Image
Appelvink - Elwin van der Kolk

Appelvink

Hawfinch
Coccothraustes coccothraustes
Vinken (Fringillidae)

De appelvink is een fraai gekleurde, forse vink met een krachtige snavel. Met haar dikke, oranje kop en grijze stierennek oogt de vogel wat clownesk.

Grootte
16 - 18 cm
Gewicht
46 - 70 gram
Levensverwachting

maximaal 12 jaar

Favoriete maaltijd

Zaden van kersen, bessen en helikoptertjes (van de Spaanse aak).

Burgerlijke staat

Vormt koppels per broedseizoen.

Status
Vrij algemeen
Woonplaats

Hoog in de bomen

Karakter

Is schuw en leeft teruggetrokken.

Verleiding

De appelvink kent verschillende baltsrituelen. Na de paarvorming kiest het mannetje de nestplek en begint aan de bouw.

Afkomst
Inheems

Hoe herken je de appelvink?

  • forse vink met een enorm sterke snavel
  • ze zijn schuw, stilletjes en leven veelal hoog in de bomen
  • ondanks grootte en fraai gekleurd uiterlijk, moeilijk waar te nemen

Volwassen appelvinken hebben een enorm sterke snavel met achterin vier ronde knobbels (twee op elke snavelhelft). Door de pit op een juiste manier te klemmen, kan een kracht van 50 kg worden uitgeoefend, voldoende om kersenpitten te kunnen kraken. Jonge appelvinken hebben die kraakknobbels nog niet.

Appelvink - Elwin van der Kolk
Appelvink vrouwtje - Elwin van der Kolk
Appelvink jong - Elwin van der Kolk

Het geluid van de appelvink

Appelvinken gedragen zich stilletjes en houden contact met elkaar door onbeduidende roepjes. De meest gehoorde roep is een explosief, metaalachtig 'ptsik' die ze vooral laten horen wanneer ze rondvliegen. Een andere roep is een stiller, meer ingetogen 'shii'.

De zang is enkel dichtbij hoorbaar en valt zelden op tussen de andere geluiden van het bos.

Audio file
Beluister hier
Audio file
Beluister hier

Hoe leeft de appelvink

Wat eet de appelvink? 

De appelvink eet vooral zaden van bomen (haagbeuk, beuk, Spaanse aak, esdoorn, iep, eik). Ook pitten van vogelkers, zoete kers en zonnebloem zijn erg in trek.

Hoe plant de appelvink zich voort? 

Broedt vooral in eik en fruitbomen. Het mannetje start met de nestbouw, het wijfje neemt over en zorgt voor de afwerking. Het vrouwtje legt meestal vier à vijf eieren en broedt die alleen uit.

Afbeelding
Appelvink - Luc Meert
Luc Meert
Icon
Icoon - Wist je dat

Wist je dat?

  • De naam appelvink is merkwaardig omdat appelvinken nauwelijks appels eten. Er wordt vermoed dat het woord appel zou verwijzen naar haagappel, waarmee de vruchten van de meidoorn worden bedoeld. Dit vermoeden wordt versterkt door het woord Hawfinch, de Engelse naam voor de appelvink. Haw betekent immers bes van meidoorn. Maar ook deze link (appelvink/meidoorn) is vreemd omdat ook meidoornbessen geen favoriete hap van de appelvink zijn. 
  • De wetenschappelijke naam van de appelvink Coccothraustes coccothraustes is afgeleid van het Griekse kόkkos (pit, zaadje) en thrauein (verpletteren, verbrijzelen). De betekenis vinden we ook terug in dialectnamen als kersenkraker, kriekesteenbijter en pitteneter.

Waar vind je de appelvink?

De meeste appelvinken vind je in bosrijke streken. Ondanks het clowneske voorkomen, zijn ze best onopvallend. Ze gedragen zich stilletjes - vaak hoog in dichte boomkruinen - en houden contact met elkaar door onbeduidende groepjes. Appelvinken zijn schuw en waakzaam. Het ligt dan ook niet voor de hand om deze heimelijke vogel te zien te krijgen. Zo blijkt ook uit de statistieken op waarnemingen.be.

> Bekijk deze soort op waarnemingen.be

Komt de appelvink veel voor? 

De appelvink is in Vlaanderen een schaarse en plaatselijke broedvogel. In sommige jaren, wanneer de zaadoogst van bomen faalt, komen veel appelvinken uit Centraal- en Oost-Europa naar Vlaanderen. Dan worden ze ook vaak op voedertafels opgemerkt.

Icon
Icoon - Vogelhut

Start tijdig met het voederen van de vogels in je tuin

Vanaf de herfst zoeken vogels actief naar een voedselplek voor de winter. Door je voedertafel dan al te vullen, weten ze dat ze in de winter in jouw tuin terecht kunnen.
Wanneer het echt koud wordt, kan je vetbollen en pindaslingers aanbieden.

Hoe voeder je tuinvogels, en wie eet wat?

Icon
Icoon - Vrijwilligers - Helpende handen

Help de appelvink

Wat kan jij doen?

De appelvink kan naar parken en tuinen worden gelokt door de juiste inheemse struiken en bomen aan te planten. Appelvinken worden ’s winters vaak gemeld op Spaanse aak en rozenbottels. Op de voedertafel is het een zeldzame gast maar hazelnoot, pinda en zonnebloempitten verhogen de kans op een bezoek van deze forse vink.

Leer soorten herkennen en geef je waarnemingen door

Afbeelding
ObsIdentify - Shutterstock
NP

Trek met je telefoon naar buiten en identificeer soorten met de gratis app ObsIdentify: de natuurherkenner in je broekzak. Door je waarnemingen op te slaan, lever je tegelijk een belangrijke bijdrage aan het onderzoek rond soorten. Download de app hier:
 

Download voor iOS    Download voor Android