Project Katerswater

Binnenkort starten er verschillende natuurherstelwerken in de buurt van de Katershoeve. 

Landschapsherstel 

De Katers, de omgeving van de Katershoeve,  was een open landschap met hooilanden, heide, vennen en landduinen, op een overgang van droge zandgrond naar natte veenbodems, met de Zwarte beek die ertussen slingert. 
De geleidelijke overgangen van nat naar droog en een variatie aan mineralen in de bodem, zorgen voor omstandigheden die veel zeldzame dieren en planten nodig hebben om te kunnen overleven. 
Om de hooilanden te kunnen bewerken werd de beek in het verleden alsmaar verder uitgediept en werden drainagegrachten gegraven. Toen deze landbouwactiviteiten niet meer rendabel waren werd het gras niet meer gemaaid. Sommige hooilanden begroeiden met struiken en bomen en de typische planten en dieren van graslanden verdwenen
Heideterreinen werden beplant met dennen en  vennen werden via grachten drooggelegd, of zelfs  opgevuld met zand uit de buurt.
Vanaf de jaren 70 werden enkele  percelen gebruikt voor recreatie en werden vijvers en weekendverblijven aangelegd
Sinds de jaren 90 werden er door de vrijwilligers en medewerkers van de vereniging Natuurpunt de eerste  herstelwerken uitgevoerd. Graslanden werden opnieuw gehooid, heide hersteld en twee poelen uitgegraven. Het Katerspad werd samen met de buurtvereniging Hoef en Heikant en wandelgroepen aangelegd. Op deze route kan je de afwisseling en soortenrijkdom van De Katers zelf ervaren. Maar nu is er de mogelijkheid om nog een stap verder te gaan in dit landschapsherstel in het kader van het Natuurbeheerplan van de Vallei van de Zwarte beek en het project Katerswater.

Klimaat

Veengrond is een natte, sponsachtige bodem die werd gevormd door afgestorven planten in moerassen en later bewaard bleef onder natte, zuurstofarme omstandigheden. Op duizenden jaren tijd werden op die manier gigantische hoeveelheden koolstof opgeslagen in het veen. Die dreigt nu door ontwatering terug vrij te komen in de vorm van CO2,  een zogenaamd broeikasgas.
Veengebieden werken ook als een spons en kunnen grote hoeveelheden water vasthouden. In droge periodes geven ze dit water vertraagd terug af. Ze helpen dus zowel overstromingen als  verdroging te voorkomen. 
Het is heel belangrijk dat de veenbodems niet verder kunnen uitdrogen en dat de ze opnieuw natter worden. Hiervoor is het nodig dat het oorspronkelijke grondwaterpeil hersteld wordt en het water zo lang mogelijk in de bodem blijft. 

Maatregelen voor natuur én mens

Op het militair domein werden door het Agentschap Natuur en Bos reeds maatregelen genomen zodat het gebied terug meer water kan vasthouden. Aansluitend zullen er in de omgeving van de Katershoeve verschillende natuurherstelwerken worden uitgevoerd.
Dit gaat er concreet gebeuren aan de Katers (nummers op het kaartje onderaan):

1. Om het eeuwenoude veen te beschermen zullen we drainagegrachten dempen en in samenwerking met de provincie Limburg de Zwarte beek terug minder diep maken.
2. De bomen en struiken op historische graslanden worden verwijderd zodat deze volgend jaar terug gemaaid kunnen worden.
3. Kunstmatige vijvers worden natuurlijker gemaakt en alle natuurvreemde elementen  worden uit het natuurgebied verwijderd.
4. In het eentonige bos verwijderen we een deel van de dennen, ten voordele van de inheemse boomsoorten. Aan de randen van het bos zetten we het loofhout in hakhout, om een meer geleidelijke overgang te maken tussen grasland en bos. 
5. Een eeuwenoud ven dat niet meer zichtbaar is in het landschap zal terug uitgegraven worden. 
6. We planten een nieuw bos in de buurt van de Hoefstraat zodat er netto geen bos verdwijnt, want ook bossen dragen,  net als veen,  bij aan de opslag van CO2

Al deze werken zullen zorgen voor een betere thuis voor honderden planten- en diersoorten, waaronder zeldzame soorten zoals Grauwe klauwier, Blauwvleugelsprinkhaan, Rugstreeppad, Zonnedauw en Moerashertshooi.
Als de werken uitgevoerd zijn bieden we de wandelaar op het Katerspad een nog gevarieerder en natuurlijker landschap vol kleuren en geuren. We bekijken of we nog bijkomende recreatieve elementen kunnen plaatsen om de natuurbeleving verder te verbeteren. 

Timing 

De bedoeling is om het landschap en de natuur zo goed mogelijk te herstellen en daarna ‘tot rust’ te brengen. De werken zijn gepland vanaf 1 september 2024. In de broedperiode voor de vogels worden er geen werken uitgevoerd. 
Wandelaars kunnen mogelijk hinder ondervinden tijdens de werken. Tijdens de werkzaamheden, die te vergelijken zijn met de verbouwing van een huis, zal het landschap er even niet mooi uit zien, maar we nodigen jullie uit om daarna zeker terug te komen en te genieten van het  resultaat!
 

Voor vragen of meer informatie kun je ons een mail sturen op : [email protected] 

Herbekijk het TVL bericht : Natuurpunt start met groot veenherstelproject in Hechtel-Eksel (5 september 2024)