Afbeelding
Wikimedia

Muggen dansen massaal aan de Dijle

4 mei 2015
Categorieën
Natuurbericht

Samen met de lente zijn ook de dansmuggen opnieuw in het land. In Leuven aan de Dijle kregen bewoners plots met miljoenen van deze muggen te maken. In tegenstelling tot steekmuggen, zijn dansmuggen niet verlekkerd op ons bloed en vormen ze geen gevaar.

Inwoners van Leuven in de omgeving van de Dijle werden de voorbije weken opgeschrikt door grote zwermen dansmuggen. Dansmuggen, niet te verwarren met dansvliegen, behoren tot een muggenfamilie die terug te vinden is over de hele wereld. Zelfs op Antarctica komen soorten voor. Dansmuggen hebben vrij grote witte vleugels die ze boven hun lichaam vouwen in rust. Hun lichaampjes zijn lichtbruin tot groen en ze worden tot 1 cm groot. Verder zijn vooral de antennen op de kop van de mannetjes veervormig. Hiermee herkennen ze het geluid van hun soortgenoten. Daarom worden dansmuggen ook wel vedermuggen genoemd.

Dansmuggen laten zich vooral opmerken rond waterplassen. Het is dan ook vreemd dat de diertjes overdag terug te vinden zijn op bijvoorbeeld ruiten. Dat komt omdat ze dit soort voorwerpen beschouwen als water. Dansmuggen worden ‘s avonds sterk aangetrokken tot licht. Maar ook gepolariseerd licht, een patroon in de reflectie van licht, trekt hen aan. Mensen kunnen die polarisatie niet waarnemen, maar dansmuggen gebruiken ze om waterplassen te zoeken. Alleen heeft de mens allerlei voorwerpen ontwikkeld die op dezelfde manier licht polariseren. Terwijl de diertjes denken op een vijver te zitten, zijn ze dus in werkelijkheid geland op vensterglas, metaallak van auto's, gepolijst marmer of zelfs zeer glad asfalt.

Wie vreest geplaagd te worden door muggensteken, kunnen we alvast gerust stellen. In tegenstelling tot bijvoorbeeld steekmuggen leven dansmuggen niet van menselijk of dierlijk bloed. Ze steken niet en doen dus niemand kwaad. Meer nog, als volwassenen stoppen dansmuggen zelfs met eten. Ook je glas fruitsap of je bloemen laten ze dus onaangeroerd.

Ook al steken de diertjes niet, een muggenzwerm kan best vervelend zijn. Mannetjesmuggen kunnen zuilen vormen van wel miljoenen exemplaren, waardoor ze soms verward worden met een gigantische rookpluim. Het is dan ook aan te raden om ramen dicht te houden bij valavond. Het fenomeen van de grote groepen dansmuggen verdwijnt van zodra een stevige regenbui over het land trekt.

Dat de muggen dit jaar in zo’n grote getale tevoorschijn komen heeft vermoedelijk te maken met de uitzonderlijke weersomstandigheden. De lente liet even op zich wachten maar kwam sinds midden april op volle snelheid, waardoor alle larven tegelijk uitkwamen. Normaal gezien verloopt dit meer verspreid over de tijd. Op sommige plaatsen zwermen miljoenen muggen samen boven waterplassen, zoals bijvoorbeeld boven het Mechels Broek. Rond die plassen vormen ze een zeer belangrijke voedselbron voor veel organismen, zoals vissen en tal van vogelsoorten zoals Boerenzwaluwen, Huiszwaluwen, Gierzwaluwen en Spreeuwen.

Sinds de jaren 60 kregen de inheemse dansmuggen onder andere langs de Belgische en Nederlandse kust gezelschap van hun Japanse tegenhanger. De Japanse dansmug is oorspronkelijk afkomstig uit Japan en Hawaï, maar kwam vermoedelijk via internationale scheepvaart terecht in en rond onze wateren. Lokaal heeft de Japanse dansmug zich al massaal gevestigd op boeien en windmolens. En opvallend: hun larven lijken perfect te gedijen in het zoute en brakke zeewater, nochtans plekken waar zelden en heel weinig insectensoorten voorkomen.

Tekst: Han Lagring en Jorg Lambrechts, Natuurpunt
Met dank aan: Frank Van de Meutter, Katholieke Universiteit Leuven