Spinnen in de stad maken kleinere webben maar zijn ze ook lichter van kleur?

Uit een onderzoek van de Ugent bleek dat het aantal spinnenwebben in de stad systematisch kleiner is dan op het platteland. Dat komt oa. doordat het aanbod aan grote prooien  in de stad lager ligt, denk aan sprinkhanen. Maar aan kleinere vliegen en muggen is er geen gebrek dus dan kan je net zo makkelijk een klein web bouwen. Ugent wil nu met een volgend project uitzoeken of spinnen in de stad een lichtere kleur hebben en zich zo aanpassen aan de warmere temperaturen.

SPEEDY-project

In het SPEEDY-project vonden onderzoekers in de stad veel minder webspinnen dan op het platteland. Ze ontdekten ook dat de webben systematisch kleiner zijn in de stad.

De onderzoekers bestudeerden hiervoor het aanbod aan prooien. Met verstedelijking vermindert vooral de hoeveelheid grote prooien drastisch, denk aan bijvoorbeeld sprinkhanen. Maar het aantal kleinere vliegen en muggen ligt niet lager in steden dan op het platteland, maar de totale biomassa aan prooien daalt wel gevoelig. Dat betekent dat de grotere webspinnen onvoldoende ‘levensreddende’ prooien kunnen vangen om te kunnen voldoen in hun levensfuncties. De spinnen die grotere webben bouwen, vinden in de steden dus te weinig voedsel, maar de soorten die kleinere webben bouwen blijven talrijk.

Tegelijk vonden de onderzoekers ook dat zich binnen bepaalde soorten gedragsmatige aanpassingen voordoen. Soorten die in een stedelijke omgeving overleven, zoals de kruisspin (Araneus diadematus), bleken systematisch kleinere webben te bouwen in de stad. De webben waren ook dichter door een kleinere maasgrootte al werd wel dezelfde hoeveelheid spinsel gebruikt voor een kleiner web. Het laat toe om meer kleinere prooien te vangen, maar ligt wellicht aan de grondslag van een beperktere voortplanting in de stad. Die kan tot een derde lager zijn. Toch bleek deze aanpassing in webbouw voldoende om grote populaties te bestendigen. Er zijn dus minder webspinnen in steden en ze bouwen ook nog eens kleinere webben.

SPIN-CITY project

In het SPIN-CITY project willen biologen van de UGent nu gaan onderzoeken hoe spinnen zich nóg kunnen aanpassen aan het stadsleven. Steden zijn gekend als hitte-eilanden waar het doorgaans enkele graden warmer is dan op het platteland. Zouden spinnen in de stad lichter van kleur zijn zodat ze minder snel oververhitten? En is de maaswijdte van een web in de stad echt kleiner en daardoor efficiënter om kleine prooien te vangen?

Afbeelding

Fotografeer de spin naast de kalibratiekaart en werk zo mee aan het SPIN-city-project (foto: Universiteit Gent).

Hoe?

Via de app “spinnenspotter” vraagt de Ugent om foto’s te maken van spinnen en hun webben, binnen en buiten de stad. Ze willen weten of de spinnen in de stad lichter van kleur zijn dan die op het platteland. Daarvoor ontwikkelden ze een kleurenkaartje met lengtemaat die je naast de foto van de spin kan houden. In het volgende nummer van Natuur.focus die volgende week in de bus valt, kan je zo’n kaartje vinden. Zo kan je zelf aan de slag. Meer info vind je op www.spinnenspotter.be

tekst: Bram Vanthournout en Dries Bonte, Universiteit Gent & Natalie Sterckx, Natuurpunt