie en heropbouw vaak nog nesten. Maar gelukkig zijn er ook initiatieven om deze beschermde soort (en hun nestplaatsen) te ondersteunen.

De jongen van de gierzwaluw hebben het tijdens hete dagen niet gemakkelijk. Je zal maar in zo’n niet-geïsoleerde dakgoot zitten, of onder een dakpan waar de temperaturen hoog oplopen… Gierzwaluwjongen proberen dan de hitte te ontvluchten, en vallen zo soms uit hun nestplaats. Deze jongen kunnen uiteraard nog helemaal niet vliegen en vaak loopt dit niet goed af.

Gierzwaluw op de grond

Als een gierzwaluw op de grond ligt, heeft dit meestal een reden want deze vogels komen niet van nature de grond opzoeken. Het is dan ook belangrijk om de vogel zo voorzichtig mogelijk te benaderen.

• Wat mag je zeker niet doen? De gestrande gierzwaluw gewoon oppakken en de lucht in te gooien. Helaas hoort de gierzwaluwenwerkgroep dit fabeltje regelmatig terugkomen.
• Wat mag je wel doen? Je kan proberen de gestrande gierzwaluw op je vlakke hand zo hoog mogelijk in de lucht te houden en zien of deze van die positie wegvliegt. Als de vogel nog aan het suffen is, van bijvoorbeeld een klap tegen een raam, zal het beestje nog niet wegvliegen (en heeft de lucht ingooien alleen het gevolg dat je het beestje meer kwetst). Je laat het dan best rusten in een donkere doos, ergens uit de zon, géén eten geven (deze diertjes vereisen speciale voeding!!) en best ook geen water. Als het enkele uren later nog steeds niet wegvliegt vanop je open hand, breng het dan zo snel mogelijk naar een opvangcentrum.

Als het een jonge vogel is die op de grond ligt (bijvoorbeeld uit zijn nest gesprongen wegens te heet), zal omhoog gooien ook niet helpen aangezien de vogel nog niet kan vliegen.

Laat ons samen het beeld uit de wereld helpen dat een gierzwaluw die op de grond zit, de lucht ingegooid moet worden. De versufte, gewonde of jonge gierzwaluw zal je dankbaar zijn.

Gewonde of jonge gierzwaluw gevonden?

Neem contact op met een opvangcentrum in jouw regio.

Tekst: Karin Gielen (Gierzwaluwenwerkgroep Natuurpunt)