Wat doe je als je 65 wordt en je werkgever je ‘adieu en vaarwel’ zegt? Val je dan helemaal in een zwart gat? Ga je op je lauweren rusten? Of word je dan - integendeel - nog kwieker en actiever dan voorheen? Ha, dat laatste is zeker het geval bij onze vrijwilligster Myriam Van Winckel.
Het was een van haar grote jeugdpassies, de natuur. Maar haar veeleisende job in het ziekenhuis liet haar niet toe om er actief mee bezig te zijn. Uiteindelijk, in 2021, maakte ze er concreet werk van. Het zwarte gat zou haar niet in zijn greep krijgen. In haar ‘pensioenplan’ stond dat ze zich goed zou voorbereiden. Ze vatte het plan op om vier jaar van tevoren al te starten met een cursus Natuurgids. Dat was te hoog gegrepen. Twee jaar later kwam het er uiteindelijk toch van. En ja, ze ging er helemaal voor! Na twee intense jaren, mocht ze zich in juni 2023 tot gediplomeerd Natuurgids uitroepen!
Dat het een stevige opleiding is, dat wisten we al. Myriam bevestigt het ons nog een keer. Velen beginnen eraan, maar niet iedereen gaat effectief door tot het (bittere) einde. Kleine nuance: Myriam vond dat helemaal niet bitter. De opleiding vraagt een serieuze tijdsinvestering, vele zaterdagvoormiddagen na elkaar, van september tot juni. Maar, alle inspanningen bij elkaar, het loont absoluut de moeite, verkondigt Myriam. De cursus geeft je een heel brede basis, mede dankzij de inzet en het enthousiasme van een groep bevlogen lesgevers.
Afbeelding
Je eigen stijl
Je maakt het eerste jaar een terreinstudie van een zelfgekozen gebied waarin je je wil specialiseren om daar te gidsen. Myriam koos voor de Vinderhoutse Bossen en ze kreeg Maarten Vangansbeke – conservator van het gebied – als mentor. Grappig is dat, want de jonge Maarten is goed bevriend met haar zoon Anton. Zo zie je dat er hier op succesvolle wijze intergenerationeel wordt samengewerkt. Op het einde van het eerste jaar moet je in staat zijn om een groep rond te leiden in je biotoop. Ondertussen leer je in kleine groepjes goed rondkijken in jouw of andermans biotoop. En niet te vergeten, je moet ook nog kunnen genieten!
In het tweede jaar liep ze mee met veel verschillende gidsen en op diverse terreinen. Door mee te gaan en zelf een aantal stops voor te bereiden, kan je van anderen leren en je eigen stijl ontwikkelen. Na nog twee positief beoordeelde wandelingen – waaronder een rondleiding in de Blaarmeersen – was Myriam klaar om zelfstandig te gidsen. En hoe bevalt dat haar? Ze glundert: “Het is heel interessant. Je krijgt daar zoveel energie van. Trouwens, het gidsen van groepen, daar ben ik eigenlijk wel tamelijk mee vertrouwd. Tijdens mijn job op de universiteit heb ik vaak lesgegeven aan kleine groepen.”
De appel valt niet ver van de boom
Vanwaar komt haar passie voor de natuur? “Als kind en tiener ging ik op zondag bijna altijd mee wandelen in natuurgebieden. Mijn vader was en is nog steeds een goede plantenkenner. Hij demonstreerde ons die plantenwereld in geuren en kleuren. Doordat hij lid was van vzw Durme gingen we vaak op excursie naar het Molsbroek in Lokeren en naar de Zuidlede. En kijk, het blijft in de familie! Met mijn eigen gezin hebben wij ook tal van wandelvakanties gehouden. De kinderen genoten volop van de natuurgebieden, van het stappen met de ezels… Zo heeft onze oudste tijdens de eerste ezeltocht een veer van een gier gevonden, dat was bijzonder. En zo begon ook meteen zijn liefde voor vogels. Op een andere keer kreeg hij van de waard van de gite een veer van een kerkuil. Magische momenten!”
