Opgepast, overstekende vogels

14 apr 2014
Categorieën
Natuurbericht
Vogels


Bericht uitgegeven door Natuurpunt Studie op maandag 14 april 2014

Dit voorjaar alleen al zijn door Natuurpunt 815 overreden vogels geteld. Jaarlijks sterven duizenden vogels op onze wegen. Soms is dat onvermijdelijk: plots uitwijken of remmen kan levensgevaarlijk zijn. Maar toch kunnen we de cijfers stevig doen zakken als we in de broedperiode voorzichtiger en trager door de woonkernen gaan rijden.

Het hele jaar door vallen er vele duizenden slachtoffers op onze wegen en hoewel ze kunnen vliegen maken vogels daar toch een belangrijk deel van uit. April en mei zijn daarbij voor enkele soorten absolute piekmomenten, en dat hoogtepunt loopt nog een tijdje door. De reden? Het broedseizoen is aangebroken. Het grootbrengen van jongen is het enige wat telt op dat moment. Daarnaast kunnen vogels ook niet plots sneller vliegen in een actieve vlucht: ze hebben een vaste vliegsnelheid.

Vooral bij stadsvogels zien we een piek in de verkeersslachtoffers in het voorjaar. Logisch: zij moeten zien te manoeuvreren tussen de honderden auto’s door. Bovendien bevinden zich in een urbane omgeving ook veel meer afleidende factoren die de aandacht van vogels zal opeisen. Op het platteland kunnen ze zich rustig concentreren op een naderende 'hindernis', waarnaast er ook veel meer ruimte is om die te ontwijken, zelfs zonder dat die hindernis uit het oog verdwijnt... In de winter schenken vogels meer aandacht aan wat er om hen heen gebeurt, maar het broedseizoen speelt hen parten. Tientallen keren moeten ze de straat over om nestmateriaal te zoeken. Eens de eieren zijn gelegd, zoekt de partner vaak eten voor het broedende vrouwtje en later, als de jongen geboren zijn, begint het echte werk pas. Aanhoudend moeten beide ouders over en weer met voedsel.

Dat creëert extra risico’s en vooral wanneer ze in zo’n hoog tempo leven, kan die ene auto de dood betekenen. De gevolgen zijn dan ook meestal rampzalig voor zo’n vogelfamilie; meestal slaagt het vrouwtje er immers niet in om alleen een nest groot te brengen.

Een andere soort die opvallend piekt in deze periode is de Wilde Eend. In februari en maart worden mannetjes onder hormonale drang aangezet om vrouwtjes in de vlucht te volgen. Door hun gewicht zijn ze niet in staat om snel uit te wijken voor auto’s. Wanneer de vrouwtjes later op stap gaan en met een lijntje kuikens de baan willen oversteken, staat moeder eend uitermate fanatiek aan hun zijde, maar dat volstaat natuurlijk niet om elke auto tot stilstand te brengen.

Vele duizenden vogels vinden de dood op onze wegen en daar kunnen autobestuurders zeker wat aan veranderen. Vaak wordt de afname van onze stads- en zangvogels toegewezen aan bijvoorbeeld kraaien, maar dat onze impact hierin niet te onderschatten is, mag eens te meer duidelijk zijn. Je snelheid aanpassen in de bebouwde woonkernen of wijken, vooral in deze tijd van het jaar, is niet alleen een noodzaak voor andere weggebruikers, het zal ook honderden dierenlevens redden.

‘Dieren onder de wielen' is een project rond verkeersslachtoffers van Natuurpunt in opdracht van de Vlaamse overheid. Ook jij kan meewerken door verkeersslachtoffers te melden via de website www.dierenonderdewielen.be. Zo worden de knelpunten in kaart gebracht als basis om maatregelen te nemen op de plaatsen waar het nodig is. Binnen het project gebeuren ook systematische trajecttellingen: zo kan een schatting gemaakt worden van het totaal aantal slachtoffers dat jaarlijks de dood vindt op en langs Vlaamse wegen en de impact op de lokale populaties.

Auteur: Gerald Driessens, Natuurpunt Studie
Foto’s: Leo Janssen
Bekijk zelf welke vogelsoorten in jouw gemeente erg lijden onder het verkeer:  www.dierenonderdewielen.be