Natuurpunt wil Kalmthoutse heide weerbaarder maken tegen droogte met kleischerm

Vlaanderen kreunt onder de droogte. Ook in de Kalmthoutse heide staan verschillende vennen helemaal droog, met grote gevolgen voor de natuur. Door een kleischerm aan te brengen, wil Natuurpunt het gebied weerbaarder maken tegen zulke situaties. Tegelijk zal die ingreep ervoor zorgen dat grondwatervoorraden aangevuld worden en dat CO2 in de veenbodem opgeslagen blijft. De werken maken deel uit van het Europees herstelproject CANAPE en zullen uitgevoerd worden in 2019-2021.

In het noordwesten van het Stappersven ligt de Nol, een voormalig veengebied dat van nature zeer nat is. Het is door de dikke kleilaag in de ondergrond dat bijna de helft van het gebied ondanks de extreme droogte toch nat gebleven is. “Dat principe willen we ook in de andere helft van het gebied, die momenteel afgewaterd wordt door een gracht, toepassen”, zegt Frederik Naedts van Natuurpunt. “Op die manier wordt het water langer vastgehouden waar het valt, en wordt het diepere grondwater aangevuld.” Een cruciaal element in de lokale drinkwatervoorziening.

Impact droogte op natuur en klimaatverandering
Typische heide- en veensoorten zoals beenbreek, klokjesgentiaan en zonnedauw zijn afhankelijk van grondwater omdat het zorgt voor de toevoer van zuurstof en mineralen. Ook voor libellen en de beschermde heikikker is de huidige droogte problematisch: hun leefgebied droogt helemaal uit. Maar ook voor de strijd tegen de klimaatverandering is zo’n droogvallend ven een groot probleem: koolstofdioxide, die eeuwenlang opgeslagen was in het veen, dreigt plots vrij te komen wanneer het droogvalt.

Natuurpunt heeft Europese subsidies (377.437 euro, de helft van het totaalbudget voor de werken) ontvangen in het kader van Interreg CANAPE om een kleischerm aan te leggen langs de afwateringsgracht. Zo blijft het kostbare water in het gebied zonder dat aanpalende eigenaars hinder ondervinden.