Tweede vindplaats voor grote spoorspin in België

De grote spoorspin, verkozen tot Europese spin van het jaar, blijkt nu ook op een tweede plaats voor te komen in ons land. Eerder werd aangenomen dat dit slechts op één plaats was nl. in het dorpje Torgny in de Gaume. Sinds deze week is er bevestiging dat er zich ook nog een populatie bevindt in Aubange. Dat kon worden vastgesteld dankzij genitaliënonderzoek. Zo is het behoud van deze erg zeldzame soort in ons land nu een stuk waarschijnlijker geworden.

Slechts één vindplaats?

In januari van dit jaar maakte de Belgische Arachnologische Vereniging ARABEL bekend dat de uiterst zeldzame grote spoorspin verkozen was tot Europese spin van het jaar 2023. We meldden toen dat deze spinnensoort in België maar op één plaats voorkwam in het zuiden van ons land, nl. het idyllische Gaumse dorpje Torgny.

Toch was er weet van een andere melding door begeleider Gabriel Casalanguida tijdens een ASBL-jongerenkamp "Jeunes et Nature" op 20 km ten oosten van Torgny, in het grensdorpje Aubange. De foto op Waarnemingen.be vorig jaar leek redelijk overtuigend, maar om ook echt een officiële bevestiging te kunnen zijn, moest een exemplaar van Aubange gevangen worden. Spinnen worden doorgaans met zekerheid op naam gebracht via een studie van de geslachtsdelen. Die zijn namelijk uniek van vorm voor elke soort.

Afbeelding

Links: mannelijk geslachtsdeel (pedipalp) van de grote spoorspin en rechts een detail met determinerend kenmerk (vorm van tibiale apophyse) ©Koen Van Keer

Op ontdekking in eigen land

In juni 2023 werd door spinnendeskundigen van de Belgische Arachnologische Vereniging een excursie ondernomen naar de nieuwe meldingsplaats en werden enkele exemplaren verzameld, maar ter plaatse bleek al snel dat de dieren nog niet volwassen waren en dus in gevangenschap gevoederd moesten worden tot ze hun laatste vervelling hadden doorgemaakt en de geslachtsdelen hun definitieve structuur hadden gekregen. Op dat moment wordt het exemplaar dan onder een stereomicroscoop bestudeerd en wordt vastgesteld om welke soort het gaat.

Goed nieuws

Maandag 10 juli 2023 vervelde één exemplaar tot volwassenheid en het genitaalonderzoek wees nu uit dat het effectief om de grote spoorspin gaat! Vanaf nu heeft ons land twee gekende vindplaatsen van deze soort.

In de 19de eeuw werd de grote spoorspin nog gemeld op een 13-tal plaatsen, maar werd daarna ongeveer een eeuw lang niet meer in België gespot, tot ze in 1985 in Torgny gevonden werd. Het natuurreservaat daar is gelegen op een zuidgerichte kalkhelling, wat zorgt voor een extra warm microklimaat. De grote spoorspin heeft er nog een robuuste populatie.

Dat er nu een tweede vindplaats is, is niet alleen goed nieuws voor de arachnologische gemeenschap, maar ook voor de Belgische biodiversiteit omdat het behoud van deze erg zeldzame soort in ons land nu een stuk waarschijnlijker is geworden.

Tekst: Koen Van Keer (Belgische Arachnologische Vereniging ARABEL)

Afbeelding