Operatie redding larven rugstreeppad

Op zaterdag 23 mei trokken 7 vrijwilligers van Natuurpunt Rupelstreek gewapend met schepnetten, kuipen en hoge laarzen en belangrijk een vergunning uitgereikt door het Agentschap voor Natuur en Bos en het akkoord van Steenbakkerijen Wienerberger naar de actieve kleigroeve en werd er volop gespeurd naar de larven in enkele droogvallende poelen en greppels.

Tijdens een terreinbezoek op 15 mei had Jorg Lambrechts, expert amfibieën bij Natuurpunt Studie gemerkt dat er honderden larven zaten in enkele plassen in de kleigroeve, die als gevolg van de steeds hogere temperaturen en langere droogteperiodes vrij snel zouden uitdrogen.

De larven werden verzameld in kuipen en gingen vervolgens op transport naar het natuurgebied van Natuurpunt, waar speciaal voor de soort 5 poelen werden uitgegraven. Daarin werden de larven vrijgelaten en hebben ze de beste kansen om er op te groeien en er hopelijk volgend jaar als volwassen rugstreeppadden terug te keren om er zich voort te planten.

Wellicht al veel langer dan dat er mensen wonen, wonen er rugstreeppadden in de Rupelstreek, eeuwenlang kon de Rupel ongehinderd haar bedding verlaten en het landschap instromen. Daarbij ontstonden telkens nieuwe geschikte biotopen voor de rugstreeppad. Diertjes die van een open landschap houden, met hier en daar een ondiepe poel om zich voort te planten. Vanaf de 12^de eeuw van onze jaartelling ging de mens de rivieren indijken en verdwenen de primaire biotopen voor de rugstreeppad in ons landschap. Net op datzelfde moment werden de eerste klei ontginningen opgestart en schiep de mens wellicht onbewust nieuwe geschikte biotopen voor de rugstreeppad, zogenaamde secundaire biotopen.

Eeuwenlang ging dat bijzonder goed voor de diertjes, tot voor enkele decennia toen de steenfabrieken één na één sloten en geschikte biotopen verdwenen. In de kleiafgravingen van de Steenfabrieken Wienerberger in gemeente Rumst wordt alles in het werk gesteld om de soort te behouden.

Op niet gebruikte bedrijfsterreinen worden elk voorjaar nieuwe tijdelijke poelen gegraven en in de actieve kleigroeves worden spontaan ontstane plassen en greppels regelmatig gecontroleerd op de aanwezigheid van larven van de rugstreeppad. Langdurende droogteperiodes zorgen er echter voor dat deze plassen en greppels soms snel uitdrogen en dan zijn de larven verloren.