Paddenstoelenfamilie Amanieten

vliegenzwam - shutterstock
NP

Amanieten (Amanita)

De familie van de amanieten is bijna altijd aanwezig in het najaar in het bos. Eén van onze bekendste zwammen, rood met witte stippen (de vliegenzwam), behoort tot deze familie. Het zijn boombegeleiders, die onvermijdelijk dus bij bomen staan.

Hoe herken je een amaniet?

  • Een steel en een hoed en vrijstaande plaatjes met witte sporen
  • Een beurs en/of beursresten onder aan de steel
  • Velumplakjes op de hoed:  dit zijn de gekende witte stippen van de vliegenzwam
  • Het merendeel van de amanieten heeft een ring, wat ook een restant is van een omhulsel
  • De lengte van de steel varieert van 7 tot 18 cm.  
  • De diameter van de hoed varieert van 2 tot 20 cm.
  • De steel van amanieten is meestal wit.
  • De hoedkleur varieert van wit tot geel, olijfgroen, bleekbruin tot oranjebruin, grijs en rood.

Waar kan je amanieten vinden?

Amanieten zijn symbionten, je vindt ze dus steeds in nabijheid van bomen. Bij welke bomen en op welke bodems hangt af van de soort. Sommige soorten groeien zowel bij loof- als naaldbomen (bijv. Parelamaniet en Vliegenzwam), maar er zijn ook kieskeurige soorten met een beperkte boomkeuze zoals Groene knolamaniet (vooral bij eik). Er zijn soorten van voedselarme bodems zoals Narcisamaniet en soorten van rijkere bodems zoals Groene knolamaniet.

Amanieten

> Bekijk alle amanieten
Icoon - Wist je dat

Wist je dat?

  • Er giftige amanieten en eetbare amanieten zijn. Eén van de meest dodelijke paddenstoelen is een amaniet: de groene knolamaniet. De soort is goed van smaak en je wordt pas minstens 24 uur later gewaar dat er iets fout loopt, wanneer het kwaad al onherroepelijk geschied is. 
  • De vliegenzwam aan zijn naam komt, door het gebruik van de paddenstoel om vliegen te verdelgen. Deze soort heeft een hallucinogene werking, maar is ook sterk giftig. De grauwe amaniet en Gele en witte knolamaniet ruiken naar rauwe aardappelen.
  • Er 23 soorten amanieten bekend zijn in Vlaanderen, waarvan er slechts 8 algemeen zijn.
  • Er komt in ons land één amaniet voor die geen symbiose aangaat met bomen. Het is de zwarte amaniet, een exotische soort die pas in 2008 opdook in Vlaanderen.