Historisch Boothuis Kieldrecht nu ook thuis voor vleermuizen en vogels

Het Boothuis natuurinclusief ingericht

De restauratie kadert in het Interreg-project Natuur-inbouw, waarbij het Boothuis een van de demosites werd voor de Provincie Oost-Vlaanderen. In nauwe samenwerking met architecten (HOP.office, met auteurs: Auke De Backer, Beste Çakir, Didier El-Bacha, Joris Van Reusel en Tom De Koninck), eigenaar Natuurpunt Waasland (met Johan Baetens) en vogel- en vleermuizenexperts (met Niels Luyten van Provincie Oost-Vlaanderen en Romeo Liekens van Natuurpunt Studie) werd de potentie van zowel het gebouw als de waterrijke omgeving geanalyseerd. De Grote Geule is immers een uitermate geschikt jachtgebied voor insectenetende soorten zoals bepaalde vleermuizen en zwaluwen.

Een thuis voor vogels

Op basis van de omgevingsfactoren en aanwezige soorten, is het Boothuis uitgerust met nestvoorzieningen voor diverse vogelsoorten:

●    Huismus: Er zijn maar liefst 24 nestkamers geïntegreerd. Een mooie start is alvast een feit, want één van deze kamers bleek recent al in gebruik door een koolmees!

●    Huiszwaluw: Twee nestkommen en een grote steunbalk om natuurlijke nesten te bouwen zijn geplaatst aan de voorkant van de vogelkijkwand

●    Boerenzwaluw: Steunnagels onder het Boothuis bieden een basis voor hen om hun moddernesten te bouwen.

●    Grote gele kwikstaart: Voor deze soort is een nestkast onder het gebouw voorzien.

Een thuis voor vleermuizen

Ook aan vleermuizen is gedacht, met een focus op duisternis (vleermuizen vermijden zoveel mogelijk nachtelijk kunstlicht) en spleetvormige verblijfplaatsen:

●    Watervleermuis: Onder het Boothuis is een ‘vleermuizenorgel’ geplaatst, een constructie gemaakt van plankjes die verschillende spleten en ruimtes creëert waartussen vleermuizen kunnen kruipen en hangen.

●    Gevel en dak: Aan de binnenzijde, achter de kopse houten gevels en tussen de voorste dakkepers, zijn ruimtes gecreëerd waar spleetbewonende soorten zoals de gewone dwergvleermuis, laatvlieger of baardvleermuis tussen kunnen kruipen. Deze soorten gebruiken nauwe ruimtes van slechts enkele centimeters, vergelijkbaar met spouwmuren.

De natuurinclusieve aanpak verzekert dat het gerestaureerde erfgoed niet alleen een blikvanger blijft voor de mens, maar ook een vitale schakel is voor de lokale biodiversiteit rond de Grote Geule.

Geschiedenis

De oudste foto van het boothuis gaat terug tot 1912. Het Boothuis werd gereconstrueerd in 1939 voor de toenmalige eigenaars, de familie Mathieu-Bosselaar, die het als vakantieverblijf gebruikte. De jachtwachter René De Lee beheerde het pand in hun afwezigheid. Kort na de bouw kreeg het zijn iconische witte en groene strepen door een gevelbekleding van zinken golfplaten en Douglas sparrenhout, wat het de gelijkenis met een Amerikaanse cottage gaf. Het deed decennia dienst als publieke ontmoetingsplaats en als geliefde achtergrond voor trouwfoto's. In 2003 kwam het Boothuis in handen van Natuurpunt. 

Benjamin Vergauwen en Katrien Doggen uit Ouden Doel, destijds conservators van de Grote Geule, gaven de aanzet voor de renovatie. Als er niet snel ingegrepen zou worden, dreigde het Boothuis onherroepelijk te verdwijnen. Docenten en studenten architectuur van de KU Leuven onderzochten de mogelijkheden tot restauratie en ontwikkelden een visie voor de totale site. Architecten Joris Van Reusel, Daan De Volder en Pascal François (HOP.office architects bv i.s.m. Studio AAP) maakten het ontwerp, waarbij een aangebouwd deel werd vervangen door een uitkijkplatform en vogelkijkwand.

Begin 2022 ging een ploeg van een vijftigtal vrijwilligers en een aannemer van start met de restauratiewerken die begin 2024 werden afgerond met de inrichting van een educatieve invulling en rolstoeltoegankelijk pad.

De restauratie is mogelijk gemaakt dankzij de inspanningen van Natuurpunt Waasland en de gemeente Beveren, ondersteund door Europese LEADER-middelen en sponsoring. 

Wanneer kom jij een kijkje nemen bij het vernieuwde Boothuis en spot je de eerste nieuwe bewoners?

Tekst: Romeo Liekens (Natuurpunt Studie), Niels Luyten (Provincie Oost-Vlaanderen) en Joris Van Reusel (HOP.office architects bv)