In Wallonië leeft al lang een populatie wilde katten, maar de waarnemingen voor Vlaanderen zijn beperkt. In september 2012 werd er eentje vastgelegd op een wildcamera in het Smeetshof in Bocholt, vlak tegen de Nederlandse grens. In april 2013 filmde René Janssen van Bionet Natuuronderzoek vijfmaal dezelfde wilde kat op verschillende locaties in het Vrouwenbos in het oosten van de Voerstreek.
In 2024, tien jaar later, kon Daan Dekeukeleire van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek verschillende waarnemingen doen van wilde katten in het oosten van de Voerstreek. Het ging zeker om meerdere dieren. Een beetje naar alle verwachtingen want net boven de Voerstreek, in Nederland, werd al een tiental jaren onderzoek gedaan naar wilde katten.
In november 2024 was het dan opnieuw prijs, maar in een nieuw gebied in het westen van de Voerstreek in het Natuurpuntgebied Altenbroek. Bioloog Frederik Thoelen (Wild Things, Natuurhulpcentrum Opglabbeek) had zijn wildcamera gericht op een dassenburcht. Tot zijn verbazing verscheen er op 18 november 2024 eenmalig een wilde kat in beeld! De toekomst zal uitwijzen of het effectief gaat om een toevallige passant of een recent gevestigd dier.
Hoe herken je een wilde kat?
Wlde katten en huis-, zwerf- of verwilderde katten hebben weinig met elkaar te maken, maar er zijn een aantal huiskattenrassen, zoals de Cyperse huiskat, die wel wat op een wilde kat lijken. Het is dan ook niet zo simpel om een kat onmiddellijk als wilde kat te herkennen. Wilde katten zijn vaak forser en steviger gebouwd dan onze huiskatten, maar het belangrijkste en meest opvallende kenmerk vind je terug in de relatief korte staart. Deze dikke, stompe en afgeronde staart heeft een bandenpatroon met drie tot vijf zwarte banden, eindigend in een zwarte staartpunt. Huiskattenrassen hebben hebben vaak een iets langere staart met veel meer strepen. Wilde katten hebben daarnaast een typisch vlekken- en strepenpatroon. Over de rug loopt een smalle, korte, zwarte rugstreep die niet doorloopt tot in de staart, maar stopt aan de staartwortel. In de nek lopen ook een viertal zwarte strepen. Het neusje bij de wilde kat is ook altijd vleeskleurig.
Het unieke van Altenbroek
Natuurpunt investeerde de voorbije jaren flink in natuurherstel in Altenbroek. Dankzij de Europese projecten LIFE Hélianthème en LIFE Pays Mosan en Projectsubsidies Natuur ging de biodiversiteit er erg op vooruit. Zo breidde het gebied uit met meer dan 40 hectare en konden heel wat zeldzame orchideeën terug gedijen, alsook andere kalkflora, bijen en vlinders. Door de basiskwaliteit van het gebied te verbeteren (o.a. de kwaliteit van de bodem en biodiversiteit in planten) komen er meer diverse soorten voor in grotere aantallen onderaan de voedselpiramide. Op lange termijn zet dit zich door naar predatoren bovenaan de voedselketen, zoals nu de komst van de wilde kat.
Ook andere soorten vonden hun weg: rode wouw broedt er weer sinds enkele jaren, vliegend hert, bosorchis, raaf, grauwe klauwier, kleine glimworm ...
Door het feit dat Altenbroek al vele jaren een groot aaneengesloten natuurgebied is, in een landschap dat ook verbindingen biedt naar andere natuurgebieden, hebben grote zoogdieren zoals reeën en everzwijnen zich hier altijd goed gevoeld. De afwisseling van bossen, struweel, heischraal grasland, weilanden, boomgaarden en houtkanten biedt hen de beschutting, het voedsel, de rust en de oppervlakte die ze nodig hebben.
Tekst: Frederik Thoelen (Bioloog Wild Things, Natuurhulpcentrum Opglabbeek)
Ontvang nieuws over onze natuur en activiteiten rechtstreeks in je mailbox.
Abonneer je op onze nieuwsbrief