Kat vangt nieuwe vogelsoort voor België

Op 4 december ving een kat in het Naamse Haillot een wel heel bijzondere vogel: een Roodkeelnachtegaal, meteen goed voor de eerste Belgische waarneming van deze soort. 

Voor veel vogelaars is de Roodkeelnachtegaal een soort van heilige graal: een mythische soort die broedt in de Siberische taiga, en die slechts uitzonderlijk afdwaalt tot in West-Europa. Bovendien is het niet zomaar een ‘klein bruin vogeltje’, maar hebben de mannetjes – zoals de naam al zegt – een schitterende rode keel. Jonge vogels en de meeste vrouwtjes missen de rode keel, maar allen hebben ze een duidelijke witte wenkbrauwstreep, waardoor ze ook in deze kleden gemakkelijk herkenbaar zijn. Qua formaat is de soort vergelijkbaar met ‘onze’ Nachtegaal. Als insecteneter trekt de soort na het broedseizoen weg, om de winter door te brengen in Zuidoost-Azië en de Filipijnen.

Van de ongeveer 35 Europese waarnemingen werden de meeste gezien in Groot-Brittannie (14), met daarnaast nog waarnemingen in 14 andere landen. Het merendeel van de Roodkeelnachtegalen wordt in Europa tijdens de najaarstrek in de maand oktober waargenomen, maar de eerste (en voorlopig enige) Nederlandse vogel verbleef van januari t.e.m. april in Hoogwoud. De soort kan hier dus perfect overwinteren, en dat is waarschijnlijk net wat de Waalse vogel ook van plan was. Wellicht kwam de vogel hier aan in de loop van oktober, en vond hij ter plaatse voldoende voedsel om een tijdje te blijven. Helaas stak een plaatselijke kat daar dus een stokje voor.

Hoewel het voor deze ene vogel uiteraard erg jammer is dat hij op deze manier aan zijn einde kwam, zal dit op niveau van de populatie van de soort geen probleem zijn. Anders is het mogelijk gesteld met de vele miljoenen andere slachtoffers die huiskatten jaarlijks maken. Uit eerder onderzoek van de Zoogdierenwerkgroep bleek dat de 1 miljoen Vlaamse katten jaarlijks zo’n 24 miljoen prooien vangen, gespreid over meer dan 100 verschillende soorten. De meeste prooien bleken algemene soorten te zijn, maar ook bijvoorbeeld de zeldzame Eikelmuis werd als slachtoffer gemeld. Voor dergelijke soorten, die soms lokaal in kleine populaties voorkomen, kan predatie door katten de doodsteek betekenen. Daarom is het altijd het beste om katten zoveel mogelijk binnen te houden. Wie toch zijn kat wil laten buitenlopen, zorgt best voor een belletje, of – nog beter – een kleurrijke halsband (zoals deze) die volgens recent onderzoek zou leiden tot 80% minder vogelprooien gevangen door katten.

Na de Bruine Klauwier is dit al de tweede nieuwe vogelsoort voor België dit jaar, indien aanvaard als een wilde vogel wordt dit de 453^e vogelsoort die in België werd vastgesteld.

Tekst: Simon Feys, Natuurpunt Studie