Afbeelding
Franjestaart
René Janssen

Waarheid of Mythe: Vliegen vleermuizen in je haar?

21 aug 2024
Categorieën
Natuurbericht
Organisatie

Op een warme zomeravond kunnen vleermuizen rakelings langs je hoofd scheren, en soms zijn mensen bang dat deze dieren in je haar vliegen, maar klopt dit wel?

In het kort

Wat? Vliegen vleermuizen in je haar?

Waarheid of mythe? Gelukkig is dit een mythe. Vleermuizen kunnen wel dicht bij jou vliegen, vaak om een mug van rond je hoofd te vangen, maar ze kunnen mensen perfect waarnemen, en komen helemaal niet af op haar. En ze blijven al helemaal niet kleven in je haar.

In het lang

Feilloze sonar

Vleermuizen zijn de enige zoogdieren die echt kunnen vliegen. Tijdens hun vlucht kunnen ze zeer goed objecten waarnemen. Dit doen ze dankzij hun echolocatiesysteem: vleermuizen maken ultrasone geluiden - geluiden die te hoog zijn voor het menselijk oor -  en luisteren naar de echo van deze geluiden met hun oren. De klank en de richting van de echo geeft hen informatie over wat er zich in hun omgeving bevindt. Omdat ze zo wendbaar zijn, vliegen vleermuizen dikwijls volgens een grillig patroon. Het kan gebeuren dat ze zo soms rakelings langs je heen scheren. Hun sonar heeft hen echter al lang laten weten dat jij geen smakelijk insect bent maar een groot, te mijden voorwerp, maar soms proberen ze wel een mug die rond je hoofd zoemt weg te vangen. In je haren vliegen doen ze dus helemaal niet. En erin verstrikt raken ook niet, want vleermuizenpels is helemaal niet kleverig.

Nuttige en bedreigde insecteneters

Alle soorten die bij ons voorkomen zijn insecteneters, en ze verslinden heel wat. Zo eet een gewone dwergvleermuis, onze algemeenste soort, 300 tot 500 insecten per nacht, waaronder steekmuggen en soorten die schadelijk zijn in de landbouw. Vleermuizen zijn dus enorm nuttige beestjes! Maar met veel soorten gaat het niet goed. Vleermuisverblijfplaatsen verdwijnen, en hun jachtgebieden en vliegroutes doorheen het landschap worden verstoord door verlichting. En vooral ook de afname van insecten is een groot probleem. De dieren kunnen dus beslist wat hulp gebruiken. Meer uitleg over hoe je vleermuizen kan helpen in je tuin vind je in deze webinar
 

Afbeelding
Gewone grootoorvleermuis
René Janssen
Gewone grootoorvleermuis

Verstrikte vleermuizen als verklikkers

Vanwaar deze urban legend juist komt is niet duidelijk, maar er wordt wel eens gezegd dat het een smoes was om kinderen en tieners binnen te houden. De vleermuizen die ‘s avonds talrijk langs de bosrand vlogen, zouden namelijk niet enkel in je haar vliegen, maar er ook nog eens in verstrikt geraken. Ouders vertelden dan ook vroeger aan zoon- of dochterlief dat als die ‘s nachts uit bed zou kruipen en door het raam naar buiten zou sluipen om stiekem op stap te gaan, dit de volgende ochtend onmiskenbaar duidelijk zou zijn door de verstrikte vleermuizen in het kapsel. En na enige tijd gingen mensen dit verhaaltje voor waar aannemen.

Tekst: Daan Dekeukeleire (Vleermuizenwerkgroep Natuurpunt)

Nacht van de vleermuis

Het laatste weekend van augustus organiseert Natuurpunt samen met tal van andere verenigingen de Europese nacht van de vleermuis. Zodra de avond valt, kunnen mensen deelnemen aan één van de ruim 40 activiteiten verspreid in Vlaanderen (ook nog enkele begin september). Bedoeling is om jong en oud in te wijden in het leven van deze fascinerende nachtdieren met activiteiten als vleermuis-speurtochten, bezoeken aan forten, grime, bloederige cocktails en nog veel meer. 

De natuur zit knap in elkaar, maar er doen heel wat straffe verhalen de ronde over dieren en planten. Sommige zijn absoluut waar, terwijl andere hardnekkige leugens of slechts halve waarheden bevatten. In deze rubriek zetten we de puntjes op de i: we ontkrachten de mythes en brengen de waarheid aan het licht.

Lees meer Waarheid of Mythe