Portugees oorlogsschip strandt in Raversijde

Al de hele winter hopen strandjutters op interessante strandvondsten. In februari waren er een aantal stormen, waarvan ééntje gecombineerd met springtij. Helaas ging het vooral om aflandige wind of wind evenwijdig aan de kust. Niet ideaal voor strandjutters die vooral uitkijken naar wind die iets naar de stranden blaast. Afgelopen weekend was het wel raak met de bijzondere vondst van een Portugees oorlogsschip. 

Zeg niet kwal tegen een Portugees oorlogsschip
Een Portugees oorlogsschip (Physalia physalis) lijkt wel op een kwal maar het is eigenlijk een complexe kolonie van honderden poliepen. Het heeft een drijforgaan dat de kolonie aan het wateroppervlak houdt en een opstaande structuur die de kolonie met de wind laat ‘zeilen’. Onderaan hangen blauwe venijnige tentakels waarmee de prooi gevangen wordt. Het drijforgaan van een Portugees oorlogsschip lijkt op de zwemblaas van een vis of een opgeblazen stuk darm. 

Het bezaantje (Velella velella) heeft ook wat weg van een kwal, maar is er ook geen. Het is als een schijfje met een opstaand driehoekig zeiltje. Op 14 januari 2020 werden honderden bezaantjes en 50 Portugese oorlogschepen gemeld bij het zuidwestelijke puntje van Engeland. De resterende vloot zette verder koers doorheen het Kanaal. Op 17 februari 2020 spoelden twee Portugese oorlogschepen aan bij Bournemouth en een dag later zag men honderden bezaantjes en een paar Portugese oorlogschepen op een strand van Isle of Wight. Op 23 februari 2020 was Brighton aan de beurt, met 4 Portugese oorlogschepen en honderden bezaantjes. 

Afbeelding

De reis naar onze stranden
Het gebeurt zeker niet elk jaar dat beide drijvende poliepsoorten het Kanaal in drijven. Gebeurt dat toch, dan spoelen de meeste aan op Engelse of Franse stranden. Als ze daarna toch de Noordzee indrijven, dan is de kans groot dat de overheersende zuidwestenwind ze verder de zee op blaast. Daarom is een vondst van beide soorten in België een zeer zeldzaam verschijnsel. Vorige week draaide de wind kortstonding naar het noordwesten en op 29 februari 2020 werd dan eindelijk een Portugees oorlogsschip gevonden in Raversijde! Bezaantjes zijn voorlopig nog niet gevonden, maar het blijft uitkijken, want deze week wordt er nog westenwind voorspeld. Het zou mooi zijn, want het is al van juni 2002 geleden dat bezaantjes gevonden werden (in Zeebrugge).

We zijn erg benieuwd naar nieuwe meldingen van beide soorten. Maak een foto en geef je vondst door via waarnemingen.be. Wees wel voorzichtig voor de tentakels want die kunnen pijnlijk netelen! Best oppakken met een soeplepel of handschoenen. Vind je nog iets anders opmerkelijks? De gids Strandvondsten helpt je om jouw vondsten op naam te brengen!

Andere bijzondere strandvondsten
Aan de noordelijke helft van de Nederlandse kust spoelden heel wat leuke dingen aan: drijvende voorwerpen of boomstammen met ruwe en gewone eendenmosselen, eierdopkoraal, mosdiertjes en een poliep (Linuche unguiculata) uit warme wateren aan de Amerikaanse Oostkust. Aan de Engelse kust werd een gewonde Kemps zeeschildpad gemeld. Ook de vondst van het karkas van een lederschildpad (Wales) en diverse oceanische soorten werden met de zuidwestenwind de stranden opgeblazen.

Aan de Noord-Franse kust werden een paar tropische drijfzaden gevonden. Dit zijn zaden van tropische plantensoorten die op het water drijven en zich zo via rivieren of oceanen verspreid worden. 

Ook op de Belgische stranden werden tropische drijfzaden gevonden maar daar bleef het dan ook bij. Ciara en Dennis hadden veel organismen losgemaakt van of uit de bodem want vooral op het lage strand waren veel zeeanemonen, zeesterren, slangsterren, zeeëgels, levende schelpen, mosdierkolonies en hydroïdpoliepen te vinden. Er waren ook verschillende meldingen van eikapsels van stekelrog, golfrog, gevlekte rog en blonde rog. Het springtij nam veel zand mee in zee en legde een massa kinderspeelgoed en zeemeerminnentranen (plastic bolletjes) bloot dat op het hoge strand verloren gegaan was onder stuifzand.

Tekst: Hans De Blauwe en Natalie Colpaert