Natuurpunt Rupelstreek pleit voor sanering oude kleiputten met Oosterweelgronden en een GROENE nabestemming

Sanering biedt unieke kansen voor nieuwe natuur en kansen voor Europees beschermde en zeldzame soorten.

De sanering van de oude kleiputten tussen Boom en Terhagen met de gronden afkomstig van het Oosterweelproject biedt een unieke kans voor het creëren van nieuwe natuur en biotopen voor Europees beschermde soorten en bovenal een nieuwe bestemming als een groengebied.

Een gebied dat publiek toegankelijk is en tevens een laag dynamische recreatieve invulling  krijgt.

De vrijwilligers van Natuurpunt Rupelstreek pleiten dan ook zonder enige schroom voor deze optie.

Deze optie is niet enkel goed voor de natuur, met als finale een GROENE nabestemming, maar zal tevens de hinder tijdens de periode van sanering beperken.

 Oosterweelgronden worden aangevoerd per schip

De plannen om de gronden van het Oosterweelproject naar de oude kleiputten te brengen zouden tot gevolg hebben dat er aan de oevers van de Rupel een overslagplatform wordt gebouwd. Ter hoogte van dat platform zou een tunnel gebouwd worden, zodat fietsers en wandelaars veilig langs het  werkplatform kunnen rijden of wandelen. Op jaarbasis zou op die manier ongeveer 700.000 kubieke meter grond kunnen aangevoerd en gelost worden. Om te vermijden dat er hinder is voor het verkeer tussen Boom en Terhagen wordt aan de Kapelstraat een tunnel gebouwd, zodat vrachtwagens er ongehinderd onderdoor af en aan kunnen rijden. De werfweg tussen de Rupeldijk en de Kapelstraat met inbegrip van de tunnel onder de Kapelstraat worden na de saneringswerken omgebouwd tot een eco-corridor en eco-tunnel, op termijn een win-win situatie voor de natuur.

Minimale sanering stuurt duizenden vrachtwagens door woonstraten

Een minimale sanering van het asbeststort en het stort met huishoudelijk afval zou tot gevolg hebben dat er gedurende vele jaren, tijdens werkdagen dagelijks 10-tallen, zo niet honderden vrachtwagens door woonstraten van Boom en Terhagen gaan denderen. Vrachtwagens die als ze terug van het terrein komen brede en diepe slijksporen op het wegdek gaan achterlaten.

Bij een minimale sanering spreken we nog steeds over ongeveer 1 miljoen kubieke meter grond die met vrachtwagens moet worden aangevoerd.

Golfspook zweeft nog steeds boven de oude kleiputten

De huidige planologische bestemming van de oude kleiputten tussen de wijk Bosstraat en de oude Hoogstraat is nog steeds golfgebied en daar zal een minimale sanering van het asbeststort en het stort voor huishoudelijk afval niets aan veranderen. Nog vele jaren zal dat spook boven de oude kleiputten blijven zweven, en wie weet zelfs ooit realiteit worden.

Met beide voeten op de grond…

Toen tijdens de lente van 2017 de eerste berichten verschenen over de sanering en gedeeltelijke opvulling van de oude kleiputten zagen we als lokale vrijwilligers van Natuurpunt meteen de enorme opportuniteiten in van dit project en gingen we in tegen de stroom van negatieve reacties. En daarover hebben we steeds consequent gecommuniceerd via artikels in het Rupel.blad, het regionaal tijdschrift van Natuurpunt in de Rupelstreek en Aartselaar.

Op termijn winst voor het klimaat

We zijn er ons van bewust dat op korte termijn de sanering en de daarbij behorende ontbossing geen goede zaak is voor het klimaat. Maar op lange termijn is de sanering van de kleiputten en de bijbehorende inrichtingswerken van de visvijver en vijvers in het natuurgebied Kleiputten Terhagen een positief verhaal.

De omvorming van de visvijver tot een moeraszone en de verontdieping van de meeste vijvers in het natuurgebied Kleiputten Terhagen hebben zowel op vlak van biodiversiteit als naar opslag van CO² een positief effect in vergelijking met de huidige situatie.

Zowel bij de visvijver als de vijvers in het natuurgebied Kleiputten Terhagen zijn er weinig mogelijkheden voor oeverbegroeiing door de steile oeverwanden. Door hun diepte is ook begroeiing van bodem onmogelijk.

Door het omvormen van deze vijvers tot moeraszone of vijvers met een meer gevarieerd reliëf en vooral meer ondiepe oeverzones zullen er veel meer planten kunnen groeien. Gezien de oppervlakte van de visvijver samen met de vijvers van het natuurgebied Kleiputten Terhagen bijna 10ha groot is, kan je dit op vlak van CO2 opname vergelijken met de creatie van een nieuw bos van 10 ha. Met het belangrijk verschil dat oever- en moerasvegetatie veel sneller groeit dan bos, dus de positieve effecten veel sneller in werking treden.

Geen carte blanche…

Alhoewel we positief staan ten opzichte van het sanering- en inrichtingsproject, betekent dit geen carte blanche voor de projectontwikkelaars. We zijn dan ook vragende partij voor een gefaseerde aanpak van de ontbossing, sanering en natuurinrichting, zodat de natuur de kans krijgt om zich te herstellen.

Tevens zijn we ervan overtuigd dat experten van het INBO en het ANB dit project mee in goede banen kunnen leiden. En zoals steeds staan we met 10-tallen vrijwilligers, volledig belangeloos klaar om te helpen. Zoals we dat vroeger ook al gedaan hebben in de oude kleiputten tussen Boom en Terhagen.

Onder meer bij de aanleg van het Piet Van Akenpad, later de Rupelkleiroute.  En de bouw en het onderhoud van een alternatieve wandelroute richting Nachtegaalstraat in gemeente Boom.

Samen met Dorpscomité Actief Terhagen 

De vrijwilligers van Natuurpunt Rupelstreek zijn  dan bijzonder blij dat ze samen met Dorpscomité Actief Terhagen dezelfde visie delen.

 Bronnen:

-         Rupel.blad oktober 2017 – pagina’s 4/5: De oude kleiputten in Boom-Rumst: zand erover?

-         Rupel.blad april 2018 – pagina 2: Natuur laat ons leven – Saneren ja, golf nee!

-         Rupel.blad juli 2018 – pagina 2: Boeiende tijden

-         Rupel.blad januari 2019 – pagina 2: Meer en betere natuur in de Kleiputten Terhagen

-         Rupel.blad januari 2019 – pagina 4/5: Monitoring van de rugstreeppad in de kleiputten Terhagen/Rumst.

-         Rupel.blad april 2019 – pagina 3: Toekomst oude kleiputten  Boom-Terhagen kleurt GROEN

-         Rupel.blad januari 2020 – pagina 7: Deelgebied 2 of de Terhaagse kleiputten

 Tekst: Erik De Keersmaecker – voorzitter Natuurpunt Rupelstreek

Contact: info@natuurpuntrupelstreek.be – 0476/39.19.94