Het moerasspook heerst weer in de Blankaart

De natuur in de Blankaart doet het goed. Het koppel zeearenden Paul en Betty en vooral hun kuikens Gloria en Guido, gaan nu met veel aandacht lopen, maar Natuurpunt mikt ook hoog met de roerdomp, de snor en de grote karekiet. Het zijn vogels die vooral leven in rietmoerassen. De roerdomp heeft een territorium van ongeveer honderd hectare rietmoeras nodig. 

Herstellen rietmoeras

In periodes van droogte krijgen de moerassen te maken met wilgenopslag. De wilgen verdringen het riet en de oppervlakte riet vermindert. Om dit tegen te gaan moet het waterpeil in de Blankaart het ganse jaar door voldoende hoog gehouden worden zodat alle rietmoerassen nat blijven. Als de herstelde percelen weer droog komen te staan, zouden de wilgen weer groeikansen krijgen en het riet opnieuw verdringen. In 2020 is er gestart met het verwijderen van de wilgenopslag. In eerste instantie met machines maar de twee daaropvolgende jaren zijn de opschietende wilgen manueel verwijderd.

De maatregelen waren in de eerste plaats gericht op broedsucces voor de roerdompen. Al na een jaar kregen de herstelde percelen bezoek van roepende mannetjes. De roerdomp neemt als broedvogel dus merkbaar toe in de Blankaart.  
Met het groeiend aantal roerdompen komen ook de andere rietvogels terug. De snor profiteert wellicht het meest van de uitgevoerde beheerwerken. In het voorjaar is het een genot om met de fluisterboot van Natuurpunt een tocht op de Blankaart te maken. De zang is een eindeloos aangehouden gesnor. Het concert van de snorren is dan alomtegenwoordig. 

De grote karekiet, ook een doelsoort, is kieskeuriger. Die heeft waterriet nodig dat met de voeten in het water groeit. Dat riet groeit mooi rechtop, ideaal voor deze vogel. Om echt waterriet te hebben zullen er nog extra maatregelen genomen moeten worden, want nu eten de ganzen de jonge scheuten van het riet in het water op. Een mogelijkheid is om met kippendraad een zone in het water af te schermen zodat het riet de kans krijgt om te groeien. Als het riet na enkele jaren voldoende gegroeid is, kan het kippengaas weer weg. 

Toekomstplannen

Het natuurherstel in de Blankaart wordt verdergezet. Er is een nieuw Europees LIFEproject ingediend dat gericht is op de bescherming van de bijzonder zeldzame waterrietzanger. Deze vogel overwintert in Afrika en broedt in Polen, Oekraïne en Belarus. De Blankaart ligt langs de trekroute. Via het LIFEproject wil men de natuurgebieden langs deze route aantrekkelijker maken voor deze met uitsterven bedreigde vogel. Uiteraard zullen ook andere soorten mee kunnen genieten van deze ingrepen.
De Blankaart is één van de oudste natuurgebieden. Het totale projectgebied is meer dan 900 hectare groot, Natuurpunt heeft ongeveer de helft ervan in beheer. De Blankaart ligt in een lager gelegen kom en wordt vooral gevoed door de Steenbeek. Bij hevige en langdurige regenval doet de Blankaart dienst als waterbuffer. De naam Blankaart verwijst trouwens naar 'blank staan, onder water staan.

Deze natuurherstelwerken zijn mogelijk gemaakt met via een Projectsubsidie Natuur van de Vlaamse Overheid en Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling.

Tekst: Drej Oomen (Communicatievrijwilliger Natuurpunt)