Natuurpunt zet volgende stap om het veenpakket van de Zwarte Beek nat te houden

Natuurpunt gaf vandaag, 4 september 2024, het startschot van een nieuw project om, met de financiële steun van The Coca-Cola Foundation, het natuurgebied in de Vallei van de Zwart Beek robuuster te maken. De Vallei van de Zwarte Beek is één van de laatst overgebleven veengebieden in Vlaanderen. Het massieve veenpakket mag niet uitdrogen want dan dreigt de massa CO2 die er in opgeslagen zit, weer vrij te komen. Door een meer aaneengesloten gebied te creëren, grachten te dempen en dijken af te graven gaat Natuurpunt ervoor zorgen dat het veen nat blijft. 

“Over de lengte van de hele vallei zijn verschillende grote veenpakketten terug te vinden. De dikte varieert van een meter in Lummen tot zeven meter in Beringen. In dat veen ligt heel veel CO2 opgeslagen”, zegt Wim Sauwens, Natuurpunt Consulent Vallei van de Zwarte Beek: “De grootste bedreiging is uitdroging, want zo kan de opgeslagen CO2 vrijkomen. Om dat te vermijden is het belangrijk de waterhuishouding te optimaliseren. Als we een meer aaneengesloten gebied creëren en een aantal grachten kunnen dempen en dijken kunnen afgraven, kunnen we het veen nat houden.” 

Naast de bescherming van het veenpakket zal Natuurpunt ook een historisch ven uit de negentiende eeuw herstellen. Die natuurlijke vijver werd lang geleden drooggelegd en gedempt. Natuurpunt gaat het ven uitgraven en de afwatering bijsturen zodat het weer een waterpartij wordt die bruist van het leven. Vandaag werd daarvoor de eerste spadesteek gedaan. Natuurpunt gaat de werken in de komende twee jaren uitvoeren, volgend jaar zal er al water in het herstelde ven staan. Er liggen dus heel wat kansen om de natuur te versterken, die Natuurpunt dankzij de samenwerking met The Coca-Cola Foundation ten volle kan benutten.

Veenherstel voor mens en natuur
Negen jaar al steunt The Coca-Cola Foundation projecten van Natuurpunt om natte natuur in Vlaanderen te herstellen. Ook voor het project om een robuust aaneengesloten van 350 hectare natte natuur in Limburg te creëren is dat het geval. Daarnaast zorgen ook Coca-Cola Services en Coca-Cola Europacific Partners voor extra financiering. “Het project in de Vallei van de Zwarte Beek is intussen al het vierde waarbij we samen met The Coca-Cola Foundation werken aan meer en betere natte natuur”, zegt Noah Janssen, algemeen directeur van Natuurpunt. “Het mooie aan dit project is dat we één groot beschermd grondgebied creëren. Daardoor neemt niet alleen de biodiversiteit toen - denk aan de kraanvogels die hier sinds 2021 broeden - maar ook de waterreserves en de CO2-captatie. ” 

Twee generaties lang werkt Natuurpunt al aan natuurherstel in de Vallei van de Zwarte Beek. In verschillende deelgebieden is het natuurgebied al uitgebreid en is het veen met succes hersteld. Noah Janssen: “Zo’n nat natuurgebied werkt eigenlijk als een natuurlijke spons die een massa water en koolstof kan opvangen. Dat heeft tal van voordelen: bescherming tegen overstromingen, waterreserves in droogteperiodes, verkoeling op hete dagen. De mensen uit de buurt kunnen er komen genieten en dat is dan weer goed voor de gezondheid. Meer natuur in de buurt verlaagt het aantal ziekteklachten en verhoogt het welzijnsgevoel. De voordelen van natte natuur kunnen dus nauwelijks overschat worden. Daarom geeft Natuurpunt met haar ‘wetlandplan’ overal in Vlaanderen meer ruimte aan water in de natuur.”