“Mijn kinderen hebben zeker die liefde voor de natuur meegekregen. Ze waren allemaal aangesloten bij de Jeugdbond voor Natuur en Milieu (JNM). Eenmaal volwassen hebben ze zelf kampen georganiseerd voor de jongskes”, glimlacht Myriam. Anton, een van haar kinderen, startte met een project rond gevelbanken. Later werd hij bestuurslid bij Natuurpunt Regio Gent, en ook nu maakt hij nog steeds deel uit van de bestuursploeg. We maakten van hem overigens ook al eens een boeiend vrijwilligersportret. Ook dochter Mileen is een trouwe vrijwilliger, onder meer bij het fuifteam.
De bal gaat aan het rollen
Na haar cursus Natuurgids is Myriam van het een in het ander gerold. Nemen we nu eerst het bestuur van de Natuuracademie. Daarvoor heeft ze grootse plannen. “Wel, we willen samen de evaluaties – tijdens de cursus voor Natuurgids – grondig evalueren en bijsturen waar nodig. Daarvoor heb ik mij geëngageerd. Verder proberen we met onze jaargroep van de natuurgidsen, maandelijkse uitstappen te organiseren voor elkaar.”
Myriam loopt over van de goesting. “Ja hoor! Momenteel loop ik ook stage bij De Ruigte. Die natuureducatieve dienst van de Stad Gent organiseert workshops en geleide wandelingen voor scholen. Die stage is bedoeld om daarna zelf klassen te kunnen begeleiden. Heel zinvol én noodzakelijk”, knikt ze overtuigend.
Ook bij de werkgroep Vinderhoutse Bossen zien ze haar graag komen.“Aangezien ik mijn biotoopstudie over dat gebied maakte, heb ik gevraagd om deel uit te maken van de werkgroep. Die komt enkele keren per jaar samen om beheerswerken uit te voeren op basis van het beheersplan. Althans voor het deelgebied dat door Natuurpunt wordt beheerd. Dat gaat dan onder meer over het aanleggen van dijkjes om het water in het gebied te kunnen vasthouden. Er was daar namelijk (te) veel afwatering aanwezig, een feit dat historisch zo gegroeid is. We baseren ons daarbij op een hydrologische studie. Daarnaast wordt er gemaaid op enkele open stukken en het maaisel wordt ook afgevoerd, om zo meer diversiteit in de begroeiing te krijgen. Ook reuzenbalsemien wordt verwijderd. Bovendien hebben we ook de ambitie om voor de Vinderhoutse Bossen een maandelijkse wandeling te organiseren, afwisselend met de Assels. We gaan een foldertje maken en verspreiden. Zo krijgen we een ruimere doelgroep. Hoe meer mensen op die manier de waarde van biodiversiteit leren zien, en beschermen, hoe beter.”
“Het recreatieve deel van de Vinderhoutse Bossen wordt door het Agentschap Natuur en Bos beheerd en ingericht. Het voorportaal aan de Beekstraat kwam allereerst aan de beurt, vervolgens de wandelpaden met bewegwijzering. Enkele bomen bleken een gevaar voor de wandelaars, dus die bomen zijn recent gerooid. Veel wandelaars verwonderen zich om de kaalslag, er is zelfs wat protest geweest. Het is goed dat die inrichtingswerken toegelicht worden met hier en daar wat bordjes.”
Levenslang leren
“Wat ik interessant vind aan dat alles? Wel, ik leer ontzettend graag bij. Natuurpunt biedt interessante webinars aan rond soorten zoals roofvogels en uilen. Er is zelfs een cursus bushcraft bij. Dat alles boeit mij enorm! Ik ben altijd in veel dingen geïnteresseerd geweest, het is een leergierigheid die we van thuis uit meegekregen hebben.”
“Dit is mijn advies aan al wie op pensioen gaat: wees niet bang om in een zwart gat te vallen. Kijk naar je interesses, er is genoeg te beleven. Als je op pensioen gaat, gaat er een andere deur wagenwijd voor je open. Stap maar binnen. Je kan heel je leven lang blijven leren. Daar kan ik, als ‘levenslange’ vrijwilliger, toch een beetje van getuigen.”
Tekst: Regine Laverge, vrijwilliger redactie Snep!
Deze tekst werd oorspronkelijk gepubliceerd in Snep, het ledenmagazine van Natuurpunt Regio Gent (maart 2024)
Ontvang nieuws over onze natuur en activiteiten rechtstreeks in je mailbox.
Abonneer je op onze nieuwsbrief