Monniksgier Brínzola: het einde van een epische reis …

De reis van Brínzola, de Spaanse monniksgier die op 8 mei 2019 in Schriek werd gezien, is in maart 2020 abrupt aan een einde gekomen in Noorwegen, vermoedelijk nadat de gier in aanvaring kwam met een windturbine.
Het was groot nieuws op 8 mei 2019: een Spaanse monniksgier met de naam Brínzola - voorzien van een satellietzender - werd op basis van gps-coördinaten teruggevonden in Schriek. De vogel had daar de nacht doorgebracht en kon in de loop van de dag door vele toegesnelde vogelaars worden bewonderd. Het was pas de tweede keer dat een wilde monniksgier in België werd gezien. Opvallend was dat op 20 mei 2019 een andere wilde monniksgier werd waargenomen in Hees. Deze vogel was in het gezelschap van twee vale gieren en was als nestjong geringd in de Grands Causses in Frankrijk.
Brinzola was eerder verzwakt aangetroffen nabij Palencia (Spanje), waarna ze was overgebracht naar een revalidatiecentrum van GREFA, een vereniging die zich sinds de jaren ‘80 inzet voor het behoud van de populatie monniksgieren in Spanje en Frankrijk. Na 9 maanden in het opvangcentrum werd Brínzola op 7 oktober 2018 vrijgelaten in Sierra de la Demanda (Spanje).
Hoewel Brínzola gepaard was met Batman (een mannetje monniksgier), begon ze in maart 2019 aan een zwerftocht doorheen Europa. Op 8 mei 2019 bereikte ze België. Daarna vloog ze steeds verder noordwaarts. Nadat ze acht landen had doorkruist, belandde ze na een reis van ruim 3.000 km uiteindelijk in Rogaland, in het zuiden van Noorwegen. Daar bracht ze enkele maanden door in een relatief klein gebied. Dat ze daarbij voldoende voedsel kon vinden, bleek o.a. uit een waarneming van Brínzola op een dood rendier.
Het einde van haar reis
Een jaar nadat ze aan haar zwerftocht begon, kwam haar reis echter abrupt ten einde. Uit de satellietgegevens bleek dat er iets aan de hand was. Toen een team op 20 maart 2020 ter plaatse ging, werd Brínzola met een gebroken vleugel teruggevonden in een gebied met verschillende windturbines. Momenteel verblijft de onfortuinlijke gier in een gespecialiseerd opvangcentrum, waar algauw bleek dat de vleugel niet meer te redden was. Vermoedelijk zal Brínzola later dit jaar teruggevlogen worden naar Spanje. Een nieuwe vrijlating zal er echter niet meer inzitten …
Een andere monniksgier die deel uitmaakt van dit project, met de naam Cid, bracht de afgelopen winter door in Mauritanië. Deze vogel is inmiddels opnieuw richting Spanje aan het vliegen en bevindt zich momenteel in Algerije.
Kenmerken
De monniksgier is met een vleugelspanwijdte van ruim 2,5 meter de grootste roofvogel van Europa. Het verenkleed is hoofdzakelijk donker chocoladebruin met een typische lichte, vuilbruine ‘gierenkraag’. De soort broedt in droge, woeste bergen en uitgestrekte laaglandbossen met heuvels of rotspunten. Monniksgieren leven van aas en kunnen met hun krachtige snavel gemakkelijk dode schapen of geiten openscheuren. Het is een zeer zeldzame roofvogel die tot voor kort sterk in aantal afnam. De wereldpopulatie wordt geschat op 7.800 - 10.500 paar, verdeeld over 2.300 - 2.500 paar in Europa (voornamelijk in Spanje) en 5.500 - 8.000 paar in Azië. Hoewel de Europese populatie het goed lijkt te doen, gaat de grotere Aziatische populatie er op achteruit. Monniksgieren sterven vooral doordat ze eten van vergiftigd aas dat wordt uitgelegd om predatoren te verdelgen. Jammer genoeg wordt de soort ook nog bejaagd, o.a. in China waar vooral de veren van de soort erg in trek zijn.
Tekst: Simon Feys, Natuurpunt Studie
Foto: Joachim Pintens
Lees meer nieuws over
Krijg de natuur in je mailbox
Natuurberichten, heet van de naald. 3x per